Hekimin Hukuki Sorumluluğunun Yasal Sebepleri Nelerdir
Doktorun hukuki sorumluluğu- Hekimin hastaya gerçekleştirmiş olduğu tıbbi müdahale hukuka aykırı ise hastanın hekime karşı dava açma hakkı bulunmakta olup doktor hatası tazminat davası ile maddi ve manevi zararlarının tazmini yoluna gidebilir.
İçindekiler
Hekimin Hukuki Sorumluluğunun Yasal Sebepleri Nelerdir?
Doktorun hukuki sorumluluğu- Hekimin hastaya gerçekleştirmiş olduğu tıbbi müdahale hukuka aykırı ise hastanın hekime karşı dava açma hakkı bulunmakta olup doktor hatası tazminat davası ile maddi ve manevi zararlarının tazmini yoluna gidebilir. Hekimin hastaya karşı hukuki sorumluluğunun ortaya çıkış sebepleri sözleşmesel sorumluluk, haksız fiil sorumluluğu, kusursuz sorumluluk halleri ile vekaletsiz iş görmeden kaynaklı olan sorumluluklar olabilir.
Hekimin Sözleşmeye Aykırılıktan Kaynaklanan Hukuki Sorumluluğu
Hekimin hukuki sorumluluğunun yasal gerekçeleri hekimin tedavisini gerçekleştirmiş olduğu hasta ile hukuki ilişkisine bağlıdır. Hekim özel muayenehanesine gelen bir hastaya tıbbi müdahalede bulunmuş ise kendine ait muayenehanede tıbbi müdahale gerçekleştirmesinden dolayı hasta ile arasında vekalet sözleşmesi gerçekleşmiş olacaktır. Hekim vekalet sözleşmesi gereği edim sonucundan sorumlu olmasa da hastaya gerçekleştirmiş olduğu tıbbi müdahalenin özenle yürütülmesinden sorumludur. Hekim, doktor hastaya uyguladığı tıbbi müdahalede en ufak kusurundan dahi sözleşmesel olarak sorumlu olup hasta eğer zarar görmüş ise sözleşmeye aykırılıktan dolayı hekime karşı malpraktis davası (doktor hatası nedeniyle) açabilmekte ve maddi, manevi tazminat talep edebilmektedir. Bu durumun önüne geçmek için hekimin yapması gereken, tıbbi müdahaleyi gerçekleştirirken ortalama bir hekimin göstermesi gereken özeni göstermesinden geçmektedir. Tıbbi müdahale hiç veya gereği gibi ifa edilmezse hekim, kendisine hiçbir kusurun yüklenemeyeceğini ispat edemezse hastasının bu durumdan dolayı doğan zararını gidermekle yükümlü kalacaktır. Hekim tıbbi müdahaleyi gerçekleştirirken ortalama bir hekimin göstermesi gereken dikkat ve özeni göstermeli doğabilecek olumsuzlukları engellemek maksadıyla girişimlerde bulunmalıdır.
Hekimin Haksız Fiil Sebebiyle Sorumluluğu
Haksız fiil borçlar kanunumuzun 49. maddesinde düzenlenmiş olup kusurlu ve hukuka aykırı bir davranışla başkasına zarar veren kişinin bu zararı gidermesi gerektiğiini söylemektedir. Hekim hastaya karşı tıbbi müdahalede bulunurken sözleşmeye aykırı davranışlarda bulunmuş ise ve bu sözleşmeye aykırılık sebebiyle hasta zarar görmüş ise bu durum aynı zamanda haksız fiil olarak da kabul edilmektedir. Hasta, hekimin tıbbi müdahalelerinden dolayı zarar görmüş ve hekimin bu müdahaleyi gerçekleştirmesi esnasında kusuru var ise hekimin sözleşmesel sorumluluğuna gidebileceği gibi haksız fiil sorumluluğuna da gidebilecektir. Ancak hekimin haksız fiil sorumluluğuna gidildiğinde bu sefer tıbbi müdahaleden zarar görmüş olan hasta, hekimin kusurlu müdahalesini ispat etmek zorunda kalacaktır. Hekimin sözleşmesel sorumluluğunda ispat yükü hekimde olup hekim kusurlu olmadığını ispat etmek zorunda iken hekimin haksız fiil sorumluluğunda hekimin tıbbi müdahleyi gerçekleştirirken kusurlu olduğunu ispat hastaya düşecektir. Unutulmamalıdır ki tıbbi müdahale ile hastanın fiziksel ve ruhsal bütünlüğüne bir müdahalede bulunulduğundan sözleşmeye aykırı davranılması durumu haksız fiil de yaratacaktır.
Kaynaklar;
HAKERİ,Hakan, Tıp hukuku, seçkin yayıncılık Eylül 2015
EROL, Gültezer, Özel hastanelerin Hukuki Sorumluluğu, seçkin yayıncılık Nisan 2015
GÖKCAN,Hasan, Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukukui ve Cezai Sorumluluk, Seçkin yayıncılık Nisan 2017
Doktor Hataları ve İhmalleri Nelerdir
Doktor hataları ve ihmalleri çeşitlilik gösterebilmektedir. Bunun kesin tahdidi bir sınırlaması bulunmamaktadır. Yapılacak müdahaleler bakımından hekimin hatalı kabul edilebilmesi için müdahenin başından sonuna kadar tıbbi olarak incelenmesi şarttır. Tıbbi müdahenin hatalı tıbbi müdahale olarak kabul edilebilmesi ile komplikasyon ayrımının uzman bilirkişiler marifeti ile yerine getirilmesi mahkemenin sağlıklı bir karar verebilmesi için olmazsa olmaz hususlardır. Bilirkişi incelemesinin hukuka uygun ve hukuki denetime elverişli bir rapor olması durumunda mahkemenin bu hususta hakkaniyetli kararlar çıkartması kaçınılmazdır. Önemli olan dava takibinin iyi yapılmasıdır. Doktor hataları ve ihmallerini sayma yoluyla örneklendirecek olursak yanlış taraf cerrahisi, hatalı enjeksiyon uygulaması, teşhis hatası, tedavi hatası, yanlış muayene veya muayene etmeden tanı koyulması, endikasyonsuz müdahale, komplikasyon yönetiminin yapılamaması gibi hususlar örnek olarak verilebilir. Ancak bu tıbbi hatalar dışında doktor hatası da gerçekleşebilir.
Doktor Hakları ve Sorumlulukları
Doktor hakları ve sorumlulukları bakımından en büyük sorumluluk tabi ki de hastaya uygulanacak tıbbi müdahale sırasında gerçekleşmektedir. Nitekim doktor tıbbi müdahaleyi gerçekleştirirken en ufak kusurundan dahi sorumludur. Hekim hastaya uygulayacağı tıbbi müdahale sırasında özen gösterme yükümlülüğü ve sorumluluğunu yerine getirmeli ve bu sorumluluk objektif sorumluluk olarak değerlendirilmelidir. Doktor ortalama bir hekimin yerine getirmesi gereken özen gösterme yükümlülüğünü gerçekleştirdiği takdirde sorumlu olmayacaktır. Özellikle hasta hakları yönetmeliğinin onbeşinci maddesi uyarınca hastayı bilgilendirmeli ve komplikasyonlar bakımından hastanın aydınlatmasını yerine getirmelidir.