İptal Davası Nedir

İptal Davası Nedir

İptal davası idari işlemin iptali davası olarak adlandırılmaktadır. İptal davası idari yargının konu alanına girer ve idari işlemlerin iptalini sağlayıp kişi hakkındaki olumsuzlukları ortadan kaldırır.

İptal Davası Nedir? İptal Davası Nasıl Açılır?

İptal davası idari işlemin iptali davası olarak adlandırılmaktadır. İptal davası idari yargının konu alanına girer ve idari işlemlerin iptalini sağlayıp kişi hakkındaki olumsuzlukları ortadan kaldırır. İptal davası devlet kurumlarına karşı açılan daha doğru tabiri ile işlemi gerçekleştiren devlet kurumlarına karşı idari dava avukatı- memur davalarına bakan avukatlar- vasıtasıyla yahut kişinin kendisi tarafından açılan davalardır. İptal davasının ön koşulları ise; kamu kurumu tarafından gerçekleştirilmiş bir idari işlem olmalı, bu idari işlem icrai nitelikte bir işlem olmalı yani kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olmalı, işlem yapılırken kamu gücü kullanılmış olmalı, işlem sebebiyle menfaat ihlali gerçekleşmelidir. İptal davasının özellikleri ise; iptal davasının kendine has usul kanunu bulunur ve buna tabidir. 2577 sayılı kanuna göre iptal davası yürütülür. İptal davasının bir diğer özelliği de süre aşımına tabi olmasıdır. İptal davası, işlemin tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılmalıdır. Unutmayın ki iptal davasını idari dava avukatı, kamu davalarına bakan avukatlar vasıtası ile açabileceğiniz gibi bizzat kendiniz de açabilirsiniz. İptal davasında yürütmenin durdurulması talep edilebileceği gibi duruşma da talep edilebilir. İptal davasında, o idari işlem ile birlikte parasal haklar da alınamamışsa yoksun kalınan parasal haklar da talep edilebilir yahut sonradan ayrı bir tam yargı davası açılabilir. İdari davalara örnek verecek olursak; kaymakam işlemine karşı açılacak dava, valilik işlemlerine karşı açılan davalar, meslekten çıkarma, devlet memurluğundan çıkarma, atama iptali, uzman çavuş sözleşme feshi, eczane ruhsatı iptali, yıkım kararına itiraz davaları, kamulaştırma davaları ve sair her türlü idari işlemin iptali davasıdır.

İptal Davasına Kim Bakar

İptal davası, 2577 sayılı kanuna tabidir ve bu kanunda açık bir şekilde idare mahkemelerinde, vergi mahkemelerinde ve Danıştayda açılacak iptal davaları şeklinde düzenleme bulunduğundan, iptal davası tabii ki de idari yargı yeri dediğimiz idari mahkemelerde, idare mahkemesinde açılacaktır. Hukuken davanın hangi mahkemede görüleceği görev olarak tanımlanmış olup idari işlemin iptali davalarında görevli mahkemeler idare mahkemeleridir.

İptal Davası Nasıl Açılır

İptal davası, sizin ya da idari dava avukatınızın hazırlayacağı idari dava dava dilekçeleri ile açılmaktadır. Bu idari işlemin iptali dava dilekçesinde, idari işlemin unsurlarının hangi hukuki gerekçelerle iptal edilmesi gerektiğinin açık, anlaşılır bir şekilde belirtilmesi şarttır. İdari yargıda da talep ve sonuçların genişletilmesi yasağı bulunduğundan dolayı gerekçelerin tam ve hukuki bir dille izah edilmesi işlemin iptalinde son derece faydalı olacaktır. 

İptal Davası Açma Süresi Ne Zaman Başlar

İptal davası açma süresi o idari işlemin, ilgilisine tebliğ edilen günün ertesi günü başlayacaktır. Ancak bazı işlemerin tebliğ edilmesine gerek yoktur. İşlem gerçekleşmişse ve bundan haberdar olunuşsa uygulamada süreler işlemin yapıldığı anda da başlamaktadır. Örneğin atama işlemi yapılmış ve kişi atandığı yerde de göreve başlamışsa artık bu işleme karşı atama işleminin yapıldığı günden itibaren dava açılması gerekebilecektir. Her ne kadar Anayasanın 40. Maddesinde idari işlemlere karşı davaların tebliğ tarihinden açılacağı belirtilmiş ise de Danıştayın yerleşik içtihatlarına göre işlemin yapılması ile ve öğrenilme tarihinden itibaren de dava açılabilecektir. Bu sebeple, işlem yapılır yapılmaz idari dava avukatına başvurmanızı önemle tavsiye ederiz.

İptal Davası Hukuk Davası mı

İptal davası kamu hukuku davasıdır. İptal davasında mahkeme kendiliğinden işlem yapma hakkına yani re’sen araştırma hakkına haizdir ve bundan dolayı da kamu hukuku kuralları uygulanır. Özel hukuk gibi serbestçe tasarruf etme hakkı yoktur ve mahkeme delilleri ve sair durumları kendiliğinden araştırır. İddia ve savunmaların genişletilmesi yasağı bulunsa da mahkeme delilleri ve hukuki sebepleri kendiliğinden ortaya koyar ve siz delil göstermeseniz bile delillerin toplanmasını kendisi sağlar. İdare mahkemesi de kendiliğinden delil araştırması yapabilir.

İptal Davası Nasıl İspat Edilir

İptal davası, idari bir işlemdir ve idari işlemin iptali davalarında ispat konusunda hukuken bir düzenleme olmamakla birlikte hukuk muhakememeleri kanununa göndermede bulunulmuştur. Buna göre idare mahkemesinde tanık delili bulunmamakla birlikte her türlü delille dava ispatlanabilir ancak deliller bakımından kendiliğinden araştırma ilkesi mevcut olduğundan dolayı en çok kullanılan delil, belge delilidir. İdare mahkememesi belgeleri taraflardan isteyebileceği gibi işlemi yapan ve elinde aslında belgelerin tamamını barındıran davalı idare olduğundan her türlü belgeyi kendisinden isteyebilecektir.  

İptal Davasında Tazminat İstenebilir mi

İdari işlemin iptali davası tek başına açılabileceği gibi idari işlem sebebiyle tam yargı davası da birlikte açılabilir. İdari işlemin iptali davasında o idari işlemin yapılması ile bir zarar ortaya çıkmış ise o zararın tazmini için de ayrı bir tam yargı davası açılabileceği gibi yukarıda da belirtmiş olduğumuz gibi iptal davası ile tazminat davası birlikte açılabilir. Örneğin meslekten çıkarma kararı aldınız diyelim. Meslekten çıkarma kararı ile kişi maaşlarını da alamayacaktır. İşte bu durumda hem iptal davası hem de maaşların iadesi için tazminat davası aynı anda talep edilebilir. 

BUNU DA BİL; Memuriyete engel suçlar hakkında aşağıdaki videomuzu da izlemenizi tavsiye ederiz.

İptal Kararı Ne Zaman Kesinleşir

İptal kararı esas hakkında son kararın verildiği mahkemede kesinleşir. Çünkü iptal davasına karşı bölge idare mahkemesinde istinaf başvurusu yapılabileceği gibi Danıştay yolu açıksa Danıştaya temyize de gidilebilir. Danıştayın verdiği karar kesin karar olacaktır. Ancak kişi bu kararın da hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsa avukatı vasıtasıyla anayasa mahkemesine bireysel başvuru hakkını da kararın kendisine tebliğinden itibaren 30 gün içinde kullanabilir.

İptal Davaları Temyiz Edilebilir mi

İptal davasının istinaf edilmesi mümkün iken hangi dava türlerinin temyize konu olacağı 2577 sayılı kanunda yer almaktadır. Çünkü idari işlemin iptali davasında bazı dava konuları istinafta kesinleşirken bazılarının temyiz yolu açıktır. Örneğin devlet memurluğundan çıkarma kararları ile meslekten çıkarma kararları Danıştayda temyiz aşamasına dahildir.

Valiliğe Karşı Dava Açılabilir mi

Valilik işlemleri de aslında idari bir işlemdir. Valilik kararlarına karşı da dava açılabilir. Valiliğin yaptığı idari işlem neticesinde hakları muhtel olmuş, zarara uğramış kişiler iptal davası açabileceklerdir. Örneğin, valiliğin gerçekleştirdiği vatandaşlık başvurusunun reddine ilişkin işleme karşı açılacak dava gibi.

İdare Mahkemesinde Duruşma Olur mu

İdare mahkemesinde duruşma tarafların talepleri üzerine yapılabilecektir. Taraflar dilekçelerinde duruşma talep etmemişlerse duruşma yapılmaz. Ancak ilk derece mahkemesinde tarafların duruşma talep etmesi ve duruşma harçlarını yatırmaları ile birlikte artık mahkeme duruşma için gün vermek zorunda kalacaktır. Danıştay ve bölge idare mahkemelerinde ise duruşma talep etmiş olmanız yeterli olmamakta bu talebin mahkeme tarafından da uygun görülmesi şarttır.

İdari Yargıda Tanık Dinlenir mi

İdari yargıda tanık dinlenmesi mümkün değildir. İdari yargılama usulü kanununda buna ilişkin bir düzenleme olmadığı gibi hukuk muhakemeleri kanununa da atıfta bulunulmamıştır. Bundan dolayıdır ki idari yargıda idari davalarda tanık duruşması olmayacağı gibi tanık da dinlenmeyecektir.