Aylıktan Kesme Cezası Nedir
Aylıktan kesme cezası ile subay, astsubay, uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erler hakkında ceza verilmesini gerektiren disiplinsizlik halleri düzenlenmiştir.
İçindekiler
- 1.1 Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler Nelerdir?
- 1.2 Amire Saygısızlık disiplinsizliği
- 1.3 Yalan Söylemek disiplinsizliği
- 1.4 Hizmetle Ilgisi Olmayan Emir Vermek disiplinsizliği
- 1.5 Maiyetinin Gözetiminde Ihmal Göstermek disiplinsizliği
- 1.6 Ayrımcılık Yapmak disiplinsizliği
- 1.7 Yasak Edilen Yerlere Gitmek Disiplinsizliği
- 1.8 Kayırma Talep Etmek Disiplinsizliği
- 1.9 Maiyetinden Hediye Kabul Etmek Disiplinsizliği
- 1.10 Hizmetteyken Siyasi Içerikli Konuşmak Disiplinsizliği
- 1.11 Yasaklanmış Faaliyetlere Katılmak Disiplinsizliği
- 1.12 Izinsiz Olarak Garnizonu Terk Etmek Disiplinsizliği
- 1.13 Ulaşım Güvenliğini Ihlal Etmek Disiplinsizliği
- 1.14 Askeri Personel Aylıktan Kesme Cezası Iptali
- 1.15 Memur Davalarına Bakan Avukatlar Değerlendirme
Aylıktan Kesme Cezası Nedir?
Aylıktan kesme cezası ile subay, astsubay, uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erler hakkında ceza verilmesini gerektiren disiplinsizlik halleri düzenlenmiştir.
Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler Nelerdir?
Amire Saygısızlık Disiplinsizliği
Hizmete ilişkin hallerde veya hizmette amire gösterilmesi gerekn saygıyı kasıtlı olarak göstermemek veya amirin yapmış olduğu tenkit veya ikazları saygı ile kabul etmemeye amire saygısızlık denir. Amir; makam ve memuriyet itibari ile emretmek salahiyetini haiz kimsedir. Maiyet ise amirin emri altında bulunanları ifade eder. Hizmet; kanunlarla nizamlarda yapılması veyahut yapılmaması yazılmış olan hususlarda amir tarafından yazı veya sözle emredilen veya yasak edilen işlerdir. İşte bu durumda amire saygısızlık disiplinsizliğini gerçekleşebilmesinin ilk koşulu hizmette veya hizmete ilişkin hallerin gerçekleşmesi durumudur. amire saygısızlık disiplinsizliğinin faili maiyet durumunda olan ast, mağduru ise amirdir. Amire saygısızlık disiplinsizliği iki şekilde işlenmektedir. Birincisi, hizmette gösterilmesi gereken saygıyı göstermemek, İkincisi ise amirin yapmış olduğu ikaz veya tenkitleri saygı ile kabul edip dinlememektir. Bütün amire saygısızlık disiplinsizliğinin oluşup oluşmadığı hususunda somut olayın özellikleri göz önünde bulundurulmalı her olay kendi içerisinde ele alınmalıdır. Örnek olarak, saygısızlık unsurunu gösteren fiilin gerçekten saygısızlık unsuru olarak mı görüldüğü yoksa eleştirilere cevap niteliğinde olup olmadığı sitemden öteye geçip geçmediği hususlarında net bir araştırma yapılmalı buna göre fiilin amire saygısızlık disiplinsizliğini oluşturup oluşturmadığına kanaat edilmelidir. Amire saygısızlık disiplinsizliğinde her ne kadar fail maiyet olmuş olsa da suçun manevi unsuru kasttır.
Yalan Söylemek Disiplinsizliği
Hizmete ilişkin ya da görevle ilgili konu ve durumlarda amirlerine veya bilgi vermekle yükümlü olduğu kişi veya makamlara kasıtlı olarak gerçeğe aykırı ve yanlış beyanda bulunma yalan söylemek disiplinsizliğini oluşturmaktadır. Yalan söyleme disiplinsizliğinin meydana gelmesi için tanımdan da görüleceği üzere yalan söyleme fiilinin hizmete ilişkin ya da görevle ilgili olması zorunludur. Hizmet dışında bir fiil sebebiyle yalan söylemek uyarı cezasını gerektiren bir disiplinsizliği oluşturmaktadır. Ancak yalan söyleyerek resmi bir belge düzenlenmiş ise bu durumda Askeri Ceza Kanunundaki "sahtecilik" suçunun oluştuğu gözden uzak tutulmamalıdır. Yalan söylemek disiplinsizliğinin maddi unsuru yalan söylemek, yalan beyanda bulunmaktır. Manevi unsur ise kasttır. Kişi bilerek ve isteyerek yanlış veya gerçeğe aykırı beyanda bulunmalıdır.
Hizmetle İlgisi Olmayan Emir Vermek Disiplinsizliği
Maiyetine hizmetle ilgisi olmayan emir vermek bu disiplinsizliği oluşturmaktadır. Emir, askeri hizmetle alakalı olduğu halde kanuna aykırı olabilir. Amirin kendi ihtiyacının karşılanması hususunda verdiği emir hizmetle ilgili değildir. Bu disiplinsizlik kasten işlenen bir disiplinsizliktir. Eğer amir verdiği emrin hizmetle ilişkili olduğu kanaatine varıp emir vermiş ise bu emrin askeri hizmete ilişkin olmaması hizmetle ilişkisi olmayan emir vermek disiplinsizliğini oluşturmaz.
Maiyetinin Gözetiminde İhmal Göstermek Disiplinsizliği
Maiyetinin ve emri altındakilerin kontrol, gözetim ve denetiminde ihmal göstermek bu disiplinsizliği oluşturmaktadır. Maiyetinin gözetiminde ihmal göstermek disiplinsizliğinin faili her seviye ve rütbedeki amirdir. Bu disiplinsizliğin maddi unsuru astların denetim, kontrol ve gözetim görevinin ihmal edilmesidir. Maiyetinin gözetiminde ihmal göstermek disiplinsizliğinin manevi unsuru kast veya taksirdir. Bu disiplinsizliğin oluşması için amirin kast veya taksirinin olması yeterlidir. Önemle belirtmek gerekir ki; maiyetinin gözetiminde ihmal göstermek disiplinsizliği sonucunda bir zarar meydana gelmesi durumunda eylem aynı zamanda görevi kötüye kullanma suçunu oluşturacağından suç sebebiyle kişinin cezalandırılması da gündeme gelebilir. Bu durumda disiplin soruşturmasının bağımsızlığı ilkesi gereği fiilin suç oluşturması disiplin cezası verilmesine engel teşkil etmemektedir.
Ayrımcılık Yapmak Disiplinsizliği
Görevdeyken siyasi düşünce, dil, ırk, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım yaparak işlem tesis etmek ve bu nedenle görev yerinde huzursuzluğa neden olmak ayrımcılık yapmak disiplinsizliğini oluşturmaktadır. Bu disiplinsizliğin maddi unsuru tanımda saymış olduğumuz sebeplerden bir veya birkaçının kullanılarak ayrım yapmaktır. Fakat kişinin bu disiplinsizlikten dolayı cezlandırılabilmesi için ayrımcılık yapılmasının huzursuzluğa neden olması gerekir. Ayrımcılık yapmak disiplinsizliğinin manevi unsuru kasttır. Ceza için bilerek ve istenerek ayrımcılık yapılması gerekir.
Yasak Edilen Yerlere Gitmek Disiplinsizliği
Resmi üniforma ile kumarhane, genelev, bar, meyhane vesair benzeri yerlere gidilmesi bu disiplinsizliği meydana getirir. Bu disiplinsizliğin meydana gelebilmesi için kişinin üniformalı olması şarttır. Bu disiplinsizliğin manevi unsuru kasttır. Tanımda sayılan yerlere bilerek ve isteyerek girilmesi, bu disiplinsizliği oluşturacağı gibi hangi amaç ve saikle girildiğinin önemi yoktur.
Kayırma Talep Etmek Disiplinsizliği
Özlük hakları ile ilgili ya da başka bir kişisel menfaat temini için başkalarını aracı koyup öncelik ve ayrıcalık talep etmek disiplinsizliğidir. Bu disiplinsizliğin oluşması için ayrıcalık tanınmış olması gerekmez. Maddi unsurun gerçekleşmesi açısından ayrıcalık tanınması konusunda başkaları aracılığıyla talebin yetkili makamlara iletilmesi yeterlidir.
Maiyetinden Hediye Kabul Etmek Disiplinsizliği
Maiyetinde çalışan personel tarafından verilen ve makul bir seviyenin üstünde maddi değeri olan bir hediyeyi kişisel menfaat elde etmek amacıyla kabul etmek bu disiplinsizliği oluşturmaktadır. Bu disiplinsizliğin maddi unsuru, hediye kabul etmektir. Disiplinsizliğin oluşması için verilen hediyenin değerinin makul bir seviyenin üzerinde olması ve menfaat temini amacıyla kabul edilmesi şarttır. Buradaki hediye rüşvet değildir. Rüşvet alan kamu görevlisi ile rüşvet veren kişi arasında bir işin yapılması veya yapılmaması hususunda bir anlaşma mevcuttur. Ancak hediye kabulünde önceden yapılmış bir anlaşma mevcut değildir. Burada hediyenin maddi değerinin makul bir seviyenin üstünde olup olmadığı disiplin amiri tarafından değerlendirilir. OLayın araştırılmasına gerek görülürse disiplin soruşturmacısı görevlendirilmek suretiyle disiplin soruşturması da yapılabilir.
Hizmetteyken Siyasi İçerikli Konuşmak Disiplinsizliği
Mesai içerisinde veya hizmete ilişkin durumlarda siyasi içerikli konuşmalar yapmak bu disiplinsizliği oluşturmaktadır. Disiplinsizliğin maddi unsurunu siyasi içerikli konuşmalar yapmak oluşturur. Manevi unsuru ise, özel bir kastın bulunmasıdır. Nitekim siyasi içerikli konuşma siyasi amaçla yapılmalı, konuşmalar siyaset yapmak amacına yönelik olmalıdır.
Yasaklanmış Faaliyetlere Katılmak Disiplinsizliği
Yetkili makamlarca yasaklanmış olan toplantı, gösteri, yürüyüş vesair faaliyetlere iştirak etmek bu disiplinsizliği oluşturmaktadır.
İzinsiz Olarak Garnizonu Terk Etmek Disiplinsizliği
İzinli olmadığı halde görev yaptığı garnizon hudutlarını terkeden kişi izinsiz olarak garnizonu terk etmek disiplinsizliğini işlemiş olur. Bu disiplinsizliğin maddi unsuru, asker kişinin görev yaptığı garnizonu amirinden izin almaksızın terk etmesidir. Manevi unsuru ise Kasttır. Dikkat edilmesi gereken bir nokta ise amire ulaşılamaması nedeniyle izin alınamamış olması kastı ortadan kaldırmaktadır.
Ulaşım Güvenliğini İhlal Etmek Disiplinsizliği
İzin, istirahat, hava değişimi gibi nedenlerle görev yerine gidiş ve dönüşlerde terörle mücadele kapsamında emredilen yol güzergahının dışına çıkmak belirlenen günler dışında seyahat etmek ya da bu tür güzergahlar için yapılmış olan planlamaya aykırı seyahat etmek bu disiplinsizliği oluşturmaktadır. Bu disiplinsizliğin faili subay, astsubay, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve erler olabilir. Manevi unsur ise kasttır. Fakat seyahat emrinin ilgiliye tebliğ edilmemiş olması halinde kasttan sözedilemez.
Askeri Personel Aylıktan Kesme Cezası İptali
T.C.
IZMIR
3. IDARE MAHKEMESI
ESAS NO : 2020/…
KARAR NO : 2021/..
DAVACI : …
VEKILI : AV. BILGEHAN UTKU/ AV. EMRE ASAN
DAVALI : MILLI SAVUNMA BAKANLIGI
VEKILI : AV. …-(Aynı adreste)
DAVANIN ÖZETI : ... Ordu Komutanlıgı bünyesinde astsubay olarak görev yapan davacı tarafından; ... Ordusu Kh. Des. Gr. K.lıgındaki geçici görevlendirmesinin sona ermesi neticesinde 24 saat içinde birliginde göreve baslamayarak kısa süreli kaçmak fiilini islediginden bahisle hizmet yerini terk etmeme cezasıyla tecziye edilmesi gerekirken takdir hakkı kullanılarak bir derece hafif ceza olan 1/20 oranında aylıktan kesme cezasıyla tecziyesine iliskin Kara Kuvvetleri Komutanlıgı … Tugay Komutanlıgı … ... … Bölük Komutanlıgı'nın 10.04.2020 tarih ve 2020/.. karar sayılı kararının; hukuka aykırı oldugu, 06.03.2020 tarihinde ilisiginin kesildiği belirtilmis olmasına ragmen 08.03.2020 tarihinde protokol yemek faaliyetinde organizatörlük görevi verildigi, 08.03.2020 tarihindeki nöbeti iptal edilmedigi, 06-10.03.2020 tarihleri arasında kıslada mesaide oldugu, ayrıntılı arastırma yapılmadıgı, ayrı bir soruşturmacı atanmadıgı ileri sürülerek iptali ile aylıktan kesilen miktarın kesildigi tarihten itibaren isleyen yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETI :Dava konusu islemin hukuka uygun oldugu, ... Ordu Komutanlıgı ... Or.Kh.Des.Gr.K.lıgı tarafından davacının geçici görevinin sonlandırılması konusunda yazdıgı emirler ısıgında davacının ifadesi incelendiginde ayrılıs isleminin geç teblig edildigi, görülse de ilisik kesme isleminden 10.03.2020 tarihinde haberdar olmasına ragmen atamalı oldugu ... …Komutanlığına 24 saat içinde katılıs yapmadıgı belirtilerek davanın reddine karar verilmesi gerektigi savunulmaktadır.
TÜRK MILLETI ADINA
…
6413 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu'nun 7. maddesinin 1. Fıkrasında "Maiyetinden birinin disiplinsizlik teskil edebilecek bir fiilini veya mesl... aykırı tutum ve davranısını herhangi bir sekilde ögrenen disiplin amirleri, olayın arastırılması gerektiğine kanaat getirirse, yazılı olarak görevlendirecegi sorusturmacılar vasıtasıyla ya da sahsen disiplin sorusturması yapar. " hükmüne yer verilmis, "Hizmet yerini terk etmeme cezasını gerektiren disiplinsizlikler" baslıklı 19. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, "Kısa süreli kaçmak: Kıtasından veya görev yerinden yedi günü asmayacak ve bu süre içinde kendiliginden gelecek sekilde kaçmak veya mesaiye gitmemektir." hükmüne, aynı Yasanın Takdir hakkının kullanımı baslıklı 6. maddesinin 1. fıkrasında, "Bu Kanunla disiplin cezası vermeye yetkilendirilmis kisi ve kurullar, disiplin cezası uygulanması ile ilgili takdir haklarını ölçülü, adaletli ve hakkaniyetli bir sekilde kullanırlar" hükmüne yer verilmistir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının ... Ordu Komutanlıgı bünyesinde astsubay olarak görev yaptıgı, davacı hakkında yapılan sorusturma neticesinde, 28.02.2020 tarihinde MHRS sistemi üzerinden almıs oldugu randevuya TSK Saglık Yönetmeligi ve ilgili emirlerde belirtilen sevk zincirini takip etmeden sadece bölük komutanına bilgi vermek suretiyle gittigi, ... Ordusu Kh. Des. Gr. K.lıgında geçici görev yapmakta iken geçici görevinin 06.03.2020 tarihli islem ile sona erdigi ve ilisiginin kesildigi, ilisik kesme isleminin 10.03.2020 tarihinde saat 17.29 da EYS üzerinden bildirildigi, ayrılıs islemi davacıya geç teblig edilmis ise de ayrılıs isleminden sonra birligine zamanında katılıs yapmadıgı yönünde değerlendirme yapıldıgı, bunun üzerine disiplin amiri tarafından davacının savunması yeterli görülmeyerek ayrılıs isleminin 10.02.2020 tarihinde teblig edilmesine ragmen 24 saat içerisinde atandığı birlige katılıs yapmadıgı gerekçesiyle dava konusu islemin tesis edilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldıgı anlasılmaktadır. Olayda; Mahkememizin 04.12.2020 tarihli ara kararıyla "davacının görevlendirmesinin sona ermesine iliskin islemin davacıya hangi tarihte(teblig saati belirtilmek suretiyle) teblig edildigi sorularak, bu islemin tebligine iliskin belgenin onaylı ve okunaklı örneginin istenilmesine, davacının 10.03.2020 tarihli sıhhı istirahat raporu aldığı görüldügünden, davacının almıs oldugu rapor neticesinde hakem hastaneye sevk edilip edilmedigi sorularak, hakem hastaneye sevk edilmisse hakem hastaneye sevk edilmesine iliskin islemin davacıya hangi tarihte teblig edildiginin sorulmasına,(teblig evrakı eklenmek suretiyle), davacı hakem hastaneye sevk edilmis ise hakem hastane tarafından düzenlenen raporun onaylı ve okunaklı örneginin istenilmesine, davacının geçici görevlendirmesi son bulduktan sonraki süreçte hangi tarihte göreve baslangıcının yapıldıgının ve hangi tarihte fiilen göreve basladıgının sorulmasına, davacının almıs oldugu rapor neticesinde hastalık izni kullandırılıp kullandırılmadıgı sorularak, kullandırılmamıs ise bunun gerekçelerinin açıklanılmasının istenilmesine, davacının 06.03.2020-10.03.2020 tarihleri arasında Kh.Des.Gr. Kısla Hiz. Tk. Tabldot Islt.Ks(Ks.K.) daki görev yerinde fiilen görev yapıp yapmadıgı sorularak görev yapmıssa bunun sebebinin açıklanmasının istenilmesine( bahsedilen tarihlerdeki davacıya verilen nöbet görevi, davacı tarafından imzalanan herhangi bir evrak olup olmadıgı belirtilerek) karar verildigi, davalı idare tarafından verilen cevapta ... Or.K.Lıgının 06.03.2020 tarih ve … sayılı görevlendirme konulu emri gereği davacının görevlendirmesinin iptal edilmesi ve ilisiginin kesilmesi kapsamında emir yayınlandıgı, görevli oldugu ... Or.Kh.Des.Gr.K.lıgı tarafından 06.03.2020 tarih ve …sayılı yazısıyla davacının ilisigi kesilerek davacıya teblig edildigi, teblig edilen emrin ilişiği kesilen personele hangi tarih ve hangi saatte teblig edildiginin görülemedigi, davacının hakem hastaneye 03.06.2020 tarihinde gittigi, sahsi dosyasında yapılan incelemede hakem hastaneye sevk edilme yazısı ve tebligi hususunda herhangi bir belgeye rastlanmadıgı, davacının 10.03.2020 tarihinde sıhhı istirahate ayrıldıgı istirahat bitis tarihi olan 09.04.2020 tarihinde birligine katılıs yaptıgı, aldıgı saglık raporu uyarınca hastalık izni kullandırıldıgı, davacının ... Or.Kh.Des.Gr.K.lıgında 08.03.2020(pazar günü) tarihinde protokol yemek faaliyetinde bulundugu pazar günü çalıstıgı için de 09.03.2020 tarihinde istirahat verildiğinin belirtildigi,
Saglık Bakanlıgı Atatürk Egitim ve Arastırma Hastanesinin 03.06.2020 tarihli durum bildir raporunda davacının Tepecik Egitim ve Arastırma Hastanesinden aldıgı raporun ilim ve fenne uygun olduguna karar verildigi görülmektedir. Bu durumda; davacının ... Or.Kh.Des.Gr.K.lıgındaki geçici görevlendirmesinin sona ermesine iliskin islemin 06.03.2020 tarih ve … sayılı islem ile teblig edildigi ve ilisiginin kesildigi belirtilmis ise de bu islemin davacıya hangi tarih ve saatte teblig edildiğine iliskin bilgi belge bulunmadıgı, kaldı ki dava konusu disiplin cezası verilmesine ilişkin islemde davacının ayrılıs isleminin 10.03.2020 tarihinde teblig edildiginin bilirtildigi görülmüs olup, davacının ayrılıs isleminin kendisine teblig edildigi tarih olan 10.03.2020 tarihinden sonra 24 saat içerisinde birligine katılıs yapması gerektigi ancak 10.03.2020-08.04.2020 tarihleri arasında raporlu oldugu, raporun ilim ve fenne uygun oldugunun hakem hastanece tespit edildigi, bahsedilen rapor uyarınca davalı idarece davacıya hastalık izni kullandırıldıgı açık oldugundan davacının geçerli bir mazereti bulunduğu görülmüs olup 10.03.2020 tarihinden itibaren 24 saat içinde birligine katılıs yapmayarak kısa süreli kaçmak fiilini islediginden söz edilemeyeceginden dava konusu islemde hukuka uyarlık bulunmadıgı sonucuna varılmıstır. Öte yandan; hukuka aykırılıgı saptanan islem nedeniyle davacının maasından kesilmiş olan tutarın kesintinin yapıldıgı tarihten itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından davacıya ödenmesi gerektigi de açıktır. Açıklanan nedenlerle, dava konusu islemin iptaline, islem nedeniyle davacının maasından kesilmis olan tutarın kesintinin yapıldıgı tarihten itibaren isleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından davacıya ödenmesine,
Memur Davalarına Bakan Avukatlar Değerlendirme
Memur davaları kendine has özelliğe sahip davalardır. Hele ki disiplin hukuku başlı başına bir uzmanlık gerektirmektedir. Disiplin hukukuna, 657 sayılı kanunda yer alan disiplin cezalarına vakıf olmakla birlikte işleyişin de bilinmesi şarttır. Nitekim hangi disiplinsizliğe hangi cezanın verileceği hususu büyük önemi haizdir. Ya da uygulamada en çok problemin yaşandığı disiplin soruşturmasının kim tarafından nasıl yapıldığı hususları dava yönetimi bakımından oldukça önemlidir. Kilit hususlara vakıf olunması davanın seyrini değiştirecek ve lehe hükümlerin kurulmasına zemin hazırlayacaktır. Nitekim aylıktan kesme cezasının iptali ile kişi büyük bir haksızlıktan kurtulacak ve maddi açıdan zarara uğramayacaktır.