Suçun Güvenlik Soruşturmasına Etkisi Emsal Karar
Güvenlik soruşturması ve uzman erbaşlık özel isaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma, cebir, tehdit ve hile kullanarak kisiyi hürriyetinden yoksun kılma, basit tehdit, basit yaralama, hakaret suçlarından olumsuz gelen kişi lehine açılan davada
İçindekiler
Suçun Güvenlik Soruşturmasına Etkisi Emsal Karar
Güvenlik soruşturması ve uzman erbaşlık "özel isaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma, cebir, tehdit ve hile kullanarak kisiyi hürriyetinden yoksun kılma, basit tehdit, basit yaralama, hakaret" suçlarından olumsuz gelen kişi lehine açılan davada kişinin işlemiş olduğu bu suçlardan ötürü yargılandığı ve uzman erbaş sözleşmesinin feshedildiği belirtilmiştir. Mahkemece yapılan inceleme neticesinde anılan suçların Uzman Erbaş Yönetmeligi'nin 6. maddesinin (i) bendinde yer alan katalog suçlar arasında yer almadığı, ayrıca davacının ceza mahkemesinde yargılandığı hakaret ve yaralama suçlarına konu eylemlerinin güvenlik soruşturmasını olumsuz sonuçlanmasını gerektirecek nitelikte ve ağırlıkta olmadığı gerekçesiyle uzman erbaş sözleşme feshi işleminin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
Uzman Erbaş Sözleşme Feshi İptali Emsal Karar
T.C.
KASTAMONU
IDARE MAHKEMESI
ESAS NO : 2019/...
ISTEYEN (DAVACI) :
VEKILI : AV. BILGEHAN UTKU
KARSI TARAF (DAVALI) : JANDARMA GENEL KOMUTANLIGI-ANKARA
VEKILI : ...
Il Jandarma Komutanlıgı Muhakemat Isleri Kısmı
Merkez/KASTAMONU
ISTEMIN ÖZETI : Kastamonu 5. Jandarma Egitim Alay Komutanlıgı'nda uzman erbas kursiyeri olarak görev yapmakta olan davacı tarafından, güvenlik sorusturmasının olumsuz sonuçlandıgından bahisle sözlesmesinin feshine iliskin 08.08.2019 tarihli islemin; güvenlik sorusturmasının olumsuz sonuçlanmasına yol açacak olumsuz bir durumun olmadıgı, mevzuatta aranan sartları tasıdıgı, hukuka aykırı oldugu iddialarıyla iptali ile yürütmenin durdurulması ve yoksun kaldıgı parasal hakların yasal faizi ile birlikte ödenmesi istenilmektedir.
SAVUNMA ÖZETI : Usule iliskin olarak; davanın süresinde açılmadıgı, esasa iliskin olarak ise; davacı hakkında Milli Istihbarat Teskilatı Baskanlıgı, Emniyet Genel Müdürlügü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılan güvenlik sorusturması ve arsiv arastırması neticesinde "özel isaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma, cebir, tehdit ve hile kullanarak kisiyi hürriyetinden yoksun kılma, basit tehdit, basit yaralama, hakaret" suçlarından ... Asliye Ceza Mahkemesi'nce ... Esas, ... karar sayılı dosyasında adli islem gördügü ve 5 yıl HAGB nedeniyle denetimli serbestlik tedbirine karar verildigi" seklinde olumsuz not bildirildigi, davacının sözlesmesinin güvenlik sorusturması sonucunda bildirilen bilgiler ve yasal mevzuat dogrultusunda feshedildiginden davanın ve yürütmenin durdurulması isteminin reddi gerektigi savunulmaktadır.
TÜRK MILLETI ADINA
Karar veren Kastamonu Idare Mahkemesi'nce isin geregi görüsüldü:
Dava, Kastamonu 5. Jandarma Egitim Alay Komutanlıgı'nda uzman erbas kursiyeri olarak görev yapmakta olan davacı tarafından, güvenlik sorusturmasının olumsuz sonuçlandıgından bahisle sözlesmesinin feshine iliskin 08.08.2019 tarihli islemin iptali istemiyle açılmıstır.
''Güvenlik sorusturması ve arsiv arastırmasında Arastırılacak Hususlar'' baslıklı 11. maddesinde, ''Güvenlik sorusturması ve arsiv arastırmasında kisinin içinde bulundugu ortam dikkate alınarak,
a) Kimlik kontrolü, kimlik kayıtlarının dogruluk derecesi, uyruklugu, geçmiste yabancı bir devletin uyrukluguna girip girmedigi,
b) Kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadıgı, kolluk kuvvetlerinin ve istihbarat birimlerinin arsivlerinde bilgiler bulunup bulunmadıgı, adli sicil kaydının ve hakkında arama kaydı veya herhangi bir tahdidin olup olmadıgı,
c) Yıkıcı faaliyetlerde bulunup bulunmadıgı ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine Islenen Suçlar Hakkında kanuna ve Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı davranıp davranmadıgı,
d) Seref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak sekilde kumara, uyusturucuya, içkiye, paraya ve asırı bir sekilde menfaatine düskün olup olmadıgı, ahlak ve
adaba aykırı davranıp davranmadıgı,
e) Yabancılarla, özellikle hasım ve hasım olması muhtemel Devlet mensupları ve temsilcileriyle ilgili derecesinin iç yüzü ve nedeni,
f) Sır saklama yeteneginin olup olmadıgı, arastırılı.'' hükmüne yer verilmistir.
3269 sayılı Uzman Erbas Kanunu'nun 19. maddesinde yer alan; "Personelde aranacak nitelikler, müracaat sekli ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi, sözlesmenin yapılması ve feshedilmesi sebepleri, verilecek sicilin sekil ve usulleri görevde basarısız olma ve kendilerinden istifade edilememe halleri ve bunlara yapılacak islem sekli, sözlesmenin uzatılmasında uygulanacak esaslar, uzman onbasıların uzman çavus olabilmeleri için gerekli sartlar, astsubay sınıfına geçirilecekler için uygulanacak esaslar, astlık üstlük münasebetleri ile bu hususlardaki islem sekli ve ilgili diger hususlar kanunun yürürlüge girmesini takip eden 6 ay içerisinde Milli Savunma Bakanlıgı ve Içisleri Bakanlıgınca müstereken çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir." hükmüne istinaden 20/09/2005 tarih ve 20942 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Uzman Erbas Yönetmeligi'nin "Personelde aranacak nitelikler" baslıklı 6. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendinde; "Icra edilen temel askerlik egitimini basarıyla tamamlayanlardan güvenlik sorusturması uygun olmak veya ilk atamaları dogrudan dogruya kıt’a veya birliklere yapılan uzman erbaslar için güvenlik sorusturması uygun olmak." hükmü, Aynı maddenin (ı) bendinde; Ayrıca;
"1) Verilen ceza, ertelense, seçenek yaptırımlara çevrilse, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilse veya affa ugrasa dahi; Devletin sahsiyetine karsı islenen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, iftira, rüsvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, cürüm tasniî, ırza geçmek, sarkıntılık, kız, kadın veya erkek kaçırmak, fuhsiyata tahrik, gayri tabiî mukarenet, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya seref ve haysiyeti kırıcı suçlar ile istimal ve istihlâk kaçakçılıgı hariç kaçakçılık, resmî ihale ve alım ve satımlara fesat karıstırma, Devlet sırlarını açıga vurma, firar, amir veya üste fiilen taarruz, emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret, mukavemet, fesat, isyan suçlarından dolayı yahut 22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Askerî Ceza Kanununun 148 inci maddesinde yazılı suçlardan mahkûm olmamak, ", 2) Taksirli suçlar hariç olmak üzere diger suçlardan adlî veya askerî mahkemeler tarafından otuz günden daha fazla süreli hürriyeti baglayıcı bir ceza ile mahkûm olmamak, 3) Taksirli suçlar nedeniyle altı ay veya daha fazla süreile hürriyeti baglayıcı bir cezaya mahkûm olmamak."hükmü, mülga (i) bendinden sonra gelen bentte de, "Uzman erbas olmak için gerek muvazzaflık görevini yaptıgı sırada, gerekse terhislerini müteakip basvuruda bulunan ve alınmaları uygun görülen personelin, güvenlik sorusturmaları; kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlıgı yahut Sahil Güvenlik Komutanlıgı tarafından yaptırılır. Temel askerlik egitimi sırasında güvenlik sorusturması sonuçlanmayanların egitimleri devam ettirilir. Bunlardan güvenlik sorusturmaları olumlu sonuçlananlar göreve baslatılır, olumsuz sonuçlananların ise Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlıgı ve Sahil Güvenlik Komutanlıgı ile ilisigi kesilir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin manevi sahsiyetine gölge düsüren veya askerligin seref ve haysiyeti ile bagdasmayacak eylemlerde bulunanlar ile tutum ve davranısları ile yasa dısı siyasi, yıkıcı, bölücü ideolojik görüsü benimseyenler, uzman erbas olarak istihdam edilmezler." hükmü düzenlenmistir. Dava dosyasının incelenmesinden, Kastamonu 5. Jandarma Er Eğitim Alayı Komutanlığı emrinde sözleşmeli uzman erbaş adayı olarak görev yapan davacı hakkında yapılan güvenlik sorusturması ve arsiv arastırmasının olumsuz sonuçlanması neticesinde 08.08.2019 tarihli islem ile sözlesmesinin feshedildigi, söz konusu islemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldıgı anlasılmaktadır.
Uyusmazlıkta, davacının güvenlik sorusturmasının olumsuz sonuçlanmasının sebebinin, "... Asliye Ceza Mahkemesi'nin 20.03.2015 tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile "özel isaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma, cebir tehdit ve hile kullanarak kisiyi hürriyetinden yoksun kılma, basit tehdit, basit yaralama, hakaret" suçlarından yargılandıgı, "hakaret" suçundan 75 gün karsılıgı 1.500,00-TL adli para cezası ile cezalandırıldıgı, "basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek sekilde yaralama" suçundan 2.000,00-TL adli para cezası ile cezalandırıldıgı, diger sahsa "basit cerrahi müdahale ile giderilebilecek yaralama" suçundan 75 gün karsılıgı 1.500,00-TL adli para cezası ile cezalandırıldıgı, bu suçlar ile ilgili hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 5 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasına karar verildigi bilgisi oldugu anlasılmıstır. Bu durumda, davacının ...Asliye Ceza Mahkemesi'nin 20.03.2015 tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile hakaret ve basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek sekilde yaralama suçlarından adli para cezaları ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildigi, anılan suçların Uzman Erbaş Yönetmeliği'nin 6. maddesinin (i) bendinde yer alan katalog suçlar arasında yer almadığı, ayrıca davacının ceza mahkemesinde yargılandıgı hakaret ve yaralama suçlarına konu eylemlerinin güvenlik sorusturmasını olumsuz sonuçlanmasını gerektirecek nitelikte ve agırlıkta olmadıgı anlasıldıgından, davacının sözlesmesinin feshedilmesine iliskin dava konusu islemde hukuka uyarlık bulunmadıgı sonucuna ulasılmıstır. Öte yandan, hukuka aykırılıgı tespit edilen islemin uygulanmaya devam etmesi halinde, davacının kamu hizmetini yerine getirmesi mümkün olamayacagından, bu yönüyle telafisi güç zararlar dogacagı açıktır.
Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılıgı açık olan dava konusu islemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar dogabileceginden 2577 Sayılı Kanunun 27.maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütmenin durdurulmasına, kararın tebligini izleyen günden itibaren 7 gün içerisinde Ankara Bölge Idare Mahkemesi'ne itiraz yolu açık olmak üzere, 09/10/2019 tarihinde oybirligiyle karar verildi.