Naklen Atama Kararına İtiraz

Naklen Atama Kararına İtiraz

Naklen atama kararına itiraz, naklen atama iptali- Devlet ya da kamu tüzel kişileri tarafından ya da bunların gözetim ve denetimleri altında, genel ve ortak gereksinimleri karşılamak kamu yararı ya da çıkarını sağlamak için yapılan ve topluma sunulmu

Naklen Atama Kararına İtiraz

Naklen atama kararına itiraz, naklen atama iptali- Devlet ya da kamu tüzel kişileri tarafından ya da bunların gözetim ve denetimleri altında, genel ve ortak gereksinimleri karşılamak kamu yararı ya da çıkarını sağlamak için yapılan ve topluma sunulmuş bulunan sürekli ve düzenli etkinler olarak ifade edilen kamu hizmeti bilindiği üzere kamu görevlileri aracılığıyla yerine getirilmektedir. Kamu hizmetine girme Anayasa'nın 70'ini maddesinde belirtildiği üzere bir hak olarak koruma altına alınmış hizmete alınmada görevin gerektirdiği nitelerinden başka hiçbir ayrırımın gözetilemeyeceği ifade edilmiştir. Anayasa'nın amir hükmü gereğince kamu görevine girmede görevin gerektirdiği nitelikler hariç başkaca sınırlamalar getirilememekte kamu görevine girmek için başvuran adayın nitelikleri taşıması ve başvurusunun uygun olupta kadro tahsisi de mümkün olması durumunda kamu görevlisi sıfatı kazanılmaktadır. Kişin kamu görevlisi olarak göreve başlamasıyla idare ile kişi arasında sözleşme ilişkisi değil bir statü ilişkisi kurulmakta bu statü ilişkisi yasama organı tarafından kanunla düzenlenmektedir. 

657 Devlet Memurları Kanununun 4'üncü maddesinde düzenlenen ve üç grup halinde sınıflandırılan istihdam şekillerinin bilinmesi atama ilkelerinin belirlenmesi açısından önem arz etmektedir. Söz konusu maddede kamu hizmetlerinin memurlar, sözleşmeli personel ve işçiler aracılığıyla görüleceği başka istihdam şekilleriyle kesinlikle kamu personeli çalıştırılmayacağı düzenlenmiştir. Kanunun 4/(c) fıkrasında düzenleme altına alınınan geçici personel istihdam şekli ise 696 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile ilgili maddenin kaldırılmasıyla son bulmuştur. Bu kapsamda Kamu görevlisi ile idare arasında kurulan ilişkinin sözleşmesel ilişki olmaması "sözleşmeli personel"in hukuki durumunda bazı soruları akıllara getirmektedir. Anayasa mahkemesi kararlarında sözleşmeli personel, kamu hizmetinin asli ve sürekli bir görevinde, memur ve işçiden ayrı, kamu hukuku bağlantısı olan kişi olarak nitelendirilmekte ve "diğer kamu görevlileri" arasında sayılmaktadır demektedir. 657 sayılı kanunda ise "Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir" şeklinde tanımlanmıştır. Konumuz kapsamında sözleşmeli personel kamu personelinden farklı olarak atamaya tabi tutulamadıkları gibi sözleşmelerinde belirtilen ve belirlenen görev yeri dışında ve başka bir işte çalıştırılmamaktadır. İkinci grup istihdam şekli ise işçi personel uygulamasıdır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/d maddesinde düzenleme altına alınan işçiler "ilgili mevzuatı gereğince tahsis edilen sürekli işçi kadrolarında belirsiz süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan sürekli işçiler ile mevsimlik veya kampanya işlerinde ya da orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde ilgili mevzuatına göre geçici iş pozisyonlarında altı aydan az olmak üzere belirli süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan geçici işçilerdir" olarak tanımlanmıştır. Kanunda tanımı yapılmış olmakla birlikte kamu hukuku ve Devlet Memurları Kanunlarına tabi olmayan işçiler iş hukuku mevzuatına tabi olup işçilerin imzaladığı hizmet sözleşmelerinin kapsamı özel hukuk hükümleri çerçevesinde iş akdi olup taraflardan birisi her ne kadar idare olsa bile uyuşmazlıkların çözümünde iş Mahkemeleri görevli ve yetkilidir. İşçiler hakkında Devlet Memurları Kanunu uygulanmayacağı hüküm altına alındığından dolayı işçilerin özel kanun ve sözleşmeler çerçevesinde atamalarının yapılacağı açıktır. Konumuz açısından da önemli olan üçüncü grup istihdam şekli ise devlet memurlarıdır. Kanunda "Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanunun uygulanmasında memur sayılır" tanımıyla kimlerini memur sıfatına haiz olduğu genel çerçeve içerisine alınmıştır. 657 sayılı Kanun ve özel kanunlarda memur statüsünde sayılanların dışında, kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri yerine getiren, Türk Silahlı Kuvvetleri Personeli, Hakim ve Savcılar, üniversitelerin akademik personelleri de Anayasa'da diğer kamu görevlileri olarak ifade edilmiştir. Devlet Memurları Kanununa tabi olmayan kendi özel kanunları kapsamında özlük haklarına sahip olan diğer kamu görevlilerinin konumuz itibariyle atamaları da yine kendi özel kanunlarında düzenlenmiştir. Ancak Devlet Memurları Kanununun genel kanun niteliğinde olmasından dolayı özel kanunlarda hüküm bulunmayan hallerde yine Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanacaktır. 

Naklen Atama Nedir

Naklen Atama nedir, kamu görevlisinin bir yerden başka bir yerdeki göreve atanması anlamına gelmektedir. Atanmadaki amaç tüm idari işlemlerde olduğu gibi kamu hizmeti ve kamu yararı gereğidir. Bu sebeple kamu hizmetinin sağlıklı yürütülmesi ve kamu yararı düşünülmeden yapılan atamalar sebep unsuru bakımından hukuka aykırı olabilmektedir. Uygulamada memurun kişisel haklarına halel getiren ve idari makamların keyfi uygulamalarının önünü en fazla açan hukuki uyuşmazlıkların doğmasına sebebiyet veren idari işlemler arasında yer alan naklen atama, uzmanlaşmayı engelleyebildiği gibi yürütülen kamu hizmetinin yararının azalmasına, kamu hizmetinin yavaşlamasına, memurun ve ailesinin de kamu yararı ve hizmet gereği gözeltilmeden yapılan naklen atama sebebiyle mağduriyet yaşanmasına sebebiyet vermektedir. Naklen atamanın dar anlamda tanımı kamu görevlisinin bulunduğu yerden başka bir yere atanmasını ifade etmesinin karşısında geniş anlamda tanımında ayrıca coğrafi olarak yer değiştirilmemekle birlikte görev ünvanı ya da sınıfında değişiklik yapılması da atama olarak tanımlanmaktadır. Kamu görevlisinin kamu yararı ve kamu hizmeti gereklilikleri çerçevesinde hizmet kriteri ön planda tutularak yapılacak atamasında ülkenin farklı yerlerinde farklı coğrafi, kültürel, ekonomik ve sosyal kriterleri dikkate alınarak hem kamu görevlileri arasında dengenin hem de bölgeler arasındaki dengenin sağlanması gerekmekte kamu görevlisinin atamasının yapılırken belirlenen bu kriterlere göre değerlendirme yapılmasının yanı sıra kamu görevlisinin özel durumları da dikkate alınarak naklen atama yapılması gerekmektedir. Kamu görevlisinin ilk defa atanmasında yetkili olan makam ya da birim tarafından gerçekleştirilmesi mümkün olan naklen atama, birimin tek taraflı irade beyanını açıklamasıyla hukuken geçerlilik kazanan bir idari işlem olarak nitelendirilmektedir. İdari işlemin hukuka uygunluğu açısından aranan kriterler bu sebeple naklen atamalarda da geçerlidir. Naklen atamanın yapılabilmesi için öncelikle atama yapılabilecek boş bir kadronun  olması gerekmektedir. Boş olmayan kadroya yapılan atama sebep unsuru diğer bir ifadeyle atamanın yapılma gerekçesi açısından hukuka aykırı olup idari işlemin iptali gerekir. Her ne kadar kamu personelinin atamasında gerekçe gösterilmesi atamada gerekli değilse de atamanın iptali için açılan davalar idare gerekçe göstermek zorundadır. İdarenin belirsiz kavramları gerekçe göstermesi, soyut iddiaları gerekçe göstermesi, şüpheye dayanarak atama yaptığında bunları gerekçe göstermesi, açık ve kesin bilgi belgeler olmaksızın kanaate dayalı gerekçe göstermesi idari işlemi hukuka uygun kılmaz. Nitekim 2.Dairesinin kararında "...davacının köyün ve ilçenin huzuru için ne gibi sakıncalar yaratacağı hususunun somut olarak ortaya konulamadığı, faaliyette bulunduğu şeklindeki duyumların hukuki değerinin olmadığı ve bu şekliyle içeriği itibariyle hukuki bir delil olarak kullanılması mümkün olmayan doğruluğu kanıtlanmamış istihbari bilgilere dayanılarak tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır." denilerek atama işlemi sebep unsuru bakımından iptal etmiştir. Karardan da görüleceği üzere her ne kadar idarenin yapmış olduğu işlemlerde takdir hakkının var olduğu kabul edilmiş olsa da takdir hakkının sınırsız kullanılmasının önüne geçilerek gerekçelendirilememiş işlemlerin iptaline karar vermiştir. Aynı şekilde Danıştay 5. Dairenin başka bir kararında; "... davalı idarenin savunmalarında dava konusu işlemlerin dayanağı olarak yalnızca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 71. ve 76. maddelerinden söz edildiği, buna karşılık bu maddeler ile tanınan takdir yetkisinin hukuka uygun biçimde ve kamu yararı amacı gözetilerek kullanıldığını kanıtlayacak hiçbir somut olay ve nedenin gösterilmediği....ilişkin işlemde sebep ve maksat yönlerinden hukuka uyarlılık görülmemiştir." şeklinde hüküm kurmuştur. Görüleceği üzere kamu görevlisinin atamasında öncelik kamu yararı ve hizmet gerekliliği olmakla birlikte atamanın sebep unsuru bakımıdan hukuka uygun olması, takdir yetkisinin sınırsız olmadığı, sırf takdir yetkisine dayanılarak gerekçesiz atamanın yapılmaması gerekmektedir.

Naklen Atamayı Kim Yapar

Naklen atamayı kim yapar- Kamu görevlisinin ilk defa atanmasında yetkili olan makam ya da birim, kamu görevlilerinin naklen atanmalarında da yetkilidir. Bu sebeple kanunda açıkça düzenlendiği haller hariç olmak üzere naklen atama yetkisi olmayan birim ya da makam tarafından kamu görevlisinin atanmasının yapılması durumunda yetki gaspı nedeniyle yapılan işlem hukuka aykırı olacaktır. Aynı şekilde idare hukukunun temel ilkelerinden olan usulde ve yetkide paralellik ilkeleri gereği atamayı yapan birim ya da makam görevden alma kararını verecektir. 

Naklen Atama Çeşitleri Nelerdir?

Naklen atama çeşitleri- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun IV. Kısmında yer alan "yer değiştirme" başlıklı 3.Bölümünün 71-76'ıncı maddeleri arasında devlet memurlarıyla ilgili olarak atama çeşitleri düzenleme altına alınmıştır. Kanunun 71'inci maddesinde "bir sınıftan diğerine atama", 72'inci maddesinde "yer değiştirme suretiyle atama", 73'üncü maddesinde "karşılıklı olarak yer değiştirme", 74'üncü maddesinde "kurumlar arası atama" ve 76'ncı maddesinde "memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi" ne yönelik düzenlemeler yapılmıştır.

Bir Sınıftan Diğerine Atama Koşulları

Kamu personelleri kamu hizmetinin daha etkin ve daha verimli işleyebilmesi için yetişme şekilleri, mesleki nitelikleri ve yerine getirdikleri kamu hizmetinin nitelikleri dikkate alınarak 12 farklı sınıflandırılmaya tabi tutulmuştur. Kamu personellerinin bu sınıflar arasında yer değiştirmesi Devlet Memurları Kanununun 71'inci maddesinde düzenlenmiştir. 71'inci maddeninin birinci fıkrasında kamu personelinin isteğine bağlı olarak "Memurların eşit dereceler arasında veya derece yükselmesi suretiyle sınıf değiştirmeleri" nin mümkün olduğu belirtilmiş ancak bu şekilde sınıf değiştireceklerin geçecekleri sınıf ve görev için bu Kanunda, kuruluş kanunlarında veya Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde belirtilen niteliklere sahip olmaları şartı aranmıştır. İlgili maddenin 2'inci fıkrasında ise "kurumlar memurlarını meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfa, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle atayabilirler" düzenlemesi ile memuların isteğinin yani atama talebinin olmadığı hallerde bile kurumların bir sınıftan diğerine atama hakkı bulunduğu ifade edilmiştir. Ancak memurun isteğine bağlı olmadan yapılan sınıflar arası atamada kamu personeli sadece meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfına atamaları yapılabilecektir. Örneğin; sağlık hizmetleri sınıfından çalışan bir kamu personeli sadece genel idare hizmetleri sınıfına atanabilecek eğitim-öğretim ya da teknik hizmet sınıfına atanamayacak atanması durumunda kanunun açık hükmüne aykırılıktan yapılan idari işlem iptal edilecektir. Ancak kamu personeli idarenin herhangi bir sınıfında görev yaparken başka bir sınıfın niteliklerini kazandı ise örneğin, sağlık hizmetleri sınıfında görev yaparken inşaat mühendisi eğitimini bitirmesi durumunda idarenin takdir yetkisine bağlı olarak teknik hizmet sınıfına geçebilmek imkanı bulunmaktadır. Sınıf değişikliği suretiyle yapılacak atamalarda idare, kamu görevlisinin sınıf değişikliği başvuru sonrası, atanmak istenilen kadronun durumunu ve başvurucunun kanunlarda belirtilen niteliklere sahip olup olmadığını araştırır ve inceleyerek karar verir. Bunun haricinde kamu görevlerinin başvuru sonrası sınav, mülakat gibi şartlara tabi tutulması usulü bulunmamaktadır. 

Yer Değiştirme Suretiyle Atama Koşulları

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun "Yer değiştirme suretiyle atanma" başlıklı 72'nci maddesinde kamu personellerinin yer değiştirme suretiyle atama şekilleri genel çerçeve altında düzenlenmiştir. İlgili maddenin 1'inci fıkrasında, Kurumlarda yer değiştirme suretiyle gerçekleştirilecek atamaların; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiyenin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde gerçekleştirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Düzenleme ile kamu yararı öncelik alınarak kamu hizmetinin etkin ve verimli yerine getirilmesi amacıyla hem kamu personellerinin hem de bölgesel olarak adil yer değiştirme atama yapılması gerekliliği ifade edilmiştir. Maddede yer değiştirme suretiyle atamanın genel çerçevesi çizilmiş olmakla birlikte yer değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirleneceği de düzenlenmiş bu kapsamda 25.06.1983 tarihinde Bakanlar Kurulunca çıkartılan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğin 28'inci maddesinde  657 Sayılı Kanuna tabi kurumların hizmet özellik ve niteliklerine uygun ancak söz konusu yönetmelikte belirtilen hususlara aykırı olmamak üzere kendi yönetmeliklerini çıkaracakları ifade edilmiştir. Bu kapsamda genel çerçeveyi oluşturan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğinin yanı sıra devlet memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenim, uzmanlık, iş tecrübesi ve mesleki bilgiler ile boş kadro durumları da göz önüne alınarak yer değiştirme suretiyle atama yapabilmek amacıyla kurumlarda kendi kurumlarının yer değiştirme yönetmeliklerini hazırlamışlardır. Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğine göre hizmet bölgeleri gelişmişlik sırasına göre 6 bölgeye ayrılmış kurumların çıkaracakları yönetmeliklerde ise her kurumun özelliğine göre en az 3 en fazla 6 hizmet bölgesinin belirlenmesi gerekliliği düzenlenmiştir. 

Karşılıklı Olarak Yer Değiştirme Koşulları

Karşılıklı Olarak Yer Değiştirme diğer adıyla "becayiş" kanunun 73'üncü maddesinde aynı kurumun başka başka yerlerde bulunan aynı sınıftaki memurları, karşılıklı olarak yer değiştirmesi olarak tanımlanmıştır. Karşılıklı olarak Yer değiştirme memurlara tanınmış bir hak olmakla birlikte karşılıklı yer değiştirme isteyen memurların talebi doğrultusunda ve atamaya yetkili amirin onayıyla yer değiştirme işlemi yapılabilmektedir. Atama yetkili amiri, karşılıklı olarak yer değiştirme talebinin kamu yararı ve hizmet gereklerini göz önüne alarak karar olumlu ya da olumsuz karar verme yetkisine sahip olup bu değerlendirmeyi hukuki çerçeve içerisinde yapmalı onay verilmeme durumunu idari işlemin amaç unsurunun hukuka uygun olabilmesi için gerektiğinde gerekçelendirilmelidir. Karşılıklı olarak yer değiştirme isteğinde bulunabilmek için maddeden de anlaşılacağı üzere karşılıklı yer değiştirme sadece aynı kurum içerisinde yer almaları, karşılıklı yer değiştirmesi atamasının yapılabilmesi için her iki tarafında rızasının olması ve son olarak atamaya yetkili amirinin onayı olması gerekmektedir.

Kurumlararası Nakil Koşulları

Kurumlararası nakil koşulları- Kamu personellerinin yer değiştirme şekillerinden bir diğeri olan kurum değişikliği 657 sayılı Kanunun 74'üncü maddesinde düzenlenmiştir. İlgili maddeye göre; Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakillerinin mümkün olduğu hüküm altına alınmıştır. Aynı zamanda kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların bu konuda isteğinin şart olduğu düzenlenmiştir. Kanun maddesinde de görüleceği kamu görevlilerinin kurumlar arasında nakil işleminin yapılabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekmektedir. Öncelikli olarak yer değişikliği yapılacak kurum 657 sayılı kanuna tabi kurumlardan biri olmak zorunda olup her iki kurumunda yer değişikliğine muvafakat vermesi gerekmektedir. Memurun kurumlar arası yer değiştirmesi talebine muvafakat verilmesinin atamanın zorunlu koşullarından biri sayılmış olmakla birlikte kurumlar kadro ve ihtiyaç durumu ile atanacak kamu personelinin niteliklerine uygun olarak karar verirler. Kamu personelinin kazanılmış hak dereceleri üzerinden ya da 68'inci madde esasları çerçevesinde atamalarının yapılması mümkün iken kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için öncelikli olarak memurun onayı gerekli olmasının yanı sıra kazanılmış hak derecesinin en çok 3 derece altına atama yapılabilmektedir. Bu durumda kamu personelinin rızası olmadan kazanılmış hak derecelerinin altındaki atama ya da 3 dereceden fazla daha düşük dereceye atama yapılması hukuka aykırı olacaktır ve idari işlem iptal edilecektir. 

Muvafakatname Vermeme İptali

Kamu personelinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile yer değiştirilmesine karar verileceği 74'üncü maddede düzenleme altına alınmıştır. Memurun atama talebine muvafakatname verilmemesi sebebiyle reddedilmesi durumunda memur red kararı tarafına bildirildiği tarihten ya da red kararı bildirilmemiş olmakla birlikte atanma talebine 60 gün içerisinde cevap verilmeyerek zımni red kararı verilmiş olması durumlarında 60 gün içerisinde muvafakat verilmeme işlemine karşı iptal davası açabilecektir. Muvafakatname verme idarenin her ne kadar takdirinde olsa da idarenin takdir yetkisinin sınırsız olmadığı takdir yetkisini kullanırken de hukuka uygun ve sınırlar içerisinde kullanması gerekmektedir. İdari yapmış olduğu her türlü işlemde öncelikli olarak kamu yararını ve hizmet gereklerini düşünerek hareket etmesi gerektiğinden takdir yetkisini bu çerçevede kullanıp kullanmadığı her somut olayda yargı mercilerince ayrıca incelenecektir. Örneğin; memurun daha üst bir göreve geçmesine, öğrenimini gördüğü veya daha iyi bir kariyer olanaklarına sahip bir göreve geçmesine muvafakatname verilmemesi kamu yararına ve hizmet gereklerine uygun olmadığından yargı mercilerince idari işlemin iptaline karar verilmektedir. Aynı şekilde aile birliğinin korunması amacıyla yapılan başvurularında muvafakat nedeniyle reddilmemesi gerektiği kamu yararı ve hizmet gerekliliği düşüncesiyle yargı kararlarıyla hüküm altına alınmıştır. Başvurusu muvafakat verilmeyerek reddilen memur hakkında kurum tarafından hizmetine ihtiyaç duyulduğu nesnel verilerle ortaya konulmalı ve eşitlik ilkesi çerçevesinde karar verilmelidir. Somut olarak gerekçelendirilmeyen ve ortaya konulamayan red kararları idari yargı merciilerince iptal edilecektir. Memurun atama talebine muvafakat verilmemesine yönelik idari işlemin iptali davalarında önemle üzerinde durulması gereken nokta muvafakat talebinin reddinin tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 günlük süre içerisinde yargı merciilerine başvurulmasıdır. Burada belirtilen 60 günlük süre hak düşürücü nitelikte kabul edilen dava açma süresi olduğundan hak kaybına uğramamak için takibi düzgün yapılmalı ve süresi içerisinde idari yargı merciine başvurulmalıdır. İdare hukukunda sürelerin yanlış takibi ya da tecrübesizlik sebebiyle öngörülmemesi durumlarında dava süre aşımı dolayısıyla usulden reddolmasına ve hak kayıplarına sebebiyet verecektir. Bu sebeple idari yargı merciinde açılacak davaların idari yargı konusunda tecrübeli ve bilgili idare avukatları ile yürütülmesi hak kayıplarının önüne geçecektir.

Memur Yer Değiştirme Davası

Memur yer değiştirme- Kurumların, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilecekleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 76'ncı maddesinde düzenlenmiştir. Düzenlemede kamu kurumlarının memurlarının rızaları aranmaksızın veya isteklerinin olup olmadığına bakılmaksızın görev ve görev yeri değiştirilmesi yetkisi verilmiştir. Ancak memurlar sadece istekleri ile, kurumlarında kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altında aynı veya başka yerlerdeki kadrolara atanabileceği düzenleme altına alınmıştır. Görüleceği üzere 74'üncü maddesinin 1'inci fıkrasında idareye yer değişikliği için takdir hakkı verilmişken 2'nci fıkrasında ise ilgilinin rızasının olması gerekliliği vurgulanmıştır. Bu kapsamda kurum tarafından kamu personelinin isteği olmadan kazanılmış hak derecelerinin altında yapılan atamalar takdir hakkı çerçevesinde değerlendirilemeyeceği gibi kanunun açık hükmüne aykırılıktan dolayı iptal edilecektir. Kamu Personelinin kurumları tarafından yapılan yer veya görev değişikliği kararı idarenin tüm işlemleri gibi hukuka uygun olmalıdır. Bilindiği üzere idarenin yapmış olduğu her türlü eylem ve işlem Anayasa'nın 125'inci maddesi gereği yargı denetimine tabidir. Yargı denetimi ile hukuk devletinin bir gereği olarak kurumlara tanınan takdir yetkisinin kötüye kullanılmasını önlemek, memurlara Anayasa ve Kanunlarla sağlanan güvencenin zedelenmesine engel olmak amaçlanmaktadır. Bu nedenle idareye tanınan bu yetki yani takdir yetkisi kamu yararı ve hizmet gerekliliği göz önüne alınarak kullanılmalı aksi durumda memur hakkında tesis edilen atama işlemi sebep ve amaç unsurları bakımından hukuka aykırı olacaktır. 

Kamu personelinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda düzenleme altına alınan "bir sınıftan diğerine atama", "yer değiştirme suretiyle atama", "karşılıklı olarak yer değiştirme", "kurumlar arası atama" ve "memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi" ne yönelik atama işlemlerine yönelik idari işlemin iptali davası açma hakkı bulunmaktadır. Gerek atamanın kendi isteği çerçevesinde olması durumunda, gerekse idarenin takdir yetkisini kullanarak yapmış olduğu atamalara karşı; takdir yetkisinin hukuka uygun kullanmadığı, kamu yararının ve hizmet gereklerinin göz önüne alınmadan atama yapıldığı ya da atama talebinin reddedildiği, kanunda belirtilen atama kriterleri dikkate alınmadan atamaların gerçekleştirildiği, özür veya engel durumlarının değerlendirilmediği gerekçeleri ile idari işlemin iptali talep edilebilir. Bu kapsamda atama kararı ya da atama talebinin reddine ilişkin kararın ilgiliye tebliğinden veya zımnen reddedilmesinden sonra 60 gün içerisinde İdare Mahkemesinde hakkında yapılan idari işlemin iptali istemiyle yürütmeyi durdurma talepli iptal davası açılması gerekmektedir. İdare Mahkemesinde açılacak davaların usul ve esas yönünden özellik arz ettiğinden dolayı idari yargı konusunda tecrübeli idare avukatları ve bilgili idare hukuku avukatları ile yürütülmesi hak kayıplarının önüne geçilmesinde ve sürecin doğru yürütülmesinde faydalı olacaktır.

Geçici Görevlendirme Ne Demektir

Geçici görevlendirme- Kamu görevlisinin görevinin ya da görev yerinin değiştirilmesi kadro değişikliği ile mümkündür. Memur görev yaptığı yerden başka bir yere ataması yapılması durumunda kadrosu değişmekte gittiği yerdeki kadroya geçmektedir. Kadro değişlikliği yapılarak kamu görevlisinin naklen atamasının yapılmasının sıra kamu yararı ve kamu hizmetinin daha etkin, aksamadan sürmesi gerekçeleriyle kadro değişikliği yapılmaksızın geçici görevlendirme, görevlendirme, vekaleten atama, ikinci görevlendirme gibi idari işlemler de yapılabilmektedir. Bu durumda kamu görevlisinin kadrosu değişmemekte ancak fiilen yapmış olduğu görev ya da kadro görevinin yanı sıra ek bazı görevlerde eklenebilmektedir. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunda kamu görevlisinin aynı kurum içerisinde geçici olarak görevlendirilmesine ilişkin düzenleme bulunmamaktadır. Ancak atama ile ilgili ilkeler kurum içi görevlendirmelerde de kabul edilmekle birlikte görevlendirmelerde kamu görevlilerin kadroları ile hukuki bağlarını sürdürmeleri ve belli bir süreyle sınırlı olarak görevlendirmelerin gerçekleştirilebileceği Danıştay kararlarında kabul edilmektedir. Kurum içi geçici görevlendirmelerde dikkat edilmesi gereken önemli nokta atama, asaleten atama veya vekaleten atama yoluyla doldurulması gereken kadroların geçici görevlendirme ile doldurulamayacağıdır. Nitekim Danıştay 5'inci Dairenin 22.10.2008 tarihli kararında da ;" ... boş kadroların görevlendirme suretiyle doldurulamayacağı ilkesi gözetilmeksizin geçici görevlendirme yapılmasına ilişkin düzenlemede hukuka uyarlılık görülmemiştir" denilerek görevlendirmenin iptaline karar vermiştir. 

Vekalet Görevi Nedir?

Vekalet görevi- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "vekalet görevi ve aylık verilmesinin şartları" başlıklı 86'ncı maddesinde "Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir" denilerek kadro görevine bir başkasının geçici olarak atanmasına "vekaleten atanma" tanımını ve koşulları düzenlenmiştir. İlgili maddenin lafzi yorumundan da anlaşılacağı üzere vekaleten atama kanunda sayılan hususların gerçekleşmesi durumunda, geçici süreliğine, kurum içi ya da kurum dışından başka bir kamu görevlisinin kadro görevi uhdesinde kalarak kadro görevi ile ilişiği kesilmeden görevlendirilebilecektir. Vekaleten yapılan atamada atanılan görevin gerekleri ve nitelikleri değişmeyeceğinden yerine atanılan memurda 0aranılan nitelikler vekaleten atanan memurda da bulunması gerekmektedir. 

Atama İşleminin İptali Davası

Atama işleminin iptali mahkeme kararı- atama işleminin iptali mahkeme kararı aşağıda ayrıntılı bir şekilde belirtilmiş ve kamu görevlisinin atamasınının ve atama usullerinin hukuka aykırı olduğuna kanaat getirilerek atama işlemi iptal edilmiştir. Naklen atama iptali kararı.

T.C.
İSTANBUL BÖLGE İDARE MAHKEMESİ
1. İDARE DAVA DAİRESİ
E. 2016/205
K. 2016/194
T. 10.11.2016
DAVACININ ATANMASINA İLİŞKİN İŞLEMİN İPTALİ TALEBİ ( Dava Konusu İşlem Tesisine Esas Alınan Davacının Bir Öğretmenler Toplantısından Ayrılmasının Çalışma Ortamını Bozucu ve Görev Yerinin Değiştirilmesinin Uygun Görüleceği Bir Hal Niteliğini Haiz Bulunmağı - Davacının Atanmasına İlişkin İşlemin İptali İsteminin Kabul Edileceği )
ÖĞRETMENLER TOPLANTISININ İZİNSİZ TERK EDİLMESİ ( Davacıya Uyarma Cezası Verildiği/İdari Yönden İse Davranış ve Eylemleri Nedeniyle Çalıştığı Kurumda Görev Yapmasında Sakınca Bulunduğu Değerlendirilerek Dava Konusu Atama İşleminin Tesis Edildiği - Öğretmenler Toplantısından Ayrılmasının Çalışma Ortamını Bozucu ve Görev Yerinin Değiştirilmesinin Uygun Görüleceği Bir Hal Niteliğini Haiz Bulunmağı/Davacının Atanmasına İlişkin İşlemin İptal Edilmesi Gerektiği )
İL MEMURLARININ LÜZUMU HALİNDE İL İÇİNDE NAKİL VE TAHVİLLERİ ( Memurların Mensup Olduğu İl İdare Şube Başkanlarının İnhası Üzerine Valiler Tarafından İcra Edilmekle Beraber Mensup Oldukları Bakanlıklar veya Genel Müdürlüklere Sebepleriyle Bildirileceği - Kamu Görevlilerinin Görev Yerlerini Değiştirme Konusunda İdareye Tanınan Takdir Yetkisinin Mutlak ve Sınırsız Bir Yetki Olmayıp Kamu Yararı ve Hizmet Gerekleri ile Sınırlı Olduğu/Yargı Denetimine Tabi Bulunduğu )
5442/m.8/c
Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği/m.40

ÖZET : Davacının atanmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İl memurların lüzumu halinde il içinde nakil ve tahvilleri mensup olduğu il idare şube başkanlarının inhası üzerine valiler tarafından icra edilmekle beraber mensup oldukları Bakanlıklar veya genel müdürlüklere sebepleriyle bildirileceği hükme bağlanmıştır. Kamu görevlilerinin görev yerlerini değiştirme konusunda idareye takdir yetkisi tanınmakta ise de, bu takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız bir yetki olmayıp kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu ve bu yönüyle de yargı denetimine tabi bulunduğu tartışmasızdır.

Davacı hakkında yapılan soruşturma sonucu hazırlanan raporda davacının öğretmenler kurulu toplantısını izinsiz terk ettiği, bu hareketi ile kurumdaki gergin ilişkileri daha da olumsuz etkilediği belirtilerek hakkında bu davranış nedeniyle kınama cezası teklif edilmesine rağmen davacıya bir alt ceza olan "Uyarma" cezası verildiği, idari yönden ise davranış ve eylemleri nedeniyle çalıştığı kurumda görev yapmasında sakınca bulunduğu değerlendirilerek dava konusu atama işleminin tesis edildiği görülmektedir.

Dava konusu işlem tesisine esas alınan "davacının bir öğretmenler toplantısından ayrılmasının" anılan kurumda çalışma ortamını bozucu ve görev yerinin değiştirilmesinin uygun görüleceği bir hal niteliğini haiz bulunmağından, işleme esas alınan vakanın vasıflandırılmasında hataya düşülerek tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmamıştır.

Davacının atanmasına ilişkin işlemin iptali isteminin kabulü gerekir.

İSTEMİN ÖZETİ : Kocaeli İli, ... Çocuk Gelişimi ve Eğitimi öğretmeni olarak görev yapmakta olan davacının ...tarih ve ...sayılı atama kararnamesi ile Kocaeli İli, Gölcük ilçesi Halk Eğitim Merkezine atanmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddine yönelik Kocaeli 1. İdare Mahkemesinin 08/01/2016 tarih ve E:..., K:2016/31 sayılı kararına; hakkında iddia edilen eylemlerin subut bulmadığı, atama işleminin haksız ve hukuka aykırı olduğu iddialarıyla itiraz edilerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren İstanbul 1. İdare Dava Dairesi Başkanlığınca işin gereği görüşüldü:

KARAR : İtiraza konu uyuşmazlık; Kocaeli İli, ... Çocuk Gelişimi ve Eğitimi öğretmeni olarak görev yapmakta olan davacının ...tarih ve ...sayılı atama kararnamesi ile Kocaeli İli, Gölcük ilçesi Halk Eğitim Merkezine atanması işleminin iptali isteminin reddine ilişkin Mahkeme kararının bozulmasına ilişkindir.

5442 sayılı İl İdaresi Kanunu'nun 8/c maddesinde; il memurların lüzumu halinde il içinde nakil ve tahvilleri mensup olduğu il idare şube başkanlarının inhası üzerine valiler tarafından icra edilmekle beraber mensup oldukları Bakanlıklar veya genel müdürlüklere sebepleriyle bildirileceği hükme bağlanmıştır.

Anılan Kanun hükmü uyarınca kamu görevlilerinin görev yerlerini değiştirme konusunda idareye takdir yetkisi tanınmakta ise de, bu takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız bir yetki olmayıp kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu ve bu yönüyle de yargı denetimine tabi bulunduğu tartışmasızdır.

Öte yandan, işlem tarihi itibariyle yürürlükte bulunan ve 06.05.2010 tarih ve 27573 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 40'ıncı maddesinin l'inci fıkrasının "a" bendinde; bu Yönetmeliğin yer değiştirmeyle ilgili diğer şartları aranmaksızın haklarında yapılan soruşturma sonucunda görev yerinin değiştirilmesi uygun görülenlerin hizmetin gereği olarak görev yerlerinin değiştirilebileceği hükmüne yer verilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; Kocaeli İli, ... Çocuk Gelişimi ve Eğitimi öğretmeni olarak görev yapmakta olan davacı ile ilgili çeşitli iddialar üzerine davacı ile diğer bazı öğretmen ve yöneticiler hakkında soruşturma yapıldığı, davacı hak, kında yapılan soruşturma sonucu hazırlanan raporda davacının öğretmenler kurulu toplantısını izinsiz terk ettiği, bu hareketi ile kurumdaki gergin ilişkileri daha da olumsuz etkilediği belirtilerek hakkında bu davranış nedeniyle kınama cezası teklif edilmesine rağmen ...tarih ve ...sayılı işlem ile davacıya bir alt ceza olan "Uyarma" cezası verildiği, idari yönden ise davranış ve eylemleri nedeniyle çalıştığı kurumda görev yapmasında sakınca bulunduğu değerlendirilerek dava konusu atama işleminin tesis edildiği görülmektedir.

Dava konusu işlem tesisine esas alınan "davacının bir öğretmenler toplantısından ayrılmasının" anılan kurumda çalışma ortamını bozucu ve görev yerinin değiştirilmesinin uygun görüleceği bir hal niteliğini haiz bulunmağından, işleme esas alınan vakanın vasıflandırılmasında hataya düşülerek tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmamıştır.

Buna göre, davacının Kocaeli İli, ... Çocuk Gelişimi ve Eğitimi öğretmeni olarak görev yapmakta iken hakkında yapılan soruşturma neticesinde hazırlanan rapor dayanak alınarak ...tarih ve ...sayılı atama kararnamesi ile Kocaeli İli, Gölcük ilçesi Halk Eğitim Merkezine atanmasına ilişkin işlemin iptalimin iptali isteminin reddine ilişkin itiraza konu Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, davacı itirazının kabulüne; Kocaeli 1. İdare Mahkemesinin 08/01/2016 tarih ve ...K:2016/31 sayılı kararının bozulmasına,

ÜNİVERSİTEDEN DİĞERİNE NAKLEN ATANMA TALEBİ

T.C.
İSTANBUL BÖLGE İDARE MAHKEMESİ
7. İDARE DAVA DAİRESİ
E. 2017/444
K. 2017/501
T. 30.3.2017

• ÜNİVERSİTEDEN DİĞERİNE NAKLEN ATANMA TALEBİ ( Hemşire Olarak Görev Yapan Davacının Eş Durumu Özrü Sebebiyle İlgili Üniversiteye Naklen Atanması İçin Gerekli Olan Muvafakat Talebinin Reddine İlişkin Davalı İdarenin İşleminin İptali İstemiyle Açılan Davada Dava Konusu İşlemin İptaline Karar Verildiği - İstinaf Başvurusuna Konu Kararın Hukuka ve Usule Uygun Olduğu Anlaşıldığından ve Dilekçede İleri Sürülen İddialar Söz Konusu Kararın Kaldırılmasını Sağlayacak Nitelikte Görülmediğinden İstinaf Başvurusunun Reddi Gerektiği )
• EŞ DURUMU ÖZRÜ SEBEBİYLE ATANMA ( Atama İçin Gerekli Olan Muvafakat Talebinin Reddine İlişkin Davalı İdarenin İşleminin İptali İstemiyle Açılan Davada Dava Konusu İşlemin İptaline Karar Verildiği - İstinaf Başvurusuna Konu Kararın Hukuka ve Usule Uygun Olduğu Anlaşıldığından ve Dilekçede İleri Sürülen İddialar Söz Konusu Kararın Kaldırılmasını Sağlayacak Nitelikte Görülmediğinden İstinaf Başvurusunun Reddi Gerektiği )
• İDDİALARIN KARARIN KALDIRILMASINI SAĞLAYACAK NİTELİKTE OLMAMASI ( Hemşire Olarak Görev Yapan Davacının Eş Durumu Özrü Sebebiyle İlgili Üniversiteye Naklen Atanması İçin Gerekli Olan Muvafakat Talebinin Reddine İlişkin Davalı İdarenin İşleminin İptali İstemiyle Açılan Davada Dava Konusu İşlemin İptaline Karar Verildiği - İstinaf Başvurusuna Konu Kararın Hukuka ve Usule Uygun Olduğu Anlaşıldığından İstinaf Başvurusunun Reddi Gerektiği )
2709/m.141
657/m.68, 74
2577/m.45/3
ÖZET : Hemşire olarak görev yapan davacının eş durumu özrü sebebiyle ilgili Üniversiteye naklen atanması için gerekli olan muvafakat talebinin reddine ilişkin davalı idarenin işleminin iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. Davalı idare vekili tarafından, hemşire ihtiyacının had safhada olduğu, kamu yararı hizmet gereği muvafakat verilmediği ileri sürülerek kaldırılması ve istinaf yoluyla işin esası hakkında yeniden karar verilmesi davalı idare vekili tarafından istenilmektedir.Dava dosyasının incelenmesinden, dayandığı gerekçeler karşısında, istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu anlaşıldığından ve dilekçede ileri sürülen iddialar söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediğinden istinaf başvurusunun reddi gerekir.

DAVA : Karar veren İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Yedinci İdare Dava Dairesince gereği görüşüldü:

İSTEMİN ÖZETİ : Trakya Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesinde hemşire olarak görev yapan davacının eş durumu özrü sebebiyle Çanakkale 18 Mart Üniversitesi'ne naklen atanması için gerekli olan muvafakat talebinin reddine ilişkin davalı idarenin 01/08/2016 tarih ve 29818 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemi iptal eden Edirne İdare Mahkemesi'nin 13/12/2016 tarih ve E:2016/1130, K:2016/1621 sayılı kararının, davalı idare vekili tarafından, hemşire ihtiyacının had safhada olduğu, kamu yararı hizmet gereği muvafakat verilmediği ileri sürülerek kaldırılması ve istinaf yoluyla işin esası hakkında yeniden karar verilmesi davalı idare vekili tarafından istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ: Savunma verilmemiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

KARAR : Dava dosyasının incelenmesinden, dayandığı gerekçeler karşısında, istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu anlaşıldığından ve dilekçede ileri sürülen iddialar söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediğinden,

SONUÇ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun REDDİNE, 54,20-TL posta giderinin istinaf yoluna başvuranın üzerinde bırakılmasına, posta gideri için alınan paranın kullanılmayan kısmının ilgilisine iadesine, kararın taraflara tebliği için dosyanın ait olduğu mahkemeye gönderilmesine, 30.03.2017 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.

Yer Değiştirme Suretiyle Atanma Davası

T.C.
İSTANBUL BÖLGE İDARE MAHKEMESİ
1. İDARE DAVA DAİRESİ
E. 2017/120
K. 2017/287
T. 11.5.2017
İDARİ İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ ( Aileyi Parçalanmaktan Kurtarmak Aile Bireylerini Bir Arada Tutmak Suretiyle Ailenin Huzur ve Mutluluğunu Devam Ettirerek Kamu Görevlilerinin Ailevi Kaygılardan Uzak Bir Biçimde Kamu Hizmetlerini Verimli Etkin ve Sağlıklı Bir Biçimde Yürütmeleri İçin Gerekli Ortamın Sağlanacağı )
YER DEĞİŞTİRME SURETİYLE ATANMA ( Aile Birimini Muhafaza Etmek Bakımından Kurumlar Arasında Gerekli Koordinasyon Sağlanarak Memur Olan Diğer Eşin de İsteği Halinde Atamasının Yapılacağı - Yer Değişikliğinin Eşlerin Farklı Kurumda Çalışıyor Olması Halinde Kurumlar Arasında Gerekli Koordinasyon Sağlanmak Suretiyle Her İki Kurumun da Öncelikli Hizmet İhtiyacının Bulunduğu Yere Atamanın Gerçekleştirileceği )
AİLE BİRLİĞİ MAZERETİNE BAĞLI YER DEĞİŞİKLİĞİ ( Kamu Personeli Olan Eşinin Kurum İçi Yer Değiştirme Suretiyle Atanma İmkânının Olmaması veya Mevzuatı Uyarınca Eşin Zorunlu Yer Değiştirmeye Tabi Tutulan Bir Görevde Bulunması Durumunda Bu Kapsamdaki Eşin Bulunduğu Yere Atanacağı - Edirne Belediyesi'nde Çalışan Davacının Eşinin Edirne Merkez'de Çalışmak Dışında Bir Şansının Bulunmadığı/Kurum Değiştirmeden Merkez Dışında Bir Yerde Çalışamayacağı/Bu Sebeple Aile Birliğinin Temini İçin Davacının Eşinin İşinin Dikkate Alınması Gerektiği )
BOŞ NORM KADRO ( Atama ve Yer Değiştirme İşlemlerinde Eğitim Kurumlarının Atama Yapılacak Alanlarda Boş Norm Kadrosunun Bulunmasının Esas Alındığı - İnternet Üzerinden Yaptırılan Tercihlerde Davacının Tercih Ettiği Okul Tercihe Açıldı İse ve Davacıdan Başka Kimse de Bu Okula Atanmadı İse Bu Okulda Davacının Atanabileceği Boş Kadro Bulunduğunun Anlaşıldığı )

Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmelik/m.9, 14

Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği/m.5/1-a

ÖZET : Dava idari işlemin iptali istemine ilişkindir.

Dava Edirne İli, Enez İlçesi, ...sınıf öğretmeni olarak görev yapan davacı tarafından, eşinin Edirne Belediye Başkanlığı'nda memur olarak görev yapması sebebiyle eş durumu mazeretine dayanarak ...tarihli mazeret tayini döneminde bulunmuş olduğu tayin talebinin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

Davacının eşi her ne kadar 657 sayılı Kanuna tabi ise de, çalıştığı kurum olan Edirne Belediyesi'nin yerel yönetim birimi olması dikkate alındığında, davacının eşinin Edirne Merkez'de çalışmak dışında bir şansının bulunmadığı, kurum değiştirmeden Merkez dışında bir yerde çalışamayacağı açık olup, bu sebeple, aile birliğinin temini için davacının eşinin işinin dikkate alınması gerektiği anlaşılmaktadır.

Olayda, her ne kadar davalı idarece, davacının tek okul tercih ettiği, tercih ettiği okulun da dolu olduğu belirtilmiş ise de, dosyada mevcut belgelere göre, ihtilaf konusu atama döneminde Edirne Merkez'den başka bir yere veya başka bir yerden Edirne Merkez'e atanan herhangi bir sınıf öğretmeninin bulunmadığı görülmektedir. O halde, internet üzerinden yaptırılan tercihlerde, davacının tercih ettiği okul tercihe açıldı ise ve davacıdan başka kimse de bu okula atanmadı ise, bu okulda davacının atanabileceği boş kadro bulunduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.

Bu itibarla, olayda, gerek Anayasa, gerekse de ilgili diğer mevzuat ile korunması emredilen aile birliği mazeretinin göz ardı edilemeyeceği, aksi halde davacının aile birliğinin tesis edilme imkanının olmayacağı açık olup, davacının eş durumu mazereti sebebiyle atanma talebinin reddine dair dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

İSTEMİN ÖZETİ : Edirne İli, Enez İlçesi, S... kadrosunda sınıf öğretmeni olarak görev yapan davacı tarafından, eşinin Edirne Belediye Başkanlığı'nda memur olarak görev yapması sebebiyle eş durumu mazeretine dayanarak ...tarihli mazeret tayini döneminde bulunmuş olduğu tayin talebinin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddine ilişkin Edirne İdare Mahkemesi'nce verilen ...tarih ve ...K:2016/1... sayılı karara, görev yerleri arasındaki mesafenin fazla olduğu, aile birliğinin sağlanması gerektiği iddialarıyla itiraz edilerek bozulması istenilmektedir.

DAVALI MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI SAVUNMASININ ÖZETİ : İstinaf başvurusunun reddi gerektiği savunulmaktadır.

DAVALI EDİRNE VALİLİĞİ SAVUNMASININ ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren İstanbul Birinci İdare Dava Dairesi Başkanlığınca işin gereği görüşüldü:

KARAR : Dava; Edirne İli, Enez İlçesi, ....kadrosunda sınıf öğretmeni olarak görev yapan davacı tarafından, eşinin Edirne Belediye Başkanlığı'nda memur olarak görev yapması sebebiyle eş durumu mazeretine dayanarak ...tarihli mazeret tayini döneminde bulunmuş olduğu tayin talebinin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

2709 sayılı 1982 Anayasası'nın 41. maddesinde "Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar. (Ek fıkra: 07/05/2010-5982 S.K./4. md.) Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir." hükmü yer almaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 72. maddesinde "Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır. (Değişik fıkra: 09/04/1990 - KHK - 418/5 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 05/02/1992 tarih ve E.1990/22, K.1992/6 Sayılı Kararı ile; Yeniden düzenlenen fıkra: 18/05/1994 - KHK/ 527/5 md.) Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır." hükmü yer almaktadır.

652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığı'nın Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 37/3. maddesinde "Öğretmenlerin Bakanlıkça belirlenen hizmet bölge veya alanlarında en az üç eğitim öğretim yılı görev yapması esastır. Bunların yer değiştirme suretiyle atamaları her yıl yapılan atama plan ve programları çerçevesinde eğitim öğretim faaliyetlerini etkilemeyecek şekilde sonuçlandırılır. (Yeniden düzenlenen cümle: 01/03/2014-6528 S.K./22. md) Bakanlıkça belirlenen özür gruplarına bağlı yer değiştirmeler ise yarıyıl ve/veya yaz tatillerinde yapılır." kuralı; 37/5. maddesinde "Özüre dayalı yer değiştirme istekleri hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyenlere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72 nci maddesi kapsamına girenlerin hakları saklı kalmak kaydıyla, istekleri hâlinde istekte bulundukları yere atanmaya hak kazanıncaya kadar, aylıksız izin verilebilir. Bu şekilde aylıksız izin verilen öğretmenler, bağlı bulundukları il millî eğitim müdürlüklerine bu amaçla tahsis edilmiş bulunan boş öğretmen kadrolarına aylıksız izinli olmak şartıyla atanır. Bunların atandıkları bu kadrolar aylıksız izin süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, aylıksız izne ayrılan öğretmenler, üçüncü yıl sonuna kadar istedikleri yere atamalarının yapılamaması hâlinde durumlarına uygun boş öğretmen kadrolarına öncelikle atanırlar." kuralı yer almaktadır.

Öte yandan, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik'in 9. maddesinde "Yer değiştirme suretiyle atanmalar, Devlet Memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş kadro durumu göz önünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılır." düzenlemesine; 14. maddesinde "Aile birliği mazeretine dayanarak yer değişikliği memurun;

a) Kamu personeli olan eşinin, kurum içi yer değiştirme suretiyle atanma imkânının olmaması veya mevzuatı uyarınca eşin zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan bir görevde bulunması durumunda bu kapsamdaki eşin bulunduğu yere,

b) ...

c) Eşlerin farklı kurumda çalışıyor olması halinde kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanmak suretiyle her iki kurumun da öncelikli hizmet ihtiyacının bulunduğu yere ... atanması suretiyle yapılabilir." düzenlemesine yer verilmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5/1-a maddesinde "Atama ve yer değiştirme işlemlerinde eğitim kurumlarının atama yapılacak alanlarda boş norm kadrosunun bulunması esas alınır." kuralı yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, bu hükümlerle aileyi parçalanmaktan kurtarmak, aile bireylerini bir arada tutmak suretiyle ailenin huzur ve mutluluğunu devam ettirmek ve bu yolla kamu görevlilerinin ailevi kaygılardan uzak bir biçimde kamu hizmetlerini verimli, etkin ve sağlıklı bir biçimde yürütmeleri için gerekli ortamı sağlamak amaçlarının güdüldüğü kuşkusuzdur.

Dava dosyasının incelenmesinden; Edirne İli, Enez İlçesi, ....kadrosunda sınıf öğretmeni olarak görev yapan davacının eşinin Edirne Belediyesi Mali Hizmetler Müdürlüğü'ne bağlı Satın Alma Birimi emrinde 657 sayılı Kanuna tabi Şoför olarak çalıştığı; davacının aile birliği mazeretiyle Edirne Merkez'de bulunan Karakasım İlkokulu'na tayin istediği, bu talebin tayin talep edilen okulda boş kadro bulunmaması sebebiyle reddi üzerine iş bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Davacının eşi her ne kadar 657 sayılı Kanuna tabi ise de, çalıştığı kurum olan Edirne Belediyesi'nin yerel yönetim birimi olması dikkate alındığında, davacının eşinin Edirne Merkez'de çalışmak dışında bir şansının bulunmadığı, kurum değiştirmeden Merkez dışında bir yerde çalışamayacağı açık olup, bu sebeple, aile birliğinin temini için davacının eşinin işinin dikkate alınması gerektiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, kadro durumu elverdiği müddetçe davacının aile birliğinin temini için gerekli atamasının yapılması gerektiği hususu, yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinin gereğidir.

Olayda, her ne kadar davalı idarece, davacının tek okul tercih ettiği, tercih ettiği okulun da dolu olduğu belirtilmiş ise de, dosyada mevcut belgelere göre, ihtilaf konusu atama döneminde Edirne Merkez'den başka bir yere veya başka bir yerden Edirne Merkez'e atanan herhangi bir sınıf öğretmeninin bulunmadığı görülmektedir. O halde, internet üzerinden yaptırılan tercihlerde, davacının tercih ettiği okul tercihe açıldı ise ve davacıdan başka kimse de bu okula atanmadı ise, bu okulda davacının atanabileceği boş kadro bulunduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.

Bu itibarla, olayda, gerek Anayasa, gerekse de ilgili diğer mevzuat ile korunması emredilen aile birliği mazeretinin göz ardı edilemeyeceği, aksi halde davacının aile birliğinin tesis edilme imkanının olmayacağı açık olup, davacının eş durumu mazereti sebebiyle atanma talebinin reddine dair dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle; davacının istinaf başvurusunun kabulüne, Edirne İdare Mahkemesi'nin 22/11/2016 tarih ve E:2016/452, K:2016/1493 sayılı kararının kaldırılmasına,

Naklen Atama İptali Örnek Karar

ANTEP BÖLGE İDARE MAHKEMESİ
1. İDARİ DAVA DAİRESİ
E. 2017/943
K. 2017/811
T. 22.6.2017
İL EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜ EMNİYET AMİRİNİN İLÇE EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜNE NAKLEN ATANMASINA DAİR İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ ( İstinaf Aşamasında Davacının 670 S. KHK Eki Listede İsminin Yer Aldığı ve Kamu Görevinden Çıkarıldığı Anlaşıldığı - İptal Kararının Kaldırılarak Dava Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verileceği )
KHK İLE KAMU GÖREVİNDEN ÇIRAKILMA ( İl Emniyet Müdürlüğü Emniyet Amirinin İlçe Emniyet Müdürlüğüne Naklen Atama İşleminin İptali İstemi - İstinaf Aşamasında Davacının 670 S. KHK Eki Listede İsminin Yer Aldığı ve Kamu Görevinden Çıkarıldığı Anlaşıldığı/İptal Kararının Kaldırılarak Dava Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmesi Gerektiği )
• NAKLEN ATANMASINA DAİR İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ ( İl Emniyet Müdürlüğü Emniyet Amirinin İlçe Emniyet Müdürlüğüne Atanması - İstinaf Aşamasında Davacının 670 S. KHK Eki Listede İsminin Yer Aldığı ve Kamu Görevinden Çıkarıldığı Anlaşıldığı/İptal Kararının Kaldırılarak Dava Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verileceği )
ÖZET : Dava; İl Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil ve Denetleme Şube Müdürlüğü'nde Emniyet Amiri olarak görev yapan davacının İlçe Emniyet Müdürlüğü emrine naklen atanmasına dair işlemin iptali istemine ilişkindir. İstinaf başvurusunda davalı idarece davacının 670 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline dair alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname eki listede isminin yer aldığı ve kamu görevinden çıkarıldığı anlaşılmıştır. Bu durumda davacı kamu görevliliğinden çıkartıldığı için nakil işlemini iptali istemiyle açılan davanın konusu ortadan kalktığından kararın kaldırılarak dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.

İstemin Özeti : Mardin İl Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil ve Denetleme Şube Müdürlüğü'nde Emniyet Amiri olarak görev yapan davacının, Mardin İli, Nusaybin İlçe Emniyet Müdürlüğü emrine naklen atanmasına dair Mardin Valiliği'nin 20.1.2016 tarih ve 84 Sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; Mardin 1. İdare Mahkemesi'nce verilen 26/01/2017 tarih ve E:2016/132, K:2017/227 Sayılı "dava konusu işlemin iptaline" dair kararın; hukuka aykırı olduğu, idarenin takdir yetkisini kullanırken kamu yararı ve hizmet gereklerini gözettiği, davacının kamudan ihraç edildiği ve hakkındaki adli işlemlerin devam ettiği ileri sürülerek istinaf yoluyla incelenerek kaldırılması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ: Savunma dilekçesi verilmemiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi Birinci İdari Dava Dairesi'nce, dosyadaki tüm bilgi ve belgeler, 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesi uyarınca incelenerek işin gereği görüşüldü:

KARAR : 2577 Sayılı İdarî Yargılama Usûlü Kanunu'nun 49/2-b maddesinde, "Hukuka aykırı karar verilmesi", bozma sebepleri arasında sayılmış; ( 18/06/2014 gün ve 6545 Sayılı Kanun'un 19. maddesiyle değiştirilen, 45. maddesinin 1, 2,4 ve 6 numaralı fıkralarında ise aynen, "1...konusu 5 bin Türk lirasını geçmeyen vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında idare ve vergi mahkemelerince verilen kararlar kesin olup, bunlara karşı istinaf yoluna başvurulamaz...2. İstinaf, temyizin şekil ve usûllerine tâbidir... 4. Bölge idare mahkemesi, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulüyle ilk derece mahkemesinin kaldırılmasına karar verir.Bu halde bölge idare mahkemesi işin esası hakkında yeniden bir karar verir...6.Bölge idare mahkemelerinin 46. maddeye göre açık olmayan kararları kesindir. " hükümlerine yer verilmiştir.

İstinaf başvurusunda davalı idarece davacının 17.08.2016 tarih ve 29804 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 670 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline dair alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname eki listede isminin yer aldığı ve kamu görevinden çıkarıldığı anlaşılmıştır.

Bu durumda davacı kamu görevliliğinden çıkartıldığı için nakil işlemini iptali istemiyle açılan davanın konusu ortadan kalktığından kararın kal