Doktor Değiştirme

Doktor Değiştirme

Doktor değiştirme kavramı 1998 yılında yürürlüğe girmiş bulunan ve hala da yürürlükte olan Hasta Hakları Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. Hastaların bir hakkı vardır ve bu haklar Türk Hukuk Sistemimizde Lizbon Sözleşmesi ve Avrupa Hasta Hakları Sözleşm

Doktor Değiştirme

Doktor değiştirme kavramı 1998 yılında yürürlüğe girmiş bulunan ve hala da yürürlükte olan Hasta Hakları Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. Hastaların bir hakkı vardır ve bu haklar Türk Hukuk Sistemimizde Lizbon Sözleşmesi ve Avrupa Hasta Hakları Sözleşmesi baz alınarak hazırlanmıştır. Hasta Hakları Yönetmeliğinin 9'uncu maddesi personeli tanıma, seçme ve değiştirme başlığı altında düzenlenmiş olup ilgili maddenin içeriği  " Hastaya talebi halinde, kendisine sağlık hizmeti verecek veya vermekte olan tabiplerin ve diğer personelin kimlikleri, görev ve unvanları hakkında bilgi verilir. Mevzuat ile belirlenmiş usüllere uyulmak şartı ile hastanın, kendisine sağlık hizmeti verecek olan personeli serbestçe seçme, tedavisi ile ilgilenen tabibi değiştirme ve başka tabiplerin konsültasyonunu istemek hakkı vardır. Personeli seçme, tabibi değiştirme ve konsültasyon isteme hakları kullanıldığında, mevzuat ile belirlenen ücret farkı, bu hakları kullanan hasta tarafından karşılanır." şeklinde düzenlenmiştir. 

Hasta hakları yönetmeliğindeki bu madde ile sağlık hizmetlerine erişim hakkının hastanın ihtiyaçlarına uygun bir şekilde düzenlenmesi amacına yönelinmiştir. Sağlık çalışanlarının hastanın haklarını gözetmesi ve bu konuda ilgili tedbirleri alma yükümlülükleri bulunmaktadır. Maddeye göre hastanın talebi halinde kendisine teşhis koyacak, tedavi uygulayacak gerektiğinde ilaç yazacak doktorun ve diğer personelin kimliklerinin, görevinin ve unvanının ne olduğu hakkında bilgi verilmesi zorunludur. Kanun böyle bir talebin ilgili kişilere bildirilmesinden sonra bu talebin yerine getirilmesini zorunlu kıldığı lafzından açık bir şekilde bellidir. Nitekim ...bilgi verilir ifadesi ile bu durum açık bir şekilde hüküm altına alınmıştır. Sağlık çalışanları hasta ile olan ilişkilerde özen sorumluluğu gereği güven duygusunun gelişmesi için hasta hakları yönetmeliğindeki hususlara açık bir şekilde riayet etmelidir. Hastanın bilgi alma hakkı kapsamında kendisini muayene edecek ya da tedavi sürecine katılacak olan personel hakkında bilgi talep etmesi sağlık hizmetlerinden gerektiği gibi faydalanmalarını, yararlanmalarını sağlayacaktır. Bu durum sağlık hizmetlerinden yararlanmak isteyen hastaların kendisine tedavi uygulayacak olan sağlık personeline güvenini ortaya koymasını sağlayacak ve tedavi sürecine olumlu katkısı olacaktır. 

Hasta iligili madde kapsamında kendisine sağlık hizmeti verecek olan personeli serbestçe seçme, tedavisi ile ilgilenen tabibi değiştirme ve başka tabiplerin konsültasyonunu istemek hakkına da sahiptir. Hasta yönetmelikte belirtilen usul şartlarına bağlı olarak doktor değiştirme hakkını kullanacak ancak mevzuatta belirlenen ücret farkını yatıracaktır. Doktor seçme, değiştirme, konsültasyon istemeye ilişkin olarak SAĞLIK HİZMETİ SUNUMUNDA POLİKLİNİK HİZMETLERİNİN HASTALARIN HEKİMİNİ SEÇMESİNE VE DEĞİŞTİRMESİNE İMKÂN VERECEK ŞEKİLDE DÜZENLENMESİ HAKKINDA YÖNERGE düzenlenmiş olup tüm düzenlemelerde hasta yararının gözetilmesi ile hastalara gerekli danışmanlık hizmetleri verilerek bilgilendirilmeleri ve personel-hasta iletişimini kolaylaştıracak uygulamalar yapılması gerektiği belirtilmiştir. 
Poliklinik hizmetlerinin sunumunda;
Temel hasta haklarından olan, hastanın kendisine sağlık hizmeti verecek olan hekimi seçme ve değiştirme hakkının kullanılabilmesini sağlamak amacıyla, kurumlarda hastanın hekim seçmesine imkân tanınması,
 Her hekime bir poliklinik odası sağlanarak poliklinik yapılan oda sayılarının artırılması suretiyle belirli saatlerde yaşanan yığılmaların önlenmesi ve hasta bekleme sürelerinin azaltılması,
Hastaların sağlık hizmet sunumunda en iyi işbirliği yapabileceği ve iletişim kurabileceği hekimi seçmesinin sağlanması,
Hastanın isteği doğrultusunda, sağlık kurumuna ilk kabulünden itibaren aynı hekimin kontrolü altında olmasının sağlanması,
Hastanın yataklı tedavi kurumundaki tedavisinin herhangi bir aşamasında hekimini değiştirme hakkının sağlanması,
Sağlık hizmeti sunumunda, sağlık kurumlarındaki hekim seçme uygulamalarının standartlaşmasının ve uygulamada birliğin sağlanması şartlarının gelişmesi bakımından düzenlemeler yapılmıştır.
İlgili yönergede doktor değiştirme hakkının iyi bir şekilde kullanılabilmesi için poliklinik sekreterliğinde görevlendirilecek kişilerin; 
hasta ve yakınlarını nezaket kuralları içerisinde bilgilendirip yönlendirmesi gerektiği, hastayı prosedür ve süreçler hakkında bilgilendireceği, 
hekim tercihi belirtmeyen hastaları, şikâyetlerine uygun uzmanlık dalındaki en az hasta sayısı olan hekime yönlendirmesi gerektiği, 
telefonla bilgi isteyen hastalara hekimlerin çalışma günleri konusunda bilgi verileceği,
poliklinik hizmeti veren hekimlerin günlük ve aylık çalışma takviminin poliklinik sekreterliği biriminde bulundurulacağı ve hasta ve yakınlarının bu hususta bilgilenmesi sağlanacağı belirtilmiştir.
Kurum idaresi, hekim seçme uygulaması için gerekli düzenlemeleri yapmakla yükümlüdür. Kurumda poliklinik sayılarının artması ile diğer birimlerde, hizmetlerde oluşacak yığılmaların engellenmesi için gerekli tedbirler alınmalıdır.
İlgili yönerge gereği kurum çalışanları, hastaları herhangi bir hekime yönlendiremeyeceği gibi poliklinik sekreterliği biriminde herhangi bir hekime ait kartvizit ve yönlendirmeye yarayacak diğer dokümanlar bulundurulamaz. Ancak acil servisler ve acil durumlar hekim seçme uygulaması kapsamına dâhil edilmemiştir. 
Sağlık Bakanlığı, hastaların sağlık hizmeti alacağı veya almakta olduğu hekimi serbestçe seçmesine, değiştirmesine, sağlık kurumlarındaki hekimlerin buna uygun poliklinik hizmeti vermesine yönelik tedbirlerin alınmasına ve bu amaçla gerekli hizmet, fizik ve personel altyapısının oluşturulmasına ilişkin önlemleri almak zorundadır.

Kaynaklar;

HAKERİ,Hakan, Tıp hukuku, seçkin yayıncılık Eylül 2015
EROL, Gültezer, Özel hastanelerin Hukuki Sorumluluğu, seçkin yayıncılık Nisan 2015
GÖKCAN,Hasan, Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukukui ve Cezai Sorumluluk, Seçkin yayıncılık Nisan 2017