
Sırf Askeri Suç Nedir
Sırf askeri suç- Türk Ceza Kanununda düzenleme altına alınan suç tiplerinden farklı olarak, Askerî disiplinin tesisi ile devamı gereği belirli statüde bulunan kişiler için genel ceza kanunlarında bulunmayan suç tipleri ve cezalarını düzenleyen 1632 s

İçindekiler
Sırf Askeri Suç Nedir
Sırf askeri suç- Türk Ceza Kanununda düzenleme altına alınan suç tiplerinden farklı olarak, Askerî disiplinin tesisi ile devamı gereği belirli statüde bulunan kişiler için genel ceza kanunlarında bulunmayan suç tipleri ve cezalarını düzenleyen 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu, Ordu disiplinin korunması milli güvenliğin sağlanması ve bekası amaçlanmaktadır. Bu sebeple Askeri Ceza Kanununda düzenlenen suç tiplerine genel itibariyle "askeri suçlar" denilmektedir. Ancak Askeri Ceza Kanununda "Askeri Suç" kavramlarının ne olduğu tam olarak açıklanmamış askeri suç tanımı doktrin ve yargı kararları ile belirlenmeye çalışılmıştır. Askerî suç öğretide; “yalnızca asker kişi sıfatını taşıyan kişiler tarafından askerî bir hizmet veya görevin ihlâl edilmesi suretiyle işlenen suçlarla, unsurları kısmen veya tamamen genel ceza kanunlarında öngörülen ve askerî ceza kanunları tarafından ayrıca düzenlenen veya yapılan atıf dolayısıyla bu kanunların uygulama alanına dâhil edilmiş bulunan, asker kişi sıfatını taşımayan kişiler tarafından da işlenebilen askerî bir yararı korumaya yönelik suçlar askerî suçlardır" şeklinde tanımlanmıştır. (Centel-Zafer-Çakmut, 2017:200; Değirmenci,2016:118,119). Uyuşmazlık Mahkemesi kararlarında ise "askerî suç: Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunun’da yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar; unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu’nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar; Türk Ceza Kanununa atıf suretiyle askerî suç haline dönüştürülen suçlar" olarak ifade edilmiştir.
Her iki tanımın birlikte değerlendirilmesi ile anlaşılacağı üzere, sadece asker kişi tarafından ve askerî bir hizmet veya görevle ilgili işlenen suçlar "sırf askeri suç"; failin, asker kişi veya sivil kişi olabildiği ve askerî bir menfaati korumaya özgülenmiş, unsurları kısmen veya tamamen genel ceza kanunlarında öngörülen ve askerî ceza kanunları tarafından ayrıca düzenlenen veya ASCK’nın yaptığı atıf nedeniyle uygulama alanına dâhil edilmiş bulunan suçlar "askerî suç benzerleri" olarak tanımlanmaktadır. Aynı şekilde Sırf askeri suç Askeri Yargıtay tarafından; tüm unsurları ve cezaları yalnız Askeri Ceza Kanunu`nda yer alan, başka hiçbir ceza kanununda düzenlenmemiş olan ve yalnızca asker kişiler ve diğer askeri şahıslar tarafından işlenebilecekleri kanunlarla kabul edilen, doğrudan doğruya ve özellikle askeri menfaat ve gereklerin korunmasını amaçlayan, bu nedenle unsurlarının tamamı veya bir kısmı Türk Ceza Kanunu'nda yer alsa bile askeri suçlardan askeri itaat ve inkıyadı bozan suçlar olarak belirtilmiştir. Bu kapsamda Firar, sözleşerek firar, izin tecavüzü ve emre itaatsizlikte ısrar suçları; Askeri Ceza Kanunu haricinde yer almayan suçlar olup sadece asker kişiler tarafından işlenebildiğinden sırf askeri suç olarak düzenlenmiştir. Bununla birlikte Askerî Yargıtay’ın 20.06.1975 tarihli İçtihadı Birleştirme Kararı Askeri Ceza Kanunun’nun 3’üncü Babının 5’inci Faslında düzenlenen "askerî itaat ve inkıyadı bozan suçlar" sırf askeri suç sayılmıştır.
Sırf Askeri Suçlar Nelerdir?
Firar suçu
Askeri Ceza Kanunun 66'ncı maddesinin 1'inci fıkrasında;
a) Kıt'asından veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak altı günden fazla uzaklaşanlar,
b) Kıt'asından veya görevini yapmakta olduğu yerden izin, istirahat veya hava değişimi alarak ayrılanlardan, dönmeye mecbur bulundukları günden itibaren altı gün içerisinde özürsüz olarak gelmeyenler," firar suçunu işlemiş olarak belirtilmiş ve bu kişiler hakkında "bir yıldan üç yıla kadar" hapis cezası düzenlenmiştir. Maddenin 2'nci fıkrasında;
a) Suçlu, silah, mühimmat ve bunların teçhizat veya nakil vasıtalarından ve hayvanlardan birini veya
ordu hizmetine tahsis edilen herhangi bir şeyi beraberinde götürmüş olması,
b) Suçlu hizmet yaparken kaçması ve
c) Suçlunun mükerrir olması suçun nitelikli halleri olarak belirlenmiş ve hapis cezasının iki yıldan az olamayacağı düzenleme altına alınmıştır.
Sözleşerek Firar Suçu
Askeri Ceza Kanunun 70'inci maddesinde ikiden fazla askeri şahısların önceden kararlaştırarak toplu kaçmaları sözleşerek firar suçunun oluşacağı ve bu kişiler hakkında bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verileceği düzenlenmiştir. Ayrıca;
-Suçlular yabancı memlekete kaçmışlar ise ön ayak olanlar beş seneden yedi seneye kadar; ön ayak olanlar subay veya askeri memur ise beş seneden on seneye kadar ağır hapis ile,
-Suçlular vatan içine kaçmışlarsa ön ayak olanlar iki seneden beş seneye kadar, ön ayak olan subay veya askeri memur ise beş seneden yedi seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılacağı belirtilmiştir.
Amir veya Üstü Tehdit Suçu
Amir veya Üstü Tehdit Askeri Ceza Kanunun 82'nci maddesinde; "Amir veya üstünü herhangi bir suretle tehdit edenlere, altı aydan iki seneye kadar hapis cezası verilir. Fiil toplu asker karşısında veya silahlı iken veya hizmet esnasında işlendiği takdirde, verilecek hapis cezası bir yıldan az olamaz" şeklinde düzenlenmiştir.
Yalan Yere Şikâyet Suçu
Askeri Ceza Kanunun 84'üncü maddesinde Doğru olmadığını bildiği iddialarla şikayete kalkışan üç aya kadar hapsolunacağı düzenleme altına alınmıştır.
Askeri Ceza Kanunu Üste Hakaret Suçu
Bir amire veya üste hakaret eden üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile, hakaret hizmet esnasında yahut hizmete müteallik bir muameleden dolayı vuku bulursa altı aydan üç seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı Askeri Ceza Kanunun 85'inci maddesinde düzenlenmiştir.
Emre İtiatsızlık Suçu
Hizmete ilişkin emri hiç yapmayan asker kişiler bir aydan bir seneye kadar, emrin yerine getirilmesini söz veya fiili ile açıkça reddeden veya emir tekrar edildiği halde emri yerine getirmeyenler, üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılmaktadır. Emre itiatsizlik suçunun Toplu asker karşısında veya hizmetten savuşmak için veya silahlı iken yapılması 88'inci maddede, emre itiatsizlik suçunun büyük zararlar meydana getirmesi olarak belirlenen nitelikli hali ise 89'uncu maddede düzenlenmiştir.
Mukavemet Suçu
Bir amiri veya mafevkını zorla ve tehdit ile hizmet emrini ifadan menetmeğe, yahut hizmete mütaallik bir muameleyi yapmak veya yapmamak için zorlamağa kalkışmak Askeri Ceza Kanununun 90'ıncı maddesinde mukavemet olarak tanımlanmış ve suçu işleyen kişinin altı aydan on seneye kadar, az vahim hallerde üç aydan az olmamak üzere hapis, seferberlikte iki seneden, az vahim hallerde altı aydan aşağı olmamak üzere hapis cezalariyle cezalandırılacağı düzenleme altına alınmıştır.
Amire ve Üste Fiilen Taarruz Suçu
ASCK'nun 91'inci maddesinde; Amire veya mafevka fiilen taaruz eden veya fiilen taarruza teşebbüs eden üç seneden, az vahim hallerde altı aydan aşağı olmamak üzere hapsolunacağı düzenlenmiş olup maddenin diğer fıkralarında suçun nitelikleri halleri sayılmıştır.
İsyan Muharriki Suçu
Birden ziyade askeri şahısları hep birlikte amire veya mafevka itaatsizliğe veya mukavemete veyahut fiilen taarruza sevk ve tahrik eden isyan muharriki olarak tanımlanmış olmakla birlikte 94'üncü maddenin 1'inci fıkrasının 2'nci fıkrasında Suç yapılmamış veyahut yapılmağa teşebbüs edilmemişse isyan muharriki beş seneden az olmamak üzere ağır hapis cezasıyla cezalandırılacağı düzenleme altına alınmıştır.
Hilafı salahiyet askerlik işleri için toplananlar ve müzakere yapanların cezaları 95'inci maddede, Askerlikten soğutanların cezaları ise 96'ncı maddede düzenlenmiştir. Askeri Ceza Kanunun 97'inci maddesinde ise birden ziyade askeri şahıslar bir amire veya mafevka hep birlikte itaatsizlik veya mukavemet veya fiilen taarruz etmek için ittifak edilme fesat olarak tanımlanmış ve fıkranın devamında cezalar belirlenmiştir. Fesadı haber vermeyenlerin cezası Madde 98'de, Askeri isyan ve cezası ise Madde 100'de düzenleme altına alınmıştır. Askeri karakol ve nöbetçi ve devriyeye taarruz edenlerin cezaları 106'ncı maddede düzenlenmiştir.