
Atamada Kadro Esası ve Emre Atama İptali
Atamada kadro esası ve emre atama iptali davasında; askeri personelin raporunu bilen idarenin, genel atama döneminde davacıyı raporuna uygun sekilde emre değil de doğrudan kadroya ataması gerektiği, diğer yandan davacının atandığı yerde boş kadro ola

Atamada Kadro Esası ve Emre Atama İptali
Atamada kadro esası ve emre atama iptali davasında; askeri personelin raporunu bilen idarenin, genel atama döneminde davacıyı raporuna uygun sekilde emre değil de doğrudan kadroya ataması gerektiği, diğer yandan davacının atandığı yerde boş kadro olarak “Astsubay Üstçavuş” kadrosunun bulunduğu, buranın da davacının rütbesine uygun olmadığı, sonuç olarak davacının atama isleminin “emre atama” açısından hukuka aykırı olduğu kanaatine varıldığından iptal kararı verilmiştir.
AYİM 1'inci Dairesi
10.04.2013
E. 2012/847
K.2013/412
Davacı vekili, 05.06.2012 tarihinde AYİM’de kayda geçen dava dilekçesinde ve cevaba cevap dilekçelerinde özetle; müvekkilinin, 1989 yılında İzmir Hv. Teknik Okullar K.lığından astsubay olarak mezun olduğunu, 1989-2000 yıllarında B/2 Bölgesi olarak Eskisehir'de, 2000-2005 yılları arasında B/2 Bölgesi olarak İzmir'de, 2005-2012 yılları arasında D/4 Bölgesi olarak Malatya'da görev yaptığını, 2012 atama döneminde isteği dısında Hava Er Eğt.Tugayı C/3 Bölgesi'ne (Kütahya) atamasının yapıldığını, 23 yıllık meslek yasamında A/1 Bölgesine hiç atanmadığını, kendisinin ve çocuğunun yasamsal sağlık sorunları olduğundan Kütahya'ya yapılan atamanın hukuka aykırı olduğunu, baska garnizonlarda yedi yıl ve daha üzeri kalan personeller bulunduğunu, müvekkilinin birinci derece garnizonlarda hiç görev yapmadığını belirterek hukuka aykırı atama isleminin iptaline ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmistir.
Davacının yürütmenin durdurulması yönündeki talebi, AYİM Nöbetçi Dairesinin 01.08.2012 gün ve 2012/138 Esas sayılı kararı ile reddedilmistir. Dava dosyasındaki bilgi ve belgelerden; davacının 1989-2000 yılları arasında Eskisehir’de (2.drc.), 2000-2005 yılları arasında İzmir/Karabelen’de (2.drc.), 2005-2012 yılları arasında Malatya’da(4.drc.) görev yaptığı, 2012 yılı genel atamalarıyla Kütahya Hv.Er Eğt.Tug.K.lığı Des.Grp.K.lığı İs.Bkm.bl.K.Pl.Prj. ve İs.Kont.Ks. Emrine atandığı, davacının yapılan bu son atama isleminin iptali istemiyle süresinde isbu davayı açtığı anlasılmaktadır.
Dava konusu mevzuata baktığımızda; Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görevli subay ve astsubayların atanmasında dikkate alınacak hususlar 926 sayılı TSK. Personel Kanunu’nun 118’inci maddesinde ve aynı kanuna dayanılarak çıkarılan Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği’nde düzenlenmis bulunmaktadır. Kanunun 118’inci maddesinde subay ve astsubayların atama ve yer değistirmelerinin hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına bağlı olarak sosyal iklim ve ulasım durumları ile kültür ve sağlık durumları ve bunlara benzer yer ve bölge sartları göz önünde tutularak tespit edilecek bölge ve garnizonlara, a) Meslek programları, meslek içi eğitim esasları ve kadro ihtiyacı, b) Sağlık durumu, c) İdari asayis ve zaruri sebepler, d) İstekte bulunduğu yerler nazara alınarak sıra ile yapılacağı belirtilmektedir. 119’uncu maddesi de; “Yukarıdaki maddede yazılı esaslar dahilinde bölge ve garnizonların tespiti; bölgelerin ve garnizonların değisen sartlara göre yeniden tespiti, buralarda kalma süreleri, atanma ve yer değistirmelerde dikkate alınacak sair hususlar Milli Savunma
ve İçisleri Bakanlıklarınca hazırlanacak yönetmelik ile tespit edilir.” hükmüne yer vermektedir.
Bu hükme dayanılarak çıkarılan Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliğin“ Garnizon hizmet süresinin tamamlanması ilkesi” baslıklı 11’inci maddesi; “Subay ve astsubayların atandığı garnizonda hizmet süresini tamamlamaları esastır. Subay ve astsubaylar bu Yönetmeliğin 23 ve 24’üncü maddelerinde belirtilen sebepler hariç olmak üzere garnizon değistirmek suretiyle atamaya tabi tutulamazlar.” ve “Atamalarda Dikkate Alınacak Esaslar” baslıklı 14’üncü maddesi: “Subay ve astsubayların atamaları, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına ve hizmet ihtiyacı prensibine uygun olarak asağıdaki kriterler dikkate alınarak Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından atama yönergelerinde belirtilen garnizonlar arasında sıra ile yapılır. a)Meslek programları ve meslek içi eğitim esasları, b) Kadro ihtiyaçları, c) Kıta hizmeti zorunluluğu, ç)Terfi durumu, d) Sınıf, brans ve ihtisasları, e) Kendisinin, esinin ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının atamaya esas hayati önemi haiz sağlık durumları, f) İdari, asayis ve zaruri sebepler, g)Personelin atanma isteğinde belirttiği yerler. ….” seklindedir. Aynı Yönetmeliğin; “Kadroya Göre Atama İlkesi” baslıklı 5’inci maddesinde; “Atamalarda kadro görev yerinin özellikleri esas alınır. Bu Yönetmelikte ve bu Yönetmeliğe dayalı olarak çıkarılan Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı atama yönergelerinde gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, kadrosu olmayan bir görev yerine atama yapılmaz. Barısta kıta, karargâh ve kurumlara kadrolarda belirtilen rütbelerden ast rütbe ile asil olarak kimse atanamaz.” düzenlemesi, Aynı Yönetmeliğinin 31’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında; "Subay ve astsubaylardan kendisi, esi ve çocukları için aldığı atamaya esas sağlık raporlarında belirli uzmanların bulunduğu garnizonlara atanmaları gerektiği belirtilenlerin, atanacakları garnizonlarda askeri hastaneler ile diğer kamu sağlık kurumlarındaki uzmanlardan da istifade edebileceği göz önüne alınarak atamaları yapılır." hükmünü, aynı maddenin 4’üncü fıkrası ise, “Atanma (hazırlık) emrini tebellüğ eden personel, kendisi, esi veya bakmakla yükümlü olduğu çocukları için bulunduğu yere en yakın ve tam tesekküllü askeri hastaneden alacağı ‘Hayati önemi haizdir, tedaviden yararlanır’ kayıtlı veya belirli uzmanları bulunan, hastalığının tedavi edileceği sağlık teskilleri ile iklim, yer ve tedavi kosullarını öngören sağlık kurulu raporlarının yetkili makamlarla tasdik sekline göre bir yıl için bulunduğu garnizonda bırakılır veya ataması, sağlık raporunun uygun gördüğü garnizona yapılır. " düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı Yönetmeliğin “Hava Kuvvetleri Komutanlığına Ait Hükümler” bölümünün 70’inci maddesinde; “Subay ve astsubayların garnizonlarda kalma
süreleri: 1’inci ve 2’nci derece garnizonlarda 5 yıl, 3’üncü ve 4’üncü derece garnizonlarda 4 yıl, 5’inci derece garnizonlarda 3 yıldır. Subay ve astsubaylar bu garnizonlarda görevin özelliğine de bağlı kalarak sıra ile hizmet görecek sekilde atanmaya tabi tutulurlar. Görevin özelliğine göre garnizonlardaki bu süreler, 23’üncü maddede belirtilen bağlayıcı sebepler mevcut değilse, aynı statüye bağlı diğer subay ve astsubayların haklarını ihlal etmemek kaydı ile uzatılabilir.” Düzenlemesi yer almaktadır.
HKY 12–3 (D) Subay ve Astsubay Atama Esasları Yönergesinin “Astsubaylara Ait Atama Prensipleri” baslıklı maddesinin h. bendinde;
“Garnizonlara yapılacak atamalarda sıra; (1) 1’inci, 2’nci ve 3’üncü dereceli garnizonlar için atama safahatı uygun istekli personel sayısının yetersiz kalması durumunda, her garnizon ayrı ayrı değerlendirilerek o garnizonda en uzun kalıslı personelden, kalıs sürelerinin aynı olması hâlinde en kıdemli personelden,….baslamak üzere belirlenir.” Düzenlemesi, Aynı Yönergenin Üçüncü bölümünün 1’inci maddesinin r fıkrasında; “kadro görev yerlerinde istihdam edilecek personelin ataması, subaylar için EK Kıta komutanlığı olmayan -D, astsubaylar için EK-E’de gösterilen kadrolara yapılır. Kıta komutanlığı olmayan kadro görev yerlerinde istihdam edilecek personel statüsüne geçen subay ve astsubay, atamalı olduğu birlikte uygun kadro görev yeri yok ise, birlik komutanlığı emrine alınıp hastalık ve arızalarına uygun yerlerde görevlendirilebilir. Bahsi geçen personelin durumu, garnizon hizmet süresi de dikkate alınarak atama dönemi veya atama dönemi dısında değerlendirilebilir.” Düzenlemesi yer almaktadır. Yukarıda belirtilen mevzuat çerçevesinde davacının atama islemini; islemin alınma ayağı açısından değerlendirdiğimizde; davacının 2005 yılından itibaren Malatya Garnizonunda görev yaptığı, garnizonda asgari kalıs süresini doldurduğu, diğer yandan Malatya’nın 4’üncü derece garnizon olarak en fazla tercih edilen garnizonlardan olduğu, davacının kendi ihtisasıyla ilgili emsalleri arasında Malatya’da en fazla kalan personel statüsünde olduğu, İdarenin 2012 yılında 481/x0 ihtisasında bulunup ta 7 yıl ve üzeri kalan tüm personeli atamaya tabi tuttuğu, davacının emsal olarak gösterdiği ve 7 yıldan fazla görev yapan personelin ise baska garnizonlarda görev yaptıkları, dolayısıyla Malatya Garnizonu açısından emsal teskil etmediği, buna göre; davacının bulunduğu garnizondan alınmasında hukuka aykırılık bulunmadığı anlasılmaktadır.
Yapılan atama islemini verilme ayığı açısından değerlendirdiğimizde; davacının safahatına bakıldığında daha önce 3 ve 1’inci dereceli garnizonlarda görev yapmadığı, buna göre atamada planlı değisim ilkesi gereği idarenin davacıyı 3 veya 1’inci dereceli garnizonlardan birisine vermesi gerektiği, davalı idarenin de 3’üncü dereceli garnizonu tercih ettiği, dolayısıyla davacının 3’üncü derece garnizona atandırılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı anlasılmaktadır.
Davacı hakkında düzenlenen 28.01.2008 tarihli 329 nolu sağlık kurulu raporunda; “sınıfının kıta komutanlığı olmayan uygun kadro ve görev yerlerinde görevlendirilmesi uygundur” kararının belirtildiği, buna göre davacının kıta komutanlığı olmayan uygun kadro ve görev yerlerine atanması gerektiği, davacının atandığı görev yerini raporu açısından değerlendirdiğimizde; istihkam sınıfı astsubaylar için HKY 12–3 (D) Subay ve Astsubay Atama Esasları Yönergesinin EK-E’sinde yer alan listede "Birlik Harekât Plan Proje, Eğitim Amirliği, İs Hazırlama Kısım Amirliği ve İs Kontrol Amirliği Kadroları”nın kıta olmayan görevler olarak sayıldığı, davacının da atandığı Hv.Er Eğt.Tug.K.lığı Des.Grp.K.lığı İs.Bkm.Bl.K.Pl.Prj. ve İs.Kont.Ks.nın bu listede yer aldığı, davacının bu birliğe verilmesinde hukuka ayıkırlılık bulunmadığı, ancak davacının yukarıda belirtilen yönetmelik hükmü gereği belirli bir kadroya atanması gerektiği, davacının ise ara kararı üzerine verilen cevabı yazı ekinde gönderilen belgelerden anlasıldığı üzere İs.Kont.Ks. Emrine atandığı, Atama Yönergesinin Üçüncü bölümünün 1’inci maddesinin r fıkrasındaki düzenlemenin; atama dönemi geçtikten veya atama dönemi gelmeden önce alınan raporlar sonrasında yapılacak atamayı düzenlediği, davacının raporunu bilen idarenin, genel atama döneminde davacıyı raporuna uygun sekilde emre değil de doğrudan kadroya ataması gerektiği, diğer yandan davacının atandığı yerde bos kadro olarak “Üçvs.” Kadrosunun bulunduğu, buranın da davacının rütbesine uygun olmadığı, sonuç olarak davacının atama isleminin “Emre atama” açısından hukuka aykırı olduğu kanaatine varılmıstır.
Diğer yandan davacı vekili Kütahya’nın sıcaklık durumunu belirterek davacının Kütahya’ya atanmaması gerektiğini ileri sürmüs ise de; raporda davacının hangi sıcaklıkta çalısacağına iliskin bir kayıt bulunmadığı, davacının çocuğuna iliskin sunmus olduğu raporunun ise atamaya esas teskil eden rapor niteliğinde olmadığı anlasılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle;
Davacının Malatya 7’inci Ana Jet Üs K.lığından Kütahya Hv.Er Eğt.Tug.K.lığı Des.Grp.K.lığı İs.Bkm.Bl.K.Pl.Prj. ve İs.Kont.Ks. Emrine yapılan atama isleminin iptaline ,