Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu ve Cezası TCK 136

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu ve Cezası TCK 136

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Vermek veya Ele Geçirmek, Türk Ceza Kanunu 136'ya göre Suçtur ve Cezası Vardır. Detaylar ve Daha Fazlası..

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu ve Cezası TCK 136

Genel Açıklama

Ceza Hukuku/Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu ve Cezası TCK 136 Türk Ceza Kanunun 136’ncı maddesinde düzenlenmiştir.

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu, Türk Ceza Kanunun “Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar” başlıklı dokuzuncu bölümünün altında 136’ncı maddesinde; kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişinin iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı düzenleme altına alınmıştır.

Maddenin birinci fıkrasında suçun basit hali tanımlanmış ikinci fıkrasında ise suçun hukuki konusu olan kişisel verilerin Cinsel Saldırı suçu ya da Çocukların Cinsel İstismarı suçu kapsamında kayda alınan beyan görüntülerin olması durumunda cezanın bir kat attırılacağı belirtilerek nitelikli hal olarak düzenlenmiştir. Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesini veya verilmesini cezalandırmaya yönelik ve kişilerin özel hayatları ile kişisel verileri üzerindeki haklarını koruyan bir hukuki normdur. 

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun oluşabilmesi için verilerin fail tarafından kayıt edilmeden diğer şekillerde ele geçirilmesi gerekmektedir. Nitekim kişisel verilerin kaydedilmesi suçu TCK 135 maddesinde ayrıca düzenlendiğinden dolayı bu suç tipinde failin kayıt etmek dışında kişisel verileri ele geçirmesi gerekmektedir. Kişisel verinin tanımı hakkınızdaki açıklamalarımıza kişisel verilerin kaydedilmesi suçu başlığımıza ulaşarak inceleyebilirsiniz.

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu, seçimlik ve serbest hareketli bir suç olup suçun 136’ıncı maddesinde düzenlenen halleri şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından soruşturma süreci suçun öğrenildiği tarihten itibaren başlayacaktır. 

Soruşturma ve kovuşturma aşamasında ifadelerin alınması, delillerin toplanması, somut olayın hem mağdur hem de fail açısından açıkça ortaya çıkarılması, suçun maddi ve manevi unsurlarının oluşup oluşmadığının ve suçun nitelikli halinin olup olmadığının tespiti ile kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu, Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu ve Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu ile karıştırılmaması için alanında uzman ceza avukatından yardım alınması tavsiye edilmektedir. Bunun yanı sıra Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu 7068 sayılı kanunda karşılığı olarak Yetkili Olmadığı Halde Bilgisayar Loglarında Kişisel Verileri Sorgulama Değiştirme Silme Suçu disiplinsizliği olarak düzenlenmiş olmakla birlikte Emniyet Personeli ve Jandarma ile Sahil Güvenlik personelinin disiplin hukuku açısından meslekten çıkarma sonucunu doğurmaktadır. Bu durumda ise  memur davalarına bakan avukatlar ile idari dava avukatından da hukuki sürecin takibi bakımından hukuki destek alınması önemle tavsiye olunur.

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Korunan Hukuksal Yarar

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu Türk Ceza Kanunun “özel hayatı ve hayatın gizli alanına karşı suçlar “başlıklı bölümünde yer almaktadır. Bunun yanı sıra 1982 Anayasasında kişisel verilerin korunması hakkına “özel hayatın gizliliği” kapsamında yer verildiğinden dolayı söz konusu suç tipi ile korunan hukuki değer kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu, Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu ve Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunda olduğu gibi bireyin özel hayat hakkıdır. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunun Hukuki Konusu

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun hukuki konusunu kişisel veriler oluşturmaktadır. Kişisel veri en basit tanımıyla, kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişi ile ilgili her türlü bilgi olarak ifade edilmektedir. Kişisel Veri Örneklerini; Kişinin kimlik bilgileri, Fiziksel özelliklerine ilişkin bilgiler sosyal kişiliği ile ilgili bilgiler, ticari yaşamıyla ilgili bilgiler, kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri olarak ifade edebiliriz. 

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu kanunda tek fıkra ile düzenlenmişken 17.10.2019 tarihli 7188 sayılı kanunun 17’nci maddesi ile “Suçun konusunun, Ceza Muhakemesi Kanununun 236 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları uyarınca kayda alman beyan ve görüntüler olması durumunda verilecek ceza bir kat artırılır.” şeklinde ikinci fıkra eklenerek suçun nitelikli hali düzenlenmiştir. Suçun bu halinde failin hukuka aykırı olarak ele geçirdiği kişisel verilerin Cinsel Saldırı suçu ya da Çocukların Cinsel İstismarı suçu kapsamında kayda alınan beyan görüntüler kapsamında olması durumunda cezanın arttırılacağı ifade edilmiştir. Maddenin bu fıkrasının hukuki konusunun ise Cinsel Saldırı suçu ya da Çocukların Cinsel İstismarı suçu kapsamında kayda alınan beyan görüntülerdir. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Maddi Unsur 

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun maddi unsurunu bir kişiye ait kişisel veriyi hukuka aykırı olarak ele geçirmek, yaymak veya vermek oluşturmaktadır. Vermek ve yaymak eylemi hukuka aykırı olarak ele geçirilen verinin bir araç kullanılarak bir başkasına aktarılması olarak ifade edebiliriz. Vermek, iki kişi arasındaki bir eylemi ifade ederken yaymak eylemi, birden fazla kişiye ulaşması olarak anlaşılması gerekmektedir.

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu seçimlik hareketlik suç olduğundan dolayı yaymak ya da vermek eylemlerinden herhangi biri gerçekleştirildiğinde suç oluşacak hem vermek hem de yaymak eylemi gerçekleştiğinde fail ayrı ayrı iki suçtan değil tek suçtan cezalandırılacaktır. 

Ancak burada özellikle belirtmemiz gerekir ki; ele geçirilen kişisel verilerin araç olmaksızın aktarılması yani kulaktan kulağa iletilmesi bu suçu değil Kişiler Arasındaki Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması Suçu (TCK m.133/3)'nun üçüncü fıkrası ya da Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu (TCK 134/1)'nun birinci fıkrasında belirtilen suçlar oluşacaktır. 

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu hakkında yapacağımız diğer bir açıklama ise suçun sırf hareket suçu ve tehlike suçu olmasıdır. Buna göre failin maddede düzenlenen hareketlerden birini yapması durumunda suçun tamamlanması açısından yeterli olup ayrıca mağdurun bu durumdan dolayı zarar görmesi aranmamaktadır. Ayrıca suç kesintisiz bir nitelik taşımadığından ele geçirdikten belli bir sürenin geçmesi, verinin saklanması da gerekli değildir.  

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Manevi Unsur

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun oluşabilmesi için failin kastı aranmaktadır. Yani bu suç, suçun kanuni tanımındaki unsurlarının fail tarafından bilinerek ve istenerek gerçekleşmesi durumda oluşacaktır. Failin kasten hareket ettiğini söyleyebilmek için onun ele geçirdiği veriyi başkasına ait olduğunu bilmesi gereklidir. Failin başkasına ait kişisel verileri ne maksatla, hangi amaçla ele geçirdiğinin, yaydığının ya da verdiğinin suçun manevi unsuru yönünden herhangi bir önemi bulunmamaktadır.

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Fail

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun faili herkestir. Zira kanun maddesinde de  “kişi” ibaresi ile suçun özgü suç olmadığı yani herkes tarafından işleneceğini açıkça düzenlemiştir. Ancak “özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar” başlığı altında düzenlenen kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu, Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu ve Özel hayatın gizliliğini ihlal suçuları açısından ortak hüküm olan TCK’nın 137’nci maddesi kapsamında suçun “Kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle,” işlenmesi durumu suçun nitelikli hali olarak sayıldığından, nitelikli hal açısından özgü suç olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Suçun bu halinde failin kamu görevlisi olması ve  kamu görevinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanması gerektiği unutulmamalıdır. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Mağdur

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun mağduru kişisel verisi hukuka aykırı olarak ele geçirilen, verilen veya yayılan kişidir. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunun Basit Hali

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun basit hali maddenin birinci fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre; kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçirilmesi suçun basit hali olarak hüküm altına alınmıştır. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunun Nitelikli Hali

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun nitelikli hali maddenin ikinci fıkrasında, birinci fıkrada belirtilen kişisel verilerin CMK 236'ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkralarında belirtilen kişisel veriler hakkında işlenmesi durumu düzenlenmiştir. Buna göre fail tarafından hukuka aykırı olarak ele geçirilen, yayılan veya verilen kişisel verilerin Ceza Muhakemeleri Kanununun (CMK) 236 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları yani Cinsel Saldırı suçu ya da Çocukların Cinsel İstismarı suçu kapsamında kayda alınan beyan ve görüntüler olması durumu fiilin ağırlığından dolayı nitelikli hal kapsamına alınmıştır. 

Bunun yanı sıra “özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar” başlığı altında düzenlenen kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu, Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu ve Özel hayatın gizliliğini ihlal suçuları açısından ortak hüküm olan TCK’nın 137’nci maddesi kapsamında kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçiren, yayan veya veren kişi;

Kamu görevlisi ise ve görevinin verdiği yetkiyi kötüye kullanmak suretiyle,
Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,

işlemiş ise suçun 136’ncı maddesinde belirlenen cezası 1/2 oranında arttırılacaktır. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu ve Cezası TCK 136

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu Türk Ceza Kanunun 136’ncı maddesinde iki fıkra olarak düzenlenmiştir. 

TCK’nın 136’ncı maddesinin birinci fıkrasına göre; kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren fail, “iki yıldan” dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktır.

TCK’nın 136’ncı maddesinin ikinci fıkrasına göre; failin birinci fıkrada belirtilen şekillerde ele geçirdiği, yaydığı veya verdiği kişisel verilerin Ceza Muhakemesi Kanununun 236 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları uyarınca kayda alınan beyan ve görüntüler olması durumunda verilecek ceza bir kat arttırılacaktır. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Teşebbüs 

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu yukarıda da izah ettiğimiz üzere suç neticesi harekete bitişik olduğundan yani failin kişisel verileri ele geçirme, yayma veya verme eylemini gerçekleştirdiği anda suçun tamamlanmış olduğu ve mağdurun zarara uğrayıp uğramadığı önemsiz olduğundan teşebbüs elverişli görünmemektedir. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık, failin işlediği fiilin olumsuz sonuçlarını gidermesi durumunda uygulanan bir ceza indirimi nedeni olarak tanımlanmakla birlikte kanunun izin verdiği daha farklı bir ifadeyle kanun koyucu tarafından ilgili suça yönelik özel bir düzenleme yapıldığı takdirde uygulanabilmektedir. Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunda ise özel bir düzenleme bulunmadığından dolayı etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanma imkanı bulunmamaktadır. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu Şikayet Süresi

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun zamanaşımı süresi yani şikayet zamanaşımı süresi suçun birinci ve ikinci fıkrasında düzenlenen halleri açısından şikayete tabi olmadığından yetkili birimler tarafından suçun öğrenilmesinden sonra soruşturulmasına başlanacaktır. Her ne kadar şikayet zamanaşımı süresi olmasa da dava zamanaşımı süresi içerisinde fiilin soruşturulması zorunlu olup bu süre sonunda soruşturma yapılamayacağı da unutulmamalıdır. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Adli Para Cezası

Adli para cezasına çevirme; kasten işlenen suçlarda bir yıl ve altındaki hapis cezalarına alternatif bir yaptırım olarak düzenlenmiştir. Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunu düzenleyen Türk Ceza Kanununun 136’ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası açısından hükmedilen hapis cezası kanunun aradığı koşulların varlığı halinde adli para cezasına çevrilebilir. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu; sanığın üzerine atılı suçtan dolayı yapılan yargılama neticesinde hükmedilen cezanın, 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası olması ve diğer koşulların varlığı halinde açıklanmayarak sanığın 5 yıl boyunca denetimli serbestliğe tabi tutulmasıdır. Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması kararının uygulanıp uygulanamayacağı yargılama neticesinde verilecek hapis cezası süresine ve kanunun aradığı diğer koşulların varlığının değerlendirilmesine bağlı olarak verilen cezanın açıklanmasının geri bırakılması mümkündür.

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Uzlaştırma

Ceza Hukuk kapsamında uzlaşma; şikayete bağlı olan suçlar ve bunlarla birlikte kanunda tek tek sayılan suçların, fail ve mağdurlarını bir araya getirerek ceza mahkumiyeti sonucuna ulaşmadan dosyanın kapatılmasını amaçlayan bir kurumdur. Uzlaşma sırasında fail ve mağdur karşılıklı anlaşma sağlarsa, dosya soruşturma aşamasındaysa takipsizlik, kovuşturma aşamasındaysa düşme kararı verilerek kapatılmaktadır. Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu uzlaştırma kapsamında olmadığından uzlaştırma hükümlerinin uygulanması mümkün değildir. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Görevli Mahkeme

Türk Ceza Kanunun 136’ncı maddesinde düzenlenen Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun gerek basit halinde gerekse nitelikli hallerinde görevli mahkeme suçun işlendiği yerdeki Asliye Ceza Mahkemesidir. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu Devlet Memurluğuna Engel midir?

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçundan dolayı fail hakkında hükmedilen cezanın devlet memurluğuna etkisi 657 sayılı kanunun 48’inci maddesinde düzenlenmiştir. Zira 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48’inci maddesinde devlet memurluğuna başvuracak kişilerin hangi nitelikleri taşıdığı ve memuriyetleri sürecinde de hangi niteliklere sahip olması gerektikleri kanun koyucu tarafından düzenleme altına alınmıştır. Maddede Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu katalog suçlar içinde yer almasa da bu suçtan dolayı 1 yıl veya daha fazla ceza alarak haklarında mahkumiyet kararı verilen devlet memurlarının kamu görevinden çıkarılmasına memur adaylarının ise adaylık işlemlerinin sonlandırılmasına sebebiyet vereceği açıktır. 

Bu kapsamda Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu her ne kadar katalog suçlar içerisinde yer almasa da devlet memurluğuna ilk girişte güvenlik soruşturması aşamasında yahut devlet memurluğuna devamı sırasında kişilerin almış olduğu cezanın süresi gerekçe göstererek memuriyetle ilişiğini takdir yetkisini kullanarak kesebilmektedir. Bu durumda ise idari davalar konusunda uzman idari dava avukatından yardım almanızı tavsiye ederiz. 

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu Uzman Erbaş Olmaya Engel midir?

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunun 12’nci maddesinde sayılan katalog suçlar içerisinde yer almamış olsa da Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçundan dolayı hakkında yapılan yargılama neticesinde verilen otuz günden daha fazla süreli hürriyeti bağlayıcı bir cezaya hükmedilmesi, adaylar açısından işlemlerinin sonlandırılması, görevdeki personel açısından ise kurumla ilişiğinin kesilmesi sonucunu doğuracaktır. 

Sözleşme feshi durumunda ya da adaylar açısından adaylık işlemlerinin sonlandırılması durumunda uzman erbaş sözleşme feshi iptal davası ya da güvenlik soruşturması iptal davası açılması gerekmektedir. Bu tür davalarda daha doğru ifade ile uzman erbaş sözleşme feshi iptali ya da uzman çavuş sözleşme feshi iptali davasında önemli olan gerekçeli olarak savunmaların yapılması, alanında uzman bir idari dava avukatı ile çalışması, sözleşme fesih sebebinin hukuka aykırı olduğunun mahkemeye hukuki bir dille dile getirilmesidir.

Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu Şikayet Dilekçesi Örneği

(Suçun İşlendiği Yer) CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA
MÜŞTEKİ                           : Ad Soyad, TC Kimlik Numarası, Adres
VEKİLİ                               : Av. Emre ASAN / Av. Bilgehan UTKU- Cevizlidere Mahallesi Mevlana
                                             Bulvarı No:221 YILDIRIM Kule Kat:15 No:142 Çankaya/ANKARA
ŞÜPHELİ                           : Adı Soyadı - Biliniyorsa; TC Kimlik Numarası, Adresi
SUÇ                                   : Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu TCK 136
SUÇ TARİHİ                      : …/…/…
SUÇUN İŞLENDİĞİ YER  : .......
KONU                               : Şüpheli hakkında soruşturma başlatılması ve soruşturma sonucunda kamu davası açılmasına karar verilmesi talepli şikayet dilekçesidir.

AÇIKLAMALAR:
1. Açıklamalar kısmında öncelikle şüphelinin biliniyorsa kimlik bilgileri dile getirilerek şikayete konu olayın nasıl gerçekleştiği, 
2. Somut olayın nasıl gerçekleştiği detayları ile anlatılmalı,
3. İddiaların ispatı açısından hangi delillerin olduğu ifade edilmeli,
4. Dilekçe ekinde verilecek belgelerin neler olduğu dile getirilmeli,
5. Son olarak “Müvekkil, bu olaydan mağdur olup şüpheli hakkında şikayet olma zorunluluğumuz hasıl olmuştur.” Şeklinde talep dile getirilmelidir. 

HUKUKİ NEDENLER: TCK, CMK ve ilgili her türlü mevzuat.
HUKUKİ DELİLLER: Tanık, fotoğraflar, kamera kayıtları, mesajlar, yemin, faturalar ve ilgili her türlü yasal delil.
SONUÇ ve İSTEM: Yukarıda açıklanan nedenler ve gerekçeler ile şüpheli hakkında soruşturma başlatılması ve kamu davası açılması açılmasına karar verilmesini saygılarımızla vekileten talep ederiz.

Müşteki Vekili
Av. Emre ASAN / Av. Bilgehan UTKU