Meslekten İhraç Sebepleri Nelerdir?

Meslekten İhraç Sebepleri Nelerdir?

Meslekten ihraç, kamuda çalışan personeller bakımından farklılıklar göstermekte. Meslekten ihraçlar idari bir işlem olup idari işlemin iptali davasının konusunu oluştururlar. Davanın takibinde idari dava avukatından destek alınması tavsiye olunur.

Meslekten İhraç Sebepleri Nelerdir?

Meslekten ihraç, kamu kurumlarında çalışan personeller bakımından farklılıklar göstermekte. Örneğin 657 sayılı kanuna tabi olan memurlar bakımından farklı, jandarma ve polisler bakımından farklı, uzman Çavuşlar, astsubaylar, subaylar bakımından farklıdır. Öncelikle belirtmekte fayda vardır ki meslekten ihraçlar idari bir işlem olup idari işlemin iptali davasının konusunu oluştururlar. Bunun dışında bu davaların takibinde idari dava avukatı olan kamu davalarına bakan avukatlardan yahut memur davalarına bakan avukatlardan hukuki destek alınması önemle tavsiye olunur. 

Meslekten İhraç Sebeplerini memurlar, jandarma ve polisler ile Türk Silahlı Kuvvetleri personeli bakımından ele alacak olursak;

Devlet Memurları Bakımından Meslekten İhraç Sebepleri

a) İdeolojik veya siyasi amaçlarla kurumların huzur, sükün ve çalışma düzenini bozmak, boykot, işgal, kamu hizmetlerinin yürütülmesini engelleme, işi yavaşlatma ve grev gibi eylemlere katılmak veya bu amaçlarla toplu olarak göreve gelmemek, bunları tahrik ve teşvik etmek veya yardımda bulunmak,⁽¹⁾

b) Yasaklanmış her türlü yayını veya siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurumların herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek,

c) Siyasi partiye girmek,

d) Özürsüz olarak (...)⁽²⁾ bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek,

e) Savaş, olağanüstü hal veya genel afetlere ilişkin konularda amirlerin verdiği görev veya emirleri yapmamak,

f) Amirlerine, maiyetindekilere ve iş sahiplerine fiili tecavüzde bulunmak,

g) Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak,

h) Yetki almadan gizli bilgileri açıklamak,

a) İdeolojik veya siyasi amaçlarla kurumların huzur, sükün ve çalışma düzenini bozmak, boykot, işgal, kamu hizmetlerinin yürütülmesini engelleme, işi yavaşlatma ve grev gibi eylemlere katılmak veya bu amaçlarla toplu olarak göreve gelmemek, bunları tahrik ve teşvik etmek veya yardımda bulunmak,⁽¹⁾

b) Yasaklanmış her türlü yayını veya siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurumların herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek,

c) Siyasi partiye girmek,

d) Özürsüz olarak (...)⁽²⁾ bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek,

e) Savaş, olağanüstü hal veya genel afetlere ilişkin konularda amirlerin verdiği görev veya emirleri yapmamak,

f) Amirlerine, maiyetindekilere ve iş sahiplerine fiili tecavüzde bulunmak,

g) Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak,

h) Yetki almadan gizli bilgileri açıklamak,

Olarak belirtilmiştir.

Polis ve Jandarma Meslekten İhraç Sebepleri

Polis meslekten çıkarma ile jandarma meslekten çıkarma aynı kanuna tabi olup aynı sebeplerden mütevellit meslekten çıkarma işlemi uygulanmaktadır.

a) Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak veya personel arasında bu yolda ayrım yapıcı tutum ve davranışlarda bulunmak. 

b) Göreve çıkılmaması için propaganda yapmak, kışkırtmak, zorlamak, karar alınmasını sağlamak, alınan bu karara katılmak veya karar uyarınca göreve çıkmamak. 

c) Amir ya da üstlerinin icraatına karşı çıkmak ve bu hareketi toplu hale dönüştürerek görev yapılmasını ya da göreve çıkılmasını engellemek, buna katılmak, katılmaya tahrik ya da teşvik etmek. 

ç) Yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla ya da kin ve dostluk gibi nedenlerle kötüye kullanmak. 

d) Hizmetle ilgili her türlü dosya, kayıt, resmi evrak veya belgeyi ya da örneklerini yetkisiz kişilere vermek, verilmesini emretmek, verilmesine göz yummak. 

e) Gizli tutulması zorunlu olan ve görev ile ilgili bulunan bilgi ve belgeleri görevli veya yetkili olmayan kişilere açıklamak. f) Muhafazası veya sevkiyle görevli olduğu şüpheli, sanık, tutuklu veya hükümlünün kaçmasına bilerek ve isteyerek imkân vermek. 

g) Bilerek ve isteyerek suç kanıtlarını yok etmek veya bunların yok olmasına neden olmak, kanıtları silmek, gizlemek, değiştirmek, bozmak veya bu fiillere yardımcı olmak.

ğ) Devlet malı araç, gereç, hayvan, silah, mermi ve mühimmatı satmak veya mal edinmek, personel kimlik kartını, araç, gereç, hayvan, silah ve mühimmatı başkalarının kullanımına vermek. 

h) Kasıtlı olarak gerçek dışı rapor vermek veya tutanak düzenleyip imza etmek veya ettirmek. 

ı) Görev sırasında yardım isteyen güvenlik görevlilerine haklı bir neden yokken yardımdan kaçınmak veya bildiği ya da gördüğü bir suçun izlenmesi ve suçlunun yakalanması için gerekli girişimde bulunmamak. 

i) Mesleğin saygınlığını zedeleyecek şekilde uygunsuz yerlere gitmek. 

j) Görev mahallinde veya görevli bulunduğu sırada alkollü içki içmek veya içilmesine göz yummak. 

k) Göreve sarhoş veya alkollü içki içtiği belli olacak biçimde gelmek. 

l) Resmi kıyafetle umuma açık yerlerde alkollü içki içmek veya resmi kıyafetli olarak gizlenemeyecek derecede sarhoş görünmek. 

m) Uyuşturucu maddeleri yapmak veya kullanmak, bunların yapılmasına, kullanılmasına, saklanmasına, nakledilmesine, yakalanacağı sırada ortadan kaldırılmasına, satılmasına veya satın alınmasına aracı olmak, kullanılmasını kolaylaştırmak ya da özendirmek. 

n) Kumar oynamak veya oynatmak, kumar oynatanlarla ilişki kurmak. 

o) Kaçakçılık yapmak veya kaçakçılarla ilişki kurmak. 

ö) Geliri ile uygun sayılmayacak biçimde yaşadığı ve aşırı harcamada bulunduğu kanıtlanmış olmak ve bunun haklı kaynağını gösterememek. 

p) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile öngörülen grev yasağı kapsamına giren eylemlerde bulunmak. 

r) Devlet memurları tarafından yapılamayacağı 657 sayılı Kanunda belirtilen kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak. 

s) Siyasi partilerin yararına veya zararına çalışmak ya da siyasal eylemlerde bulunmak, görevli olmaksızın siyasal amaçla yapılacak açık veya kapalı yer toplantılarına ya da gösteri yürüyüşlerine katılmak. 

ş) İffetsizliği bilinen veya anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek evlenmek ya da evlilik bağını devam ettirmek veya böyle bir kimseyi yanında bulundurmak ya da nikahsız olarak devamlı surette yaşamakta ısrar etmek. 

t) Kanuna aykırı olarak sendikalara üye olmak, sendikaların veya üyesi bulunmadıkları derneklerin yapacakları bilimsel, kültürel ve teknik nitelik taşımayan açık veya kapalı yer toplantılarına ya da gösteri yürüyüşlerine görevli olmaksızın katılmak, açık yer toplantı ve gösteri yürüyüşlerine resmi kıyafetli veya silahlı olarak katılmak ya da üyesi bulundukları derneklerin tüzüklerinde belirtilen amaçları dışındaki çalışmalarını veya bu nitelikteki toplantı ya da gösteri yürüyüşlerini düzenlemek veya bunlara katılmak. 

u) Görevde kullanılan telsiz, telefon haberleşmesini veya kurum içi iletişim sistemlerini kasıtlı olarak engellemek. ü) Mesleğin onur ve saygınlığını zedeleyici veya amir ya da üstlerinin eylem ve işlemlerini olumsuz yönde eleştirici nitelikte tek başına veya topluca bildiri dağıtmak ya da basın, haber ajansları, radyo ve televizyon kurumları ve diğer iletişim kanalları vasıtasıyla kamuoyuna yönelik bilgi, yazı ve demeç vermek. 

v) Amir ya da üste karşı itaatsizliğe, mukavemete ya da fiilen taarruza tahrik ya da teşvik etmek. 

y) Menşei belli olmayan, bulundurulması ve taşınması yasak olan her çeşit silah, mühimmat ve benzerlerini bulundurmak. 

z) Hukuka aykırı olarak kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal etmek, kişiler arasındaki haberleşme içeriklerini ifşa etmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın kaydetmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri ifşa etmek, kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal etmek, kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri ifşa etmek, kişisel verileri kaydetmek, kişisel verileri bir başkasına vermek, yaymak veya ele geçirmek, kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olduğu halde bu görevini kasıtlı olarak yerine getirmemek, gerçeğin meydana çıkmasını engellemek amacıyla suç delillerini yok etmek, silmek, gizlemek, değiştirmek veya bozmak, sayılan fiilleri emir vererek yaptırmak. 

aa) Yetkili olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapmak, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşmak veya yayın yoluyla duyurmak, log kayıtlarını değiştirmek veya silmek. 

bb) Görevi gereği öğrendiği veya edindiği kişisel bilgi veya belgeleri yetkisiz kişilerle paylaşmak ya da basın ve yayın kuruluşlarına veya diğer iletişim kanallarına vermek. 

cc) Bir kimseyle gayri tabii mukarenette bulunmak yahut bu fiili kendisine rızasıyla yaptırmak. 

çç) Görevine, sosyal ve aile yaşantısına zarar verecek derecede menfaatine, içkiye, kumara ve benzeri kötü alışkanlıklara düşkün olmak. dd) Üstlerine, aynı rütbedeki meslektaşları ile diğer mesai arkadaşlarına fiili tecavüzde bulunmak.

ee) Görevde kullanılan telsiz haberleşme araçlarıyla amir ya da üstleri hakkında olumsuz yönde eleştirici nitelikte konuşmalar yapmak. ff) Dernek kurmak ya da spor dernekleri dışındaki derneklere üye olmak

gg) Vakıf kurmak veya Bakanlıkça belirlenmiş vakıflardan başka vakıfların organlarında görev almak. 

hh) (Ek:18/10/2018-7148/36 md.) Fuhşa teşvik eden, bunun yolunu kolaylaştıran ya da fuhuş için aracılık eden veya yer temin eden kişilerle bilerek ilişki kurmak.

Silahlı Kuvvetlerden İhraç Sebepleri

a) Aşırı borçlanmak ve borçlarını ödeyememek: Nafaka, trafik kazası, doğal afet, personelin öngöremeyeceği şekilde ülke genelinde yaşanan olağanüstü ekonomik dalgalanmalar, ani devalüasyonlar, sağlık ve tedavi giderleri ile kefillik ve benzeri zorunluluk hâlleri hariç olmak üzere, aşırı derecede borçlanmaya düşkün olmak ve bu borçlarını ödememeyi alışkanlık hâline getirmektir.

b) Ahlaki zayıflık: Görevine, sosyal ve aile yaşantısına zarar verecek derecede menfaatine, içkiye, kumara düşkün olmak veya Türk Silahlı Kuvvetlerinin itibarını sarsacak şekilde yüz kızartıcı, utanç verici veya toplumun genel ahlak yapısına aykırı fiillerde bulunmaktır.

c) Hizmete engel davranışlarda bulunmak: Devletin ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin itibarına zarar verecek nitelikte tutum ve davranışlarda veya ağır suç veya disiplinsizlik teşkil eden fiillerde bulunmaktır.

ç) Gizli bilgileri açıklamak: Yetkisi olmadığı hâlde, devletin güvenliği ile iç ve dış siyasi yararlarına ilişkin elde ettiği gizli bilgileri yetkisiz kişi ve kuruluşlara vermek, ulaştırmak veya açıklamaktır.

d) İdeolojik veya siyasi amaçlı faaliyetlere karışmak: Siyasi partilere girmek, ideolojik veya siyasi faaliyetlere karışmak, ideolojik veya siyasi amaçlarla disiplini bozucu tavır ve davranışlarda bulunmaktır.

e) Uzun süreli firar etmek: Geçerli bir mazereti olmaksızın kesintisiz olarak bir yıldan fazla süre ile izin süresini geçirmek veya firar hâlinde bulunmaktır.

f) Disiplinsizliği alışkanlık hâline getirmek: Disiplini bozucu tavır ve davranışlarda bulunmayı alışkanlık hâline getirmek veya aldığı disiplin cezalarına rağmen ıslah olmamaktır.

g) İffetsiz bir kimse ile evlenmek veya böyle bir kimse ile yaşamak: İffetsizliği anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek evlenen veya evlilik bağını devam ettirmekte veya böyle bir kimseyi yanında bulundurmakta veya karı koca gibi herhangi bir kimse ile nikahsız olarak devamlı surette yaşamakta ısrar etmektir.

ğ) Gayri tabii mukarenette bulunmak: Bir kimseyle gayri tabii mukarenette bulunmak yahut bu fiili kendisine rızasıyla yaptırmaktır.

Polis Meslekten Çıkarma Cezası

Polis meslekten çıkarma cezaları yukarıda yer alan sebeplerden ötürü 7068 sayılı kanun gereği disiplin suçlarının ya da suçunun işlenmesi sonrasında polis memurunun ihraç edilmesi işlemidir. Bu işleme karşı tebliğinden itibaren 60 gün içinde dava açılması şarttır. Aksi durumda işlem kesinleşir ve ne yazık ki bir daha mesleğe dönemezsiniz. Polis meslekten çıkarma sebepleri içinde en çok rastlanılanı 7068 sayılı disiplin kanununda yer alan disiplinsizliklerdir. 

Jandarma Meslekten Atılma Sebepleri

Jandarma personeli de aynı polis memurlarında olduğu gibi 7068 sayılı kolluk ve disiplin kanuna tabidir. Bu bakımdan jandarma meslekten atılma işlemi ile karşılaşan personelin kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde dava açması hatta yürütme durdurma talep etmesi mesleğine geri dönebilmesi bakımından son derece elzem olacaktır. Jandarma meslekten atılma ile karşılan personel hangi gerekçe ile atılmış olursa olsun geri dönüşü her zaman mümkündür. Hukukta olmazsa olmaz diye bir durum yoktur. Çünkü gerekçeli savunma hayat kurtarır Gerekçeniz kuvvetli ise güçlüyse sonucunda gülen taraf siz olacaksınız.

Meslekten Çıkarma Cezası Nasıl Uygulanır?

Meslekten çıkarma cezası verilmesinden önce kişinin disiplin kuruluna çıkartılması zorunludur. Disiplin kuruluna çıkartılan personelin yazılı savunmasının alınması da kanun gereği olmazsa olmazdır. Yazılı savunması alınmadan çıkarma işlemi yapılması açık bir şekilde savunma hakkının ihlali olup usul bakımından meslekten ihraç işleminin iptalini gerektirecektir. Kişinin savunması alınıp da disiplin kuruluna çıkartılmasından sonra kurulda sözlü savunması alınacaktır. Sözlü savunma sonrası ortalama 1 ay sonra disiplin kurulu kararı personele tebliğ edilecek, personel ya meslekten ihraç edilecek ya da seçenek yaptırımlar uygulanarak mesleğine devam edecektir. Bundan dolayıdır ki meslekten çıkarma cezasının incelenmesi son derece önemli olacaktır. Hem yazılı savunma hem de disiplin kurullarında yapılacak olan sözlü savunma kişinin gelecek mesleki safahatı bakımından oldukça önemlidir. Memur davalarına bakan avukatla yapılacak etkili bir sözlü savunmanın meslekten çıkarma kararı verilmesini engelleyeceği unutulmamalıdır.

Kişi disiplin kurulu kararı ile meslekten ihraç edilirse meslekten çıkartılırsa kendisine tebliğ yapılacak ve tebliğden itibaren idare mahkemesinde açacağı iptal davası ile geri dönüş gerekçelerini mahkemeye sunacaktır. 

BUNU DA BİL; Memuriyete Engel Suçlar hakkında bilgi için aşağıdaki videomuzu da izlemenizi tavsiye ederiz.

Meslekten İhraçlarda Yoksun Kalınan Parasal Haklar

Meslekten ihraçlarda yoksun kalınan parasal hakların iadesi için de iptal davası sırasında talepte bulunulur ise davanın kazanılmasından sonra ihraç tarihinden itibaren işleyecek yasal faizlerle birlikte maaşların iadesi de yapılacaktır. Yoksun kalınan parasal haklara ilişkin talepler sonradan açılacak tam yargı davası ile de talep edilebilir.

Meslekten Çıkarma Cezası Zamanaşımı

Meslekten çıkarma cezalarında zamanaşımı bakımından kanunda düzenleme bulunmakta olup açılan davaların usulen reddedilmesinde çok önemli bir yeri vardır bu durumun. Kanuna göre Meslekten çıkarma cezası ve Devlet memurluğundan çıkarma cezasında altı ay içinde, disiplin soruşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrar. Ayrıca meslekten ihraç cezasını gerektiren fiillerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl içinde meslekten çıkarma cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar.