
Diş Hekimi Güvenlik Soruşturması
Fakültelerin ilgili bölümünden mezun olmuş ve T.C. Sağlık Bakanlığının diploma tescilleri mezuniyetlerinin tescil edildiğine dair kayıtları bulunan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlar

İçindekiler
- 1.1 Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması'nın Amacı ve Kapsamı Nedir?
- 1.2 Diş Hekimlerinin Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Nasıl Yapılır?
- 1.3 Diş Hekimlerinin Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasında Nelere Bakılır?
- 1.4 Diş Hekimi Güvenlik Soruşturması Ne Kadar Sürer?
- 1.5 Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Sonucu Nasıl öğrenilir?
- 1.6 Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Olumsuz Gelmesi Durumunda Ne Yapılmalıdır?
Diş Hekimi Güvenlik Soruşturması
Fakültelerin ilgili bölümünden mezun olmuş ve T.C. Sağlık Bakanlığının diploma tescilleri mezuniyetlerinin tescil edildiğine dair kayıtları bulunan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında halen görev yapmakta bulunmayan diş hekimlerinin, Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek birinci maddesi ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Açıktan Kura ile Atanacak Bazı Sağlık Personelinin Atama Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaçları doğrultusunda Sağlık Bakanlığı bünyesinde ilk defa ve yeniden 657 Sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde atamaları yapılmaktadır.
Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında 657 sayılı Kanunun 4/A maddesine tabi Devlet memuru olarak çalışanlar dışındaki diğer statülerde görev yapan diş tabiplerinin yapmış oldukları başvurular öncelikle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartları taşıyıp taşımadıkları aranmakta ardından her atama döneminde Bakanlık tarafından belirtilen usuller çerçevesinde atama kurasına dahil edilmektedir. Başvurusu tamamlanan diş hekimleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48'inci maddesine 01.02.2018 tarihinde yapılan düzenleme dahil edilen birinci fıkrasının (A) 8. alt bendi “Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak.” hükmü gereğince, kura sonucunda Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlar kadrolarına yerleşen adaylar hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak olup güvenlik soruşturmaları ve/veya arşiv araştırmaları sonuçlandıktan sonra atamaları yapılmaktadır.
Sağlık Bakanlığı Bünyesinde Diş Hekimi olarak alınacaklarda aranacak şartlar 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun 48'inci maddesinde;
Türk Vatandaşı olmak,
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun 40'ıncı maddesinde belirtilen Yaş şartlarını taşımak,
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun 41'inci maddesinde belirtilen öğrenim şartlarını taşımak,
Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (…)(1) zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak,
Askerlik durumu itibariyle; a) Askerlikle ilgisi bulunmamak, b) Askerlik çağına gelmemiş bulunmak, c) Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak,
53 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile görevini devamlı yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunmamak.
Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak. şeklinde düzenlenmiştir.
657 Sayılı Kanunun 48'inci maddesinin 1'inci fıkrasının (a) bendinin 8'inci alt bendine 3 Eylül 2016 tarihinde 676 Sayılı KHK ile eklenen ve 01 Şubat 2018 tarihinde 7070 sayılı kanun ile aynen kabul edilerek düzenleme altına alınan "Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak." hükmü gereği güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması" yönetmeliğine göre yapılmaktadır.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması'nın Amacı ve Kapsamı Nedir?
Güvenlik Soruşturması ve arşiv araştırmasının amacı; "Güvenlik ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin" "Amaç" başlıklı 1'inci maddesinde "yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımlarını belirlemek, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel ile ilk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar hakkında ..." şeklinde düzenleme ile hüküm altına alınarak belirtilmiştir.
Söz konusu Yönetmeliğin 2'nci maddesinde ise güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının kapsamı; "yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgeleri, bunların toplanmasını ve işlemini yürüten bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili birim ve kısımlarının belirlenmesini, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personeli, ilk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacakları ayrıca bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatlarında sürekli görevlendirilecek bütün personel için yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının esas ve usullerini, bunu yapacak mercileri, hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak gizlilik dereceli yerlerde çalışan kamu personeli ile meslek grupları ve üst kademe yöneticilerini kapsar." şeklinde düzenlenerek kimlerin hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacağı belirtilmiştir.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Yönetmeliğinin yanı sıra 26.10.1995 tarih ve 4045 sayılı, "Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli İle Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine Ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun" da ise; "kamu kurum ve kuruluşlarında, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu gizlilik dereceli birimler ile Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, jandarma, emniyet, sahil güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu personeli ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılır" hükmü ile güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının kapsamı ve kimler hakkında yapılacağı düzenlenmiştir.
Güvenlik soruşturması bahsi geçen Kanun ve Yönetmelikte; Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteniğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesi olarak tanımlanmıştır.
Arşiv Araştırması ise; Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının mevcut kayıtlardan saptanmasını kapsadığı belirtilmiştir.
Diş Hekimlerinin Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Nasıl Yapılır?
Güvenlik ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'nde "...ilk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar..." şeklindeki düzenleme ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında Kamu Kurum ve Kuruluşlarında çalışacak personele güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacağı hükmünün yanı sıra 657 Sayılı Kanunun "Genel Şartlar" başlığı altında düzenlenen 48'inci madde A/5/8'inci alt bendinde "Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak" hükmü gereği diş hekimi atama başvurusunda bulunan adayların güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulacağı düzenlenmiştir.
Hem atama başvurusunda bulunan Diş Hekimleri hem de görevdeki personel için gerekli görülmesi durumunda yenilenmesi Güvenlik ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'nin 10'uncu maddesi ile hüküm altına alınan Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden ve elektronik bilgi işlem merkezlerinden bilgi ve belge almaya, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesinin beşinci (kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı) ve 231 inci maddesinin onüçüncü fıkraları (hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı) kapsamında tutulan kayıtlara ulaşmaya, Cumhuriyet başsavcılıkları tarafından yürütülen soruşturma sonuçlarını, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararlar ile kesinleşmiş mahkeme kararlarını almaya yetkilidirler.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması ilgili Bakanlık veya Kamu Kurum ve Kuruluşlarının talebi üzerine gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda diş hekimliği ilk kez veya yeniden atama kurasına başvuran adaylar hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması talebi ilgili Bakanlık tarafından güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmaya yetkili birimlere iletilmekte araştırılan hususlar hakkında elde edilen kişi hakkında karar vermeye yeterli bilgiler Bakanlığa iletilmektedir. Bakanlık makamı tarafından oluşturulan değerlendirme komisyonunca kişi hakkında elde edilen bilgiler dikkate alınarak "güvenlik soruşturması olumlu" ya da "güvenlik soruşturması olumsuz" şeklinde karar verilmektedir.
Diş Hekimlerinin Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasında Nelere Bakılır?
Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek birinci maddesi ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Açıktan Kura ile Atanacak Bazı Sağlık Personelinin Atama Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaçları doğrultusunda Sağlık Bakanlığı bünyesinde ilk defa ve yeniden atanacaklar ile halen görevde olan ve gerekli görülerek hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yenilenmesi talep edilen Diş Hekimleri hakkında;
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen niteliklerin yanı sıra,
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin "Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında araştırılacak hususlar " başlıklı 11'inci maddesine göre;
Kişinin içinde bulunduğu ortam dikkate alınarak, kişinin kayıtlı ikamet adresi ile fiilen ikamet ettiği adres esas alınmak suretiyle;
a) Kimlik kontrolü, kimlik kayıtlarının doğruluk derecesi, uyrukluğu, geçmişte yabancı bir devletin uyrukluğuna girip
girmediği,
b) Genel kolluk kuvvetlerinin ve istihbarat birimlerinin arşivlerinde bilgiler bulunup bulunmadığı, adli sicil kaydının
ve hakkında arama kaydı veya herhangi bir tahdidin olup olmadığı,
c) Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar
verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakının bulunup bulunmadığı ve 5816 sayılı Atatürk
Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna ve Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı davranıp davranmadığı,
ç) Şeref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak şekilde kumara, uyuşturucuya, içkiye, paraya ve aşırı bir
şekilde menfaatine düşkün olup olmadığı, ahlak ve adaba aykırı davranıp davranmadığı,
d) Yabancılarla, özellikle hasım ve hasım olması muhtemel Devlet mensupları ve temsilcileriyle ilgili derecesinin iç
yüzü ve nedeni araştırılmaktadır.
Diş Hekimi Güvenlik Soruşturması Ne Kadar Sürer?
İlgili Yönetmeliğin "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasında İzlenecek Yöntem" başlıklı 3'üncü Bölümünün "Yöntem" alt başlıklı 12'nci maddesinin (c) fıkrasında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının süresi ayrı ayrı; "Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması taleplerinin ilgili makama ulaşmasından itibaren arşiv araştırması sonuçları en geç 30 iş günü, güvenlik soruşturması sonuçları en geç 60 iş günü içinde cevaplandırılır" şeklinde düzenlenmiştir. İlgili yönetmelikteki düzenleme her ne kadar arşiv araştırmasının 30 iş günü, güvenlik soruşturmasının 60 iş günü içerisinde sonlandırılarak talep edilen makama bildirileceği düzenlenmiştir. Ancak başvuru sayısı, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmaya yetkili birimlerin yoğunluğu sebebiyle uzayabilmektedir.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Sonucu Nasıl Öğrenilir?
Her evresi gizlilik içerisinde yürütülmekte soruşturma ve araştırma evresi ile sonucu bilmesi gerekenlerden başkasına açıklanmamaktadır. Hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılırak ilgili birimler tarafından Bakanlık makamına kişi hakkında karar vermeye yeter bilgilerin verilmesi ile Bakanlık Değerlendirme Komisyonunun kararı adaya bildirilmektedir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması "olumsuz" olarak değerlendirilmesi durumunda karar atama bekleyen Diş Hekimine tebliğ edilmektedir.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Olumsuz Gelmesi Durumunda Ne Yapılmalıdır?
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48'inci maddesine 01.02.2018 tarihinde yapılan düzenleme dahil edilen birinci fıkrasının (A) 8. alt bendi “Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak.” hükmü gereği yapılan güvenlik soruşturması sonucu "olumsuz" değerlendirilen diş hekiminin dosyasının işlemden kaldırılması kararı ya da Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'nin 10'uncu maddesi kapsamında "güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yenilenmesi" talebiyle kişi hakkında elde edilen yeter bilgilerin değerlendirilmesi sonucu "güvenlik soruşturması olumsuz" olduğu tespit edilerek memuriyetle ilişiği kesilen personele kararın kendisine tebliğ edildiği günü izleyen 60 gün içerisinde idari yargı merciilerinde hakkında tesis edilen idari işlemin iptali istemiyle yürütmeyi durdurma talepli iptal davası açma hakkı vardır. Burada belirtilen süre hak düşürücü nitelikte kabul edilen dava açma süresi olduğundan hak kaybına uğramamak için takibi düzgün yapılmalı ve süresi içerisinde idari yargıya başvurulmalıdır. Sürenin aşılması durumunda, idare mahkemesinin yapacağı ilk inceleme sonunda süre aşımı nedeniyle dava usülden reddedilmektedir. İdari yargı merciilerinde açılacak davalarda; özellikle sürelerin yanlış takibi ya da tecrübesizlik sebebiyle dava süre aşımı dolayısıyla usulden reddolmasına ve hak kayıplarına sebebiyet verebilmektedir. Bu sebeple idare mahkemlerinde açılacak davaların idari yargı konusunda tecrübeli ve bilgili idare avukatları ile yürütülmesi hak kayıplarının önüne geçecektir.