FETÖ Şirketinde Çalışma Sebebiyle Güvenlik Soruşturması Olumsuz Gelen Uzman Erbaş Hakkında Emsal Karar
Şahıs uzman erbaş olmak için başvurduğu Jandarma Genel Komutanlığında girdiği bütün sınavları ve mülakatı başarılı bir şekilde geçmiş ancak sonrasında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması
FETÖ ŞİRKETİNDE ÇALIŞMA SEBEBİYLE GÜVENLİK SORUŞTURMASI OLUMSUZ GELEN UZMAN ERBAŞ HAKKINDA EMSAL KARAR
Şahıs uzman erbaş olmak için başvurduğu Jandarma Genel Komutanlığında girdiği bütün sınavları ve mülakatı başarılı bir şekilde geçmiş ancak sonrasında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde işlemleri sonlandırılarak ilişiği kesilmiştir. İlişik kesilmesine ilişkin kararın kendisine bildirilmesinden itibaren 60 gün içerisinde idari işlemin yani ilişiğinin sonlandırılmasına dair işlemin iptali istemiyle Ankara 6. İdare Mahkemesinde açılan dava kabul edilerek atamasının yapılmasına karar verilmiştir.
T.C. ANKARA 6. İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/
KARAR NO : 2019/
DAVACI : ...
VEKİLİ : AV. BİLGEHAN UTKU
Çankaya/ANKARA
DAVALI : JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI
DAVANIN ÖZETİ 'Davacı tarafından, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması olumsuz sonuçlandığından bahisle uzman erbaş olarak atamasının yapılmamasına ilişkin işlemin; hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Ankara 6. İdare Mahkemesi'nce işin gereği görüşüldü:
Dava; davacının, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması olumsuz sonuçlandığından bahisle uzman erbaş olarak atamasının yapılmamasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu'nun "Yönetmelik" başlıklı 19. maddesinde; "Personelde aranacak nitelikler, müracaat şekli ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi, sözleşmenin yapılması ve feshedilmesi sebepleri, verilecek sicilin şekil ve usulleri görevde başarısız olma ve kendilerinden istifade edilememe halleri ve bunlara yapılacak işlem şekli, sözleşmenin uzatılmasında uygulanacak esaslar, uzman onbaşıların uzman çavuş olabilmeleri için gerekli şartlar, astsubay sınıfına geçirilecekler için uygulanacak esaslar, astlık üstlük münasebetleri ile bu hususlardaki işlem şekli ve ilgili diğer hususlar kanunun yürürlüğe girmesini takip eden 6 ay içerisinde Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca müştereken çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir." hükmü yer almaktadır.
Uzman Erbaş Yönetmeliği'nin "Personelde aranacak nitelikler" başlıklı 6. maddesinde; "Uzman erbaş olarak alınacaklarda aşağıdaki şartlar aranır: (...) g) İcra edilen temel askerlik eğitimini başarıyla tamamlayanlardan güvenlik soruşturması uygun olmak veya ilk atamaları doğrudan doğruya kıta veya birliklere yapılan uzman erbaşlar için güvenlik soruşturması uygun olmak. (...) ij) Uzman erbaş olmak için gerek muvazzaflık görevini yaptığı sırada, gerekse terhislerini müteakip başvuruda bulunan ve alınmaları uygun görülen personelin, güvenlik soruşturmaları; kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlığı yahut Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından yaptırılır. Güvenlik soruşturması tamamlanmayan personel, göreve başlatılmaz. Türk Silahlı Kuvvetlerinin manevi şahsiyetine gölge düşüren veya askerliğin şeref ve haysiyeti ile bağdaşmayacak eylemlerde bulunanlar ile tutum ve davranışları ile yasa dışı siyasi, yıkıcı, bölücü ideolojik görüşü benimseyenler, uzman erbaş olarak istihdam edilmezler." hükmü yer almaktadır.
4045 sayılı Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli ile Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'un 1. maddesinde; "(1)Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması; kamu kurum ve kuruluşlarında, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu gizlilik dereceli birimler ile Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, jandarma, emniyet, sahil güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu personeli ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılır. (2) Devletin güvenliğini, ulusun varlığını ve bütünlüğünü iç ve dış menfaatlerinin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgeler ile gizlilik dereceli kamu personeli ile meslek gruplarının tespiti, birim ve kısımların tanımlarının yapılması, güvenlik soruşturmasının ve arşiv araştırmasının usul ve esasları ile bunu yapacak merciler ve üst kademe yöneticilerinin kimler olduğu Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulacak yönetmelik ile düzenlenir." hükmü yer almaktadır.
Yasanın verdiği yetkiye dayanılarak hazırlanıp, 12/04/2000 tarih ve 24018 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'nin 1.maddesinde; "Bu Yönetmeliğin amacı; yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu bakanlık ile kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımlarını belirlemek, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını düzenlemektir." hükmü, 2.maddesinde; "Bu Yönetmelik; yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgeleri, bunların toplanmasını ve işlemini yürüten bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili birim ve kısımlarının belirlenmesini, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personeli, ayrıca bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatlarında sürekli görevlendirilecek bütün personel için yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının esas ve usullerini, bunu yapacak mercileri, hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak gizlilik dereceli yerlerde çalışan kamu personeli ile meslek grupları ve üst kademe yöneticilerini kapsar." hükmü, 4.maddesinde; "Bu Yönetmelikte geçen;...
f) Arşiv araştırması:Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının mevcut kayıtlardan saptanmasını,
g) Güvenlik soruşturması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvwvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesini, ...
k ) Yıkıcı ve bölücü faaliyet: Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı, Devletin ve Cumhuriyetin varlığını tehlikeye düşürmeyi, temel hak ve hürriyetleri yok etmeyi hedefleyen faaliyetleri, ..ifade eder." hükmü, 9. maddesinde; “Türk Silahlı Kuvvetlerinin kadro ve kuruluşlarında yer alacak personelin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Türk Silahlı Kuvvetlerince bu Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanacak yönerge uyarınca yapılır.” hükmü, “Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasında Araştırılacak Hususlar” başlıklı 11. maddesinde; “Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında kişinin içinde bulunduğu ortam da dikkate alınarak;
a) Kimlik kontrolü, kimlik kayıtlarının doğruluk derecesi, uyrukluğu, geçmişte yabancı bir devletin uyrukluğuna girip girmediği,
b) Kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığı, kolluk kuvvetlerinin ve istihbarat ünitelerinin arşivlerinde bilgiler bulunup bulunmadığı, adli sicil kaydının ve hakkında bir tahdidin olup olmadığı,
c) Yıkıcı faaliyetlerde bulunup bulunmadığı ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna ve Atatürk ilke ve inkılâplarına aykırı davranıp davranmadığı,
d) Şeref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak şekilde kumara, uyuşturucuya, içkiye, paraya ve aşırı bir şekilde menfaatine düşkün olup olmadığı, ahlak ve adaba aykırı davranıp davranmadığı,
e) Yabancılarla, özellikle hasım ve hasım olması muhtemel Devlet mensupları ve temsilcileriyle ilgi derecesinin iç yüzü ve nedeni,
f) Sır saklama yeteneğinin olup olmadığı, araştırılır." hükmü yer almıştır.
Anılan Yönetmelik, 25/10/2018 tarihinde yürürlüğe giren 24/10/2018 tarih, 228 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile değişikliğe uğramıştır. Bu değişiklik ile ilk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar da güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacaklar arasında sayılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, uzman erbaş temini sınavında başarılı olan davacı hakkında yapılan arşiv araştırması ve güvenlik soruşturmasının Değerlendirme Kurulu Kararı ile olumsuz olduğuna karar verildiği, personelde aranacak nitelikleri sağlamadığından bahisle atama işleminin yapılmaması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İdari işlemlerin belli bir sebebe dayalı olması gerektiği hususu idare hukukunun temel bir kuralıdır.
İdare takdir yetkisiyle tesis ettiği işlemin dayanağını açıklamalıdır ki sebebin hukuki sınırlar içerisinde olup olmadığının yargı merciilerince değerlendirilebilmesi; bu açıklamalar ve dayanakların açıkça idarece ortaya konulması halinde mümkün olabilecektir.
Uyuşmazlıkta, dava konusu işleme dayanak alınan istihbari bilgi neticesinde davacı hakkında bir işlem tesis edilebilmesi için, hem davacının kendisi hakkında, hem de gerek Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'nin eki formunda davacının kendisini etkileyebilecek yakın çevresi (anne, baba, kardeş, eş, çocuk) hakkında somut kanaate ve bilgiye dayalı güvenilir, teyit edilebilir nitelikte, ön yargıdan uzak hukuken denetlenebilen bilgiye dayalı tespitlerin açıkça ortaya konulması ve bu tespitlerin irdelenmesinden sonra bir karar verilmesi gerektiği tartışmasızdır.
Dava dosyasına sunulan bilgi ve belgelerden; davacının, "FETÖ/PDY terör örgütü adına faaliyet gösteren KHK ile kapatılan şirket çalışanı olduğu, şahıs ve ailesi hakkında başka tespit yapılamadığı" yönündeki istihbari bilgiye dayanılarak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz olduğu belirtilip, uzman erbaş olarak alınmamasına karar verildiği, Mahkememizce 31/07/2018 tarihinde yapılan ara kararı ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'ndan davacının hizmet dökümünün onaylı örneğinin gönderilmesinin istenildiği, dosyaya sunulan hizmet dökümü ve işe giriş bildirgelerinin incelenmesinden; davacının 01/09/2014 ile 17/05/2015 tarihleri arasında ... bünyesinde "ambar işçisi" meslek adıyla çalıştığı görülmektedir.
Bu durumda, güvenlik soruşturmasının olumsuz değerlendirilmesine sebep olan yukarıda yer verilen hususun; başka hiçbir delil veya ek bilgi ile desteklenmeksizin tek başına güvenlik soruşturmasının olumsuz değerlendirilmesi için yeterli olmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde sebep unsuru yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, davalı idarece, davacı hakkında güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanmasına neden olabilecek başkaca bilgi, belge veya delil elde edilmesi halinde her zaman işlem tesis edilebileceği de açıktır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin İPTALİNE, aşağıda dökümü yapılan 488,20-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.362,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi'ne istinaf yolu açık olmak üzere, ...2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
İlgili Etiketler:
