Güvenlik Soruşturmasının Kişi Hakkındaki İstihbari Bilgi Sebebiyle Olumsuz Gelmesine İlişkin Emsal Karar
Kararın Özeti; Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kişi hakkında elde edilen istihbari bilgi sebebiyle olumsuz gelmiş ve kişinin uzman erbaşlık işlemleri sonlandırılarak ilişiği kesilmiştir. Açılan davada ilk derece mahkemesi tarafından yapıla
Güvenlik Soruşturmasının Kişi Hakkındaki İstihbari Bilgi Sebebiyle Olumsuz Gelmesine İlişkin Emsal Karar
Kararın Özeti; Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kişi hakkında elde edilen istihbari bilgi sebebiyle olumsuz gelmiş ve kişinin uzman erbaşlık işlemleri sonlandırılarak ilişiği kesilmiştir. Açılan davada ilk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılamada; güvenlik soruşturmasının olumsuz olarak değerlendirilmesinin ise istihbari nitelikteki bilgi notuna dayandırıldığı, söz konusu bilgi notunda; 'davacının "2012 yılında DYG'ye (Demokratik Yurtsever Gençlik) müzahir şahıslar içerisinde öğrenci olaylarına karıştığı şeklinde istihbari bilginin bulunduğu" şeklindeki bilgiye yer verildiği, ancak bu bilginin somut güvenilir ve teyit edilir nitelikte emarelere dayandırılmadığı ve kişinin bu şahıslar içerisinde yer aldığını gösteren başkaca kayıtların bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilerek idari işlm iptal ettirilmiş olumsuz güvenlik soruşturması ortadan kaldırılmıştır.
T.C. ANKARA 14. İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/...
KARAR NO :2019/...
DAVACI :
VEKİLİ : Av. Bilgehan UTKU
DAVALI : Jandarma Genel Komutanlığı /ANKARA
VEKİLİ :...
DAVANIN ÖZETİ : Jandarma Genel Komutanlığı'nca gerçekleştirilen sözleşmeli uzman erbaş temini sınavlarında başarılı olan davacının, güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğundan bahisle adaylık işlemlerinin sonlandırılmasına ilişkin işlemin; gerekçesinin belirtilmediği, uzman erbaş olarak atanması için gerekli olan bütün şartları taşıdığı, hakkında tesis olunan işlemin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Davacı hakkındaki güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanması sebebiyle adaylık işlemlerinin sonlandırılması, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonuçlarının adayların içinde bulunduğu ortam da dikkate alınarak değerlendirildiği, takdir yetkisinin Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesine alınacak adaylardan en uygun olanından yana kullanıldığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Ankara 14. İdare Mahkemesi'nce, duruşma için önceden belirlenerek taraflara duyurulan ... tarihinde yapılan duruşmaya davacı ve vekili Av. Bilgehan Utku ile davalı idare vekili Av. ... geldiği görüldü, taraflara usulüne uygun söz verilip açıklamaları dinlenildikten duruşmaya son verildi, dava dosyası tekemmül etmiş olduğundan yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü:
Dava, Jandarma Genel Komutanlığı'nca gerçekleştirilen uzman erbaş temini sınavlarında başarılı olan davacının, güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğundan bahisle adaylık işlemlerinin sonlandırılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır. 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu'nun "Amaç" başlıklı 1. maddesinde; "Bu Kanunun amacı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin erbaş kadrolarında devamlılık arz eden teknik ve kritik görevlerde, yetişmiş personel ihtiyacını karşılamak maksadıyla istihdam edilecek uzman onbaşı ve uzman çavuşların temini, hizmet şartları görev ve hakları, yükümlülükleri, astsubay sınıfına geçirilmeleri ile ilgili esas ve usulleri düzenlemektir." hükmü, "Yönetmelik" başlıklı 19. maddesinde; "Personelde aranacak nitelikler, müracaat şekli ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi, sözleşmenin yapılması ve feshedilmesi sebepleri, verilecek sicilin şekil ve usulleri görevde başarısız olma ve kendilerinden istifade edilememe halleri ve bunlara yapılacak işlem şekli, sözleşmenin uzatılmasında uygulanacak esaslar, uzman onbaşıların uzman çavuş olabilmeleri için gerekli şartlar, astsubay sınıfına geçirilecekler için uygulanacak esaslar, astlık üstlük münasebetleri ile bu hususlardaki işlem şekli ve ilgili diger hususlar kanunun yürürlüğe girmesini takip eden 6 ay içerisinde Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca müştereken çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir." hükmü yer almaktadır. Anılan Kanun hükmüne dayalı olarak 20.09.2005 tarih ve 25942 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan Uzman Erbaş Yönetmeliği'nin 6. maddesinin |. fıkrasının (g) bendinde; "İcra edilen temel askerlik eğitimini başarıyla tamamlayanlardan güvenlik soruşturması uygun olmak veya ilk atamaları doğrudan doğruya kıt'a veya birliklere yapılan uzman erbaşlar için güvenlik soruşturması uygun olmak" uzman erbaş olarak alınacaklarda aranacak şartlar arasında sayılmıştır. Bakanlar Kurulunun 14.02.2000 tarihli ve 2000/284 sayılı kararı ile hazırlanarak 12.04.2000 tarihli ve 24018 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'nin 2. maddesinde, bu Yönetmelik, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları hâlinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgeleri, bunların toplanmasını ve işlemini yürüten bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili birim ve kısımlarının belirlenmesini, Türk Silâhlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilâtlarında, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personeli, ayrıca bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatlârında sürekli görevlendirilecek bütün personel için yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının esas ve usüllerini, bunu yapacak mercileri, hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak gizlilik dereceli yerlerde çalışan kamu personeli ile meslek grupları ve üst kademe yöneticilerini kapsadığı belirtilmiş; Yönetmeliğin 9. maddesinde de; "Türk Silâhlı Kuvvetlerinin kadro ve kuruluşlarında yer alacak personelin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Türk Silâhlı Kuvvetlerince bu Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanacak yönerge uyarınca yapılır." kuralına yer verilmiştir.
MY 114-1(C) sayılı Silahlı Kuvvetler İstihbarata Karşı Koyma Koruyucu Güvenlik ve İşbirliği Yönergesi'nin 3. Bölüm 1. Kısmının “Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasının Olumsuz Kabul Edileceği Haller” başlığı altında düzenlenen 13. maddesinde; "güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonuçları, soruşturma konusu şahsın içinde bulunduğu ortam da dikkate alınarak değerlendirilir. Bu değerlendirme Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesine alınacak şahıslar hakkında karar verilirken, idarenin takdir hakkının en uygun adaydan yana kullanılmasını sağlamaya yöneliktir. Bu kapsamda; (....) (1) Haklarında MİT Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, mahalli kolluk kuvvetleri veya yetkili amirlerinden herhangi biri tarafından; |)Yıkıcı faaliyette bulunduğu veya haklarında Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının temel ilkelerine baglı olmadığını gösteren emare bulunduğu, 2)Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmaya, Türk devletinin ve Cumhuriyetin varlığını tehlikeye düşürmeye, temel hak ve hürriyetleri yok etmeye yönelik faaliyet yürüttüğü, 3)Devletin bir kişi veya zümre tarafından yönetilmesini, sosyal bir sınıfın diğer sosyal sınıflar üzerinde üstünlük kurmasını sağlamaya yönelik faaliyet yürüttüğü, 4)Dıl, din ırk ve mezhep ayrımı yaratarak bu kavram ve görüşlere dayanan bir devlet düzeni kurmaya çalıştığı, bu tür faaliyetlerde bulunan yerli veya yabancı dernek, grup, kulüp, teşkilat ve benzeri teşekküllerden herhangi birine üye olduğu veya bunlarla sıkı işbirliği içinde bulunduğu, bunları desteklediği veya sempatizanı olduğu, (...) hususlarında bilgi verilenlerin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması olumsuz kabul edilir kuralı yer almaktadır. Dava dosyasının incelenmesinden, davacının, Jandarma Genel Komutanlığı'nın Sözleşmeli Uzman Erbaş Alımına ilişkin sınavlarında başarılı olduğu, davacı hakkında yapılan güvenlik soruşturmasının hakkındaki istihbari bilgi nedeniyle olumsuz olarak değerlendirildiği ve böylelikle Uzman Erbaş Yönetmeliği'nin 6. maddesinin |. fıkrasının (g) bendinde yer alan şartı sağlamadığı gerekçesiyle işlemlerinin sonlandırıldığı, bunun üzerine de işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Danıştayın yerleşik içtihatlarında da belirtildiği üzere, güvenlik soruşturması sonucu düzenlenen raporların istihbari nitelikte bilgiler içermekte olduklarından bu raporların, hukuken geçerli başka bilgi ve belgelerle doğrulanmadıkça ilgililer hakkında aleyhe sonuç doğuracak bir nitelik ve değer verilmesi hukuk devleti ilkesiyle bagdaştırılamaz.
Olayda, idarece açılan sınavı kazanan ve uzman erbaş olarak atanmak için Yönetmelikte öngörülen genel ve özel koşulları taşıyan davacının, hakkındaki güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğu gerekçesiyle işlemlerinin sonlandırıldığı, güvenlik soruşturmasının olumsuz olarak değerlendirilmesinin ise istihbari nitelikteki bilgi notuna dayandırıldığı, söz konusu bilgi notunda; 'davacının "2012 yılında DYG'ye (Demokratik Yurtsever Gençlik) müzahir şahıslar içerisinde öğrenci olaylarına karıştığı şeklinde istihbari bilginin bulunduğu" şeklindeki bilgiye yer verildiği, Mahkememizin ... tarihli ara kararı ile Emniyet Genel Müdürlüğü (ve ... İl Emniyet Müdürlüğü'nden, Mahkememizin ... tarihli arar kararı ile de Ankara İl Emniyet Müdürlüğünden, davacı hakkında, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına esas olabilecek herhangi bir istihbari bilgi, emniyet tahkikatı, adli tahkikat bulunup bulunmadığının sorularak tüm bilgi ve belgelerin gönderilmesinin istenildiği, Mahkememizin ... tarihli ara kararı ile davalı İdareden, davacının; okula/ kursa/ eğitimine başlayıp başlamadığı, başlamış ise, görev yaptığı/eğitim gördüğü/adaylık işlemlerinin yürütüldüğü birimin adı ve bulunduğu il ve ilçe sorularak ilgili belgelerin gönderilmesinin istenildiği; Emniyet Genel Müdürlüğü ve Yozgat İl Emniyet Müdürlüğü tarafından gönderilen bilgi ve belgelerde davacı hakkında kayıtlarında herhangi bir bilgi ve belge olmadığı, Ankara İl Emniyet Müdürlüğü tarafından gönderilen bilgi ve belgelerde, güvenlik soruşturmasına ilişkin istihbari bilginin ilgili kuruma gönderilmiş olduğunun bildirildiği, davalı İdare tarafından sunulan ... kayıt tarihli oyazıda ise, davacının eğitim birliğine alınmayıp adı geçenle sözleşme ımzalanmadığının belirtildiği, Mahkememizin ... tarihli ara kararı ile Emniyet Genel Müdürlüğü ve Ankara İl Emniyet (Müdürlüğünden; dosyaya sunulan bilgi ve belgeler ile ara karar cevabı olarak getirtilen bilgi ve belgelerde davacının DYG'ye müzahir şahıslar içerisinde öğrenci olaylarına karıştığı şeklinde istihbari bilginin bulunduğunun belirtilmesine rağmen davacı tarafından sunulan cevaba cevap dilekçesinde, davacının DYG üyesi, sempatizanı, irtibatı veya iltisakı olmadığı, farklı görüşte olduğu ileri sürüldüğünden, dava konusu işlemin tesisine dayanak olan ve davacının güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandırılmasına esas alınan "DYG'ye müzahir şahıslar içerisinde öğrenci olaylarına karıştığı" şeklindeki istihbari bilgiyi destekler nitelikte herhangi bir somut tespit, bilgi ve belgenin bulunup bulunmadığı, 2012 yılından sonra anılan yapıyla bağlantısını ortaya koyan.bir tespit olup olmadığı, söz konusu iddia (istihbari bilgi) ile ilgili olarak davacı hakkında herhangi bir işlem yapılıp yapılmadığı sorularak bu hususlara ilişkin bilgi ve belgelerin gönderilmesinin istenildiği, söz konusu ara karara Emniyet Genel Müdürlüğü ve Ankara İl Emniyet Müdürlüğünce cevap verilmediği görülmektedir. Bu durumda; işlemin dayanağı olarak gösterilen 2012 yılında DYG'ye (Demokratik Yurtsever Gençlik) müzahir şahıslar içerisinde öğrenci olaylarına karıştığı şeklinde istihbari bilginin, gerek davalı İdarece sunulan bilgi ve belgeler ile gerekse Mahkememizce Emniyet Genel Müdürlüğü, Ankara ve ... İl Emniyet Müdürlüğünden getirtilen bilgi ve belgelerle teyit edilemediği, işlemin dayanağı istihbari bilginin tek başına davacının terör örgütü ile irtibatını ve iltisakını ortaya koymaktan uzak olduğu, diğer taraftan davalı idarece güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğunu gösterecek hem davacının kendisi hakkında, hem de Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin eki formda yer verilen kendisini etkileyebilecek yakın çevresi (anne, baba, kardeş, eş, çocuk) hakkında terör örgütlerine irtibatı ve iltisakına yönelik olarak somut başka bir tespite dayalı herhangi bir bilgi ve belge de dosyaya sunulamadığından, dava konusu işlemin tesisine gerekçe olarak sunulan bilgilerin tek başına davacının güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğunu gösterecek nitelikte olmadığı sonucuna varıldığından davacı hakkında yürütülen güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandığı gerekçesiyle tesis edilen davaya konu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline...