Eczanelerin Kapatılma Sebepleri Nelerdir

• Anasayfa
• Eczanelerin Kapatılma Sebepleri Nelerdir

Eczanelerin Kapatılma Sebepleri Nelerdir

Eczanenin muvazaalı işletildiğinin tespiti veya eczane vasfını yitirmesi ya da şartları taşımadığının anlaşılması hâlinde, Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Yönetmeliğin 48'inci maddesi gereği il sağlık müdürlüğü tarafından eczanenin ruhsatnamesi ipt

Eczanelerin Kapatılma Sebepleri Nelerdir?

Eczanenin muvazaalı işletildiğinin tespiti veya eczane vasfını yitirmesi ya da şartları taşımadığının anlaşılması hâlinde, Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Yönetmeliğin 48'inci maddesi gereği il sağlık müdürlüğü tarafından eczanenin ruhsatnamesi iptal edilmektedir. Muvazaalı olarak eczane açıldığının tespiti hâlinde ise, eczacı beş yıl süreyle eczane açma ruhsatı verilmemektedir. Muvazaanın eczacılar arasında yapılmış olması hâlinde, eczane açma yasağı diğer eczacılara da verilmektedir. Eczanenin, il sağlık müdürlüğü tarafından muvazaa hariç herhangi bir nedenle kapatılmasına karar verilmesi hâlinde ise, Kanunda başka bir süre öngörülmeyen hâllerde tasfiye işlemleri yapılabilmesi için eczacıya altmış güne kadar süre tanınır. Muvazaa sebebiyle kapatma hâlinde ise kapatma işlemi derhal uygulanır.

HANGİ DURUMLARDA ECZANE RUHSATNAMESİ GEÇERLİLİĞİNİ YİTİRİR?

Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Kanunun 7'nci maddesi gereği; bir eczacı kanunda belirtilen başvuru koşullarını ve belgeleri ile başvuru işlemini tamamlamış olupta sonradan vazgeçmesi durumunda veya mahkeme tarafından iflasına yahut kısıtlanmasına karar verilirse ya da eczacı vefat ederse eczane ruhsatı geçerliliğini yitirir?

ECZANE HANGİ DURUMLARDA MESUL MÜDÜR TARAFINDAN İŞLETİLİR?

Vefat eden veya Türk Medeni Kanun'a göre çeşitli haklarını kullanması mahkeme kararı ile kısıtlanan veya meslek ve sanatının icrasından dolayı devamlı malüliyete yakalanan bir eczane sahibinin karısı veya kocası veya çocukları varsa eczanenin bunlar hesabına bir mesul müdürün idaresi altında işletilmesi amacıyla Sağlık ve Sosyal Yardım Vekaletince ruhsat verilebilir. Mesul müdürün vekaleten eczaneyi işletme süresi kanunda 5 (beş) yıl olarak düzenlenmiştir. Ancak ölen eczacının çocuğu bu 5 yıllık sürenin bitiminde reşit değilse reşit oluncaya ve eczacılık fakültesine girdiği takdirde bu tahsili bitirinceye kadar devam edebilmesi hüküm altına alınmıştır. Vefat eden eczacının varisleri arasında, karı, koca veya çocuk yoksa eczane bunların haricindeki mirasçılar tarafından en çok bir sene zarfında tasfiye edilmesi gerekmektedir.

ECZANENİN KAPATILMASI, NAKLEDİLMESİ, UNVANININ DEĞİŞTİRİLMESİNDE BAŞVURU HANGİ KURUMA YAPILIR?

Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Kanunun 13'üncü maddesi gereği; bir eczacı eczanesini kapatmak veya nakletmek veya eczanesinin unvanını değiştirmek isterse bir ay önce mahallin en yüksek sağlık amirine yani il sağlık müdürlüğüne bu talebini bildirmek zorundadır. 

ECZANE MUVAZAASI NEDİR? 

Eczane muvazaası, eczacının sahibi ve mesul müdürü olarak göründüğü eczaneyi, eczanenin başında bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, gizli veya açık, yazılı veya sözlü anlaşmalarla ortak veya bireysel olarak bir başkasının işletmesi faaliyetini ve benzeri diğer tüm faaliyetlerdir. Halk arasında ise Eczane Muvazaası; eczacılık diplomasının eczacı dışındaki kişilerce bir bedel karşılığında kullanılarak yasal olmayan şekilde eczacılık faaliyeti yapılmasıdır. 

6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun'un 5'inci maddesinde "serbest eczanelerin, eczacılık yapma hakkını haiz bir eczacının sahip ve mesul müdürlüğünde il sağlık müdürlüğünce düzenlenmiş ve valilikçe onaylanmış bir ruhsatname ile açılacağı" belirtilmiş ve yine maddenin devamında "eczanenin sahibinin ve mesul müdürünün eczacı olması gerektiği" hüküm altına alınmıştır. Bu düzenleme ile eczanenin, sahip ve mesul müdür olan eczacı dışında diğer kişi ya da kişilerce bireysel olarak veya bu kişilerle ortak olarak işletilmesi kanuna aykırı bir işlem olarak hüküm altına alınmış Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmeliğin “Muvazaa değerlendirmesi” başlıklı 11 inci maddesindeki düzenleme ile değerlendirme sonucunda muvazaa olduğu yönünde karar alınması halinde eczane ruhsatı verilmeyeceği düzenlenmiştir. Muvazaa tespitinde somut bilgi ve belgelerin varlığın aranmaktadır. Nitekim; Danıştay 15'inci Daire 2013/5123 E. ve 2015/5133 K.sayılı kararında "...İlçe Emniyet Müdürlüğü görevli personelince bir kez yerinde bulunmadığı tespitine dayanılarak ve mahaldeki serbest eczaneler mesul müdürlerinin somut bilgi ve belge göstermeden sadece duyumlara dayalı olarak verdikleri ifadelere dayanılarak tek başına muvazaanın varlığının ispatlanamayacağı açıktır. Bahsedilenler dışında muvazaa hususunun objektif bilgi ve belgelere dayandırılmaması karşısında, eczacı ... ile kalfası ... arasında muvazaa olduğundan bahisle eczane ruhsatnamesinin iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır." şeklinde hüküm vererek somut bilgi ve belge göstermeden sadece duyumlara dayalı olarak verilen ifadelere dayanılarak muvazaanın varlığının ispatlanamayacağını belirtmiştir. 

ECZANELERE HANGİ DURUMLARDA ADLİ PARA CEZASI VERİLİR?

Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Kanunun 40'ıncı ve devamı maddelerinde, eczane ve eczacılara uygulanan adli ve idari para cezaları düzenlenmiştir. Bu kapsamda; Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Kanundaki yazılı usullere uygun olarak ruhsatname almaksızın eczane açanlar hakkında üç aydan bir seneye kadar hapis ve yüz günden az olmamak üzere adlî para cezasıyla cezanladırılacakları hüküm altına alınmıştır. Eğer fiil eczacılık yapmak hakkını haiz olmayanlar tarafından işlenirse, verilecek cezalar yarı oranında artırılmaktadır. Bununla birlikte her iki durumda da mahkeme kararına gerke kalmaksızın bu eczaneler mahallin en yüksek sağlık amiri (il sağlık müdürlüğü) tarafından derhal kapatılma kararı verilir. 

ECZANELERE HANGİ DURUMLARDA İDARİ PARA CEZASI VERİLİR?

Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Kanunun 41'inci maddesinde; yapılan denetim ve teftişlerde ilaç halinde hazırlanmamış, imal veya tertip edilmemiş olan bozuk veya karışık ecza ve kimyevi maddeler bulunması durumunda, bunlara el konulup usulüne uygun şekilde yok edileceği bununla birlikte bu yerleri bizzat idare eden eczacı ile kanunda yazılı sebeplerle eczacının bulunmaması halinde bu yerlerde mesul müdürlük yapanlara bin Türk Lirasından üçbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. Aynı zamanda Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Kanunda kapsamında eczaneler ve eczacılar ile ilgili düzenlemelere, yükümlülük ve sorumluluklara uymayanlar hakkında fiiller suç oluşturmadığı takdirde ikiyüz Türk Lirası idari para cezası uygulanmaktadır. Ayrıca eczaneyi işletmeye başladıktan sonra mazeretsiz olarak ve mücbir sebepler dışında eczanesi olan yerlerde otuz gün, olmayan yerlerde on gün müddetle eczanesini kapalı bırakan veya teftiş sırasında görülen noksanların tamamlanması için yapılmış iki yazılı ihtara riayet etmeyen eczacılara, beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verileceği düzenlenmiştir.

ECZACILARA VE ECZANELERE VERİLEN CEZALARA İTİRAZ KAÇ GÜN İÇİNDE YAPILMALIDIR?

Hem Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Kanun hem de Yönetmelikte düzenlenmiş olan eczane ruhsatının iptali, eczane ruhsatı verilmemesi, nakil, eczane açma ve devir haklarının kullanılamaması, vefat, kısıtlılık ve maluliyet durumlarında eş ile çocukların haklarını kullanmaması, eczaneni kapalı tutulması, eczanenin kapatılması, eczane muvaazası nedeniyle ruhsat düzenlenmemesi, idari para cezaları ve diğer idari yaptırımlara yönelik işlemler, idare hukukuna ilişkin işlemler olup idari yargının konusuna giren bireysel nitelikteki işlemlerdir. Bu davalarda davalı idare, o idari işlemi yapan yani Sağlık Bakanlığı, İl Sağlık Müdürlüğü ya da Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu olacaktır. Görevli mahkeme idare mahkemesi olmakla birlikte yetkili mahkeme ise idari işlemi yapan kurumun bulunduğu yer idare mahkemesi olacaktır. Eczane ya da eczacı hakkında yapılan işleme karşı idari dava açma süresi 60 gündür. Bu 60 günlük süre işlemin ilgiliye tebliğ edilmesinden itibaren başlamaktadır. Hakkında idari işlem yapılan eczacı bu yaptırımın tebliğinden itibaren idari işlemin iptali davası açabileceği gibi dava açmadan önce İdari Yargılama Usul Kanunu kapsamında işlemi yapan kuruma da işlemin iptali için itirazda bulunabilir. Bu itiraz 60 günlük süreyi keser. Yapılan başvuruya kurum tarafından 60 gün içerisinde cevap vermesi gerekmektedir. Kurum 60 gün dolmadan cevap verebileceği gibi bu sürenin bitiminde de cevap verebilir. İtiraz dilekçesine süresi içerisinde cevap vermediğinde ise zımnen talebi reddetmiş sayılır. Kurumun olumsuz cevap vermesi ya da zimnen reddetmiş sayıldığı durumlarında itirazla duran süre kaldığı yerden yeniden işlemeye başlayacaktır. Örneğin kişi 60 günlük dava açma süresi içerisinde idareye 15'inci gün itiraz etmiş olurda idare 60 gün içerisinde olumsuz bir cevap verir veya zımnen reddedilmiş sayılırsa, başvurucunun 60 gün süresi yeniden başlamayacak geriye 45 günlük dava açma süresi kalmış olacaktır. Hak düşürücü nitelikte olan dava zamanaşımı süresinin geçirilmesi durumunda dava ya mahkemenin re'sen incelemesi sonrası ya da kurumun itirazı sonrası zamanaşımından reddedilecektir. 
İdari yargı uzmanlık gerektiren bir hukuk dalıdır. Bu yüzden hak kaybına uğramamak, davanın aleyhe sonuçlanmasını engellemek maksadıyla sıkı çalışılması ve gerekçeli savunmaların hazırlanması gerekmektedir. İdari yargıda sürelerin yanlış takibi ya da tecrübesizlik sebebiyle öngörülmemesi durumlarında dava süre aşımı dolayısıyla usulden reddolacak ve hak kayıplarına sebebiyet verecektir.

Eczaneler Nasıl Denetlenir?

Eczane denetimleri, yılda en az iki defa zorunlu olmak üzere gerekli görülen hâllerde Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu sağlık denetçileri, sağlık müdürlüğü tarafından görevlendirilecek eczacı, sağlık müdürlüğünde görevli eczacı yoksa ildeki Bakanlık ve bağlı kuruluşlarına ait kurum ve kuruluşlarda görev yapan ve sağlık müdürlüğü tarafından görevlendirilecek eczacı veya resmi tabip tarafından yapılmaktadır. Denetime yetkili olanlar, eczanelerde yürürlükte bulunan ilgili mevzuat hükümlerine uyulup uyulmadığını tespit altına almakla görevlidirler. Yapılan denetimlerde eczacının sağlık durumunda eczacılık mesleğini yapmasına engel teşkil edecek değişiklikler olduğunun görülmesi halinde sağlık raporlarının veya gerek görülmesi durumunda adli sicil kaydının güncellenmesi denetleme yapmaya yetkililer tarafından raporlanarak güncellenmesi istenilir. 

ECZANELERİN DENETLENMESİ SIRASINDA BULUNAN EKSİKLİKLERİN YAPTIRIMI NEDİR?

Görevli denetçiler tarafından yapılan denetim sonucu yürürlükteki mevzuata göre eksiklik tespit edilmesi durumunda, eczacıya en fazla on (10) iş günü süre verilerek eksikliklerini gidermesi belirtilir. Bu sürenin sonunda eksikliklerin giderilip giderilmediği hususunda yerinde tekrar denetim yapılır ve eksikliklerin giderilmemiş olması hâlinde eczacıya ihtâren beş (5) iş günü ek süre verilir. Verilen sürenin sonunda eksikliklerin giderilmemesi durumunda ise Eczacılar ve Eczaneler Hakkınındaki Kanunun 45'inci maddesine göre; beşyüz (500tl) Türk Lirası para cezası verilir. Eczanede tespit edilen eksiklik ya da mevzuata aykırılıkların, ceza uygulamasına rağmen bir sonraki denetimde giderilmemesi hâlinde eksiklik tamamlanıncaya kadar ruhsat askıya alınır.

ECZANENİN KAPALI TUTULMA HALLERİ NELERDİR?

Birden fazla eczanesi bulunan yerlerde eczacının hastalık ve sair mazeretlere istinaden talebi ile iki yılı geçmemek üzere eczane kapalı tutulabilir. Bunun için eczane ruhsatnamesi geçici olarak il sağlık müdürlüğüne teslim edilir ve eczanede bulunan ilaçlar saklama şartlarına uygun bir şekilde muhafaza edilir. Ayrıca vefat eden veya hacredilen veya meslek ve sanatının icrasından mütevellit devamlı malüliyet hali meydana gelen eczacının eczanesine il sağlık müdürlüğünce bir mesul müdür atanıncaya kadar eczane geçici olarak kapalı tutulmaktadır.