İhbar Tazminatı Nedir

İhbar Tazminatı Nedir

Bu durumda iş sözleşmeleri belirsiz süreli olan işçiler iş sözleşmesinin feshinden önce durumu işverene bildirmek zorundadırlar. Aynı durum işveren için de geçerlidir. İşçinin iş sözleşmesi feshedilmeden önce bu durum işçiye bildirilmeli ve işçinin i

İhbar Tazminatı Nedir?

İhbar tazminatı 4857 sayılı İş Kanununun 17. maddesinde Süreli Fesih başlığı altında düzenlenmiş olup ilgili maddeye göre; 

Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.
İş sözleşmeleri;
İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,
İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,
Feshedilmiş sayılır. Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabilir. Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır. İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. 

Bu durumda iş sözleşmeleri belirsiz süreli olan işçiler iş sözleşmesinin feshinden önce durumu işverene bildirmek zorundadırlar. Aynı durum işveren için de geçerlidir. İşçinin iş sözleşmesi feshedilmeden önce bu durum işçiye bildirilmeli ve işçinin işten çıkarılacağını bilmesi sağlanmalıdır. Kanunun bu süreleri vermiş olması işçinin iş arama izinlerini kullanmasına bağlanmıştır. İşçi bu sürelerde kendisine uygun bir iş bulmak gayretine girişebilmektedir. İhbar tazminatı biraz önce de değindiğimiz üzere işverene yüklenmiş bir kanuni zorunluluk olmayıp işçi açısından da geçerlidir. Nitekim işçi de işten ayrılmadan önce bu durumu işverene bildirmek zorundadır. Bu durumun aksi ise tarafların tazminat yükümlüsü olacaklarını bizlere göstermektedir. Zira kanun maddesinde "bildirim şartınauymayan taraf bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır" şeklindeki düzenleme ile bildirim süresine uymayan tarafın karşı tarafa tazminat ödeyeceği belirtilmiştir. İşte bu tazminatın hukuk sistemimizdeki adı ihbar tazminatı dır. Kanunda belirtilen bu sürelere de ihbar öneli denilmektedir. Örneğin iş yerinde 6 aydan az kıdemi bulunan bir işçi iş yerinden ayrılmadan önce işverene bu durumu 2 hafta önce bildirmek zorundadır. İşçi işi bırakıp ihbar öneli vermeden işten ayrılır ise bu durumda işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalacaktır ki bu tazminat miktarı 2 haftalık ücret tutarında olacaktır. Aynı durum işveren açısından da geçerlidir. Nitekim işyerinde 3 yıldan fazla kıdemi bulunan bir işçi işten çıkarılır yani iş akdi feshedililrse bu durumun 8 hafta önceden işçiye bildirilmesi gerekir. Karşıt durum ise işverenin işçiye 8 haftalık ücret tutarında ihbar tazminatı ödemesi gerekecektir.

İhbar Tazminatı Ne Zaman Ödenir?

İhbar tazminatı; belirsiz süreli iş sözleşmesinin usulsüz feshinde sözleşmeyi usulsüz olarak fesheden tarafın diğer tarafa verdiği götürü bir tazminattır. Belirsiz süreli İş sözleşmesinin haklı bir neden olmaksızın ve usulüne uygun ihbar öneli tanınmadan feshedilmesi durumunda doğmaktadır. 

İhbar Tazminatında Faiz Ne Zaman Başlar?

İhbar tazminatına karşı taraf temerrüde düşürülmedi ise dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanacaktır. Eğer karşı tarafa ihtar çekilmiş ve temerrüde düşürülmüş ise bu durumda temerrüde düşürüldüğü tarihten itibaren yasal faize hükmedilecektir.

İhbar Tazminatının Zamanaşmı Ne Kadardır?

İhbar tazminatında zamanaşımı süresi usulsüz feshin tarihinden itibaren  yıllık zaman aşımı bulunmaktadır.

İhbar Tazminatı Kısmi Dava İle istenebilir mi?

İhbar tazminatı kısmi dava ile de istenebilir. Ancak ıslah yapılmış ise bu durumda ıslah dilekçesi ile arttırılan miktara ıslah tarihinden itibaren yasal faiz uygulanacaktır.

İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatı işçinin fesih bildirimi süresine ilişkin gün sayısının brüt ücretinin bir güne karşılığının belirlenerek bunların çarpımı suretiyle bulunur. 

Örneğin aylık brüt kazancı 900,00 tl olan 4 yıllık kıdeme sahip işçinin ihbar tazminatı; 

1 günlük giydirilmiş brüt ücret; 900:30=30 TL

İşçinin kıdemi 3 yıl ve fazlası olduğu için 8 haftalık ihbar önel süresi gereği; 8X7= 56 gün

Brüt ihbar tazminatı; 56X30=1.680,00 TL 

bu tutar brüt ihbar tazminatı olup net ihbar tazminatının hesaplanması için brüt ihbar tazminatından damga vergisi düşüldükten sonra net ihbar tazminatı bulunur.

İş Hukuku Avukatı Değerlendirme

İş hukukunda en önemli husus tabi ki işçinin haklarıdır. İşçi her koşulda çalıştığının karşılığını almalı ve herhangi bir olumsuz durumda uğradığı zararı da giderilmelidir. Alın teri karşılığında hak etmiş olduğu ücretini alma konusunda iş kanununa göre hakları bulunan işçinin haksız olarak işten çıkartılması durumunda tazminat alma hakkı da bulunmaktadır. Bu tazminatlardan birisi de ihbar tazminatıdır. İhbar tazminatı konusunda yukarıda yapmış olduğumuz açıklamalar haricinde bu tazminatın hesabı da önemlidir. İşçi ne kadar tazminat alacağını bilmelidir. Bu yüzden konunun uzmanı iş hukuku avukatından hukuki destek alılnması tavsiye olunmakla birlikte hak kayıplarıınn önüne geçilmesi temel prensip olmalıdır.