Yabancı Çalışma İzni

Yabancı Çalışma İzni

Çalışma İzni devletin egemenlik hakları gereği uygulanan birtakım politikalarla, uluslararası hukuka uygun olarak, yabancı statüsündeki kişilere çalışma hakları kapsamında yapılan birtakım düzenlemeleri ifade etmektedir.

Yabancı Çalışma İzni

Çalışma İzni devletin egemenlik hakları gereği uygulanan birtakım politikalarla, uluslararası hukuka uygun olarak, yabancı statüsündeki kişilere çalışma hakları kapsamında yapılan birtakım düzenlemeleri ifade etmektedir.

Çalışma İzni Nedir? 

Çalışma İzni devletin egemenlik hakları gereği uygulanan birtakım politikalarla, uluslararası hukuka uygun olarak, yabancı statüsündeki kişilere çalışma hakları kapsamında yapılan birtakım düzenlemeleri ifade etmektedir. Bununla birlikte 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununda çalışma izni “bakanlıkça resmi bir belge şeklinde düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet hakkı veren izin.” şeklinde tanımlanmıştır. 

Çalışma İzni Kimlere Verilir?

Türkiye'de çalışma izni, yabancı statüsündeki kişilere verilmekle birlikte, sözü edilen yabancı kavramından da "bir devlete vatandaşlık bağıyla bağlı olmayan" kişiler anlaşılmaktadır.  Bununla birlikte yine Uluslararası İşgücü Kanununda yabancı “ Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan kişiyi ifade eder” şeklinde tanımlanarak çalışma izninin kimlere verileceği hususuna açıklık getirilmiştir.
Bir devlete vatandaşlık bağıyla bağlı olmayan kişiler o devletle birtakım hukuki ilişkiler sebebiyle farklı gruplara ayrılırlar. Örneğin kişi başka bir devletin vatandaşı olup o devletin diplomatik korumasından yaralanabileceği gibi, herhangi bir devletin vatandaşı olmayıp "vatansız" statüsünde olabilirler. Bununla birlikte herhangi bir devletin vatandaşı olup, devletin diplomatik korumasından yararlanamayan kişiler vardır ki, bu kişiler daha çok kendi ülkelerinin siyasi ve olumsuz etkilerinden başka bir ülkeye sığınma talebinde bulunan mültecilerdir. Ancak yabancı kişi, bu sayılan kategorilerden hangisinde olursa olsun, uluslararası hukukta düzenlenen çalışma hakkı ve özgürlüğü İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin 23. maddesinde belirtildiği gibi,  herkes insanın çalışma, işini özgürce seçme, adil ve elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı korunma hakkı bulunmaktadır. Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti Anayasası da Türkiye vatandaşlarına ile yabancı kişilere eşit düzenleme yaparak çalışma haklarından faydalanmalarını öngörmüştür:
“Madde 48 – Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir.
Madde 49 – Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir.
Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.”
Yabancıların çalışma hakkında ilişkin bu düzenlemeyle birlikte Anayasa’nın 16. Maddesinde yabancılar için temel hak ve hürriyetlerin, uluslararası hukuk kurallarına bağlı kalınarak kanunla sınırlanabileceği kural altına alınmıştır. Anayasanın bu hükmünde bahsi geçen temel hak ve hürriyetlerden, yabancıların çalışma hakkı ve hürriyetleri de kapsam altına alınmıştır. Anayasanın 16. Maddesine istinaden çıkarılan 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ve Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde çalışma iznini başvuruları usul ve esasları düzenlenmiştir. 

Çalışma İznine Başvuru Nasıl Yapılır?

6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ve kanunun uygulama yönetmeliğine göre çalışma izni başvuruları; çalışma iznine başvuracak yabancının Türkiye sınırları dışında olması durumunda, kişinin vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türk dış temsilciliklerine yapılması gereklidir. Örneğin çalışma iznine başvuracak olan İran vatandaşı, yasal olarak İran sınırları içerisinde ise İran’da bulunan Türk dış temsilciliğine çalışma izni başvurusu yapacaktır. İlgili başvuruya ilişkin bilgi, belge, varsa görüş ve değerlendirmeler Türk dış temsilciliğince Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına iletilecektir.

Yabancı Çalışma İzni İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?

Yurtiçinde yapılacak çalışma izni başvurularında yabancıya ait en az 6 ay süreli geçerli bir ikamet izninin bulunması şartı aranır. Buna göre İran vatandaşı Ali Türkiye’de çalışmak için çalışma izni başvurusu yapmak istediğinde, Ali’nin en az 6 ay süreli geçerli ikamet izin belgesinin bulunması gereklidir. Bu şartın sağlanması durumunda ise gerekli belgelerin temini sonucunda; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı web sitesi üzerinden elektronik ortamda çalışma izni başvuruları gerçekleştirilebilecektir. 

Yabancı Çalışma İzni İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

Bir işverenin yanında çalışacak yabancıdan, yurtiçinde yapacağı başvurular  için gerekli belgeler şu şekilde sıralanabilir:
1) İşveren ve yabancı tarafından imzalanmış iş sözleşmesi,
2) Pasaport sureti
3) Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı Diploma veya Geçici Mezuniyet Belgesi sureti (Ev hizmetlerinde diploma ibrazı zorunlu değildir, bitirilen en son okula ilişkin beyan yeterlidir.
4)Kuruluşun en son sermye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi
5) Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço kar/zarar tablosu

Çalışma İzni Kaç Günde Çıkar?

Yukarıda sayılan belgelerin eksiksiz olarak temini sonucunda yapılan başvuruların değerlendirilmesi 30 gün içerisinde tamamlanacaktır.  Ancak bazı sektörler vardır ki; özellikle sağlık ve eğitim hizmetleri gibi sektörlerde mesleki yeterliliklerinin değerlendirilmesi açısından ön izin alma zorunluluğu bulunmaktadır. Sağlık hizmetlerinde çalışacak olan kişiler Sağlık  Bakanlığından, eğitim hizmetlerinde çalışacak olan yabancının ise Milli Eğitim Bakanlığından ön izin alması çalışma izni başvurusu bakımından şarttır.
Çalışma izni başvurusunda bulunacak olan yabancının yanında çalışacağı herhangi bir işverenin bulunmadığı durumda, çalışma izni başvurusunu Türk dış temsilciliğine yapması gerekmektedir. Sunulan bilgi ve belgeler Türk dış temsilciliği tarafından sisteme yüklenmesinin ardından çalışma izni başvurusu tamamlanacaktır. (6735 S.K.m.7) 

Yabancılara Kaç Yıl Çalışma İzni Verilir?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çalışma izni başvurusunun ardından 30 gün içerisinde yapılacak değerlendirme sonucunda çalışma izni başvurusunun olumlu değerlendirilmesi halinde; yabancıya, iş sözleşmesinde belirlenen hizmet süresini aşmamak koşuluyla ilk başvuruda en çok 1 yıl geçerli olmak üzere çalışma izni verilir. Bununla birlikte ayrıca Türkiye'de uzun dönem ikamet izni veya en az 8 yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz olarak çalışma izni başvurusunda bulunabilir (6735 S.K. m.10/3) .Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun 6. maddesinde süresiz çalışma izni için bu alternatiflerle birlikte eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi önemli olan yabancılara süresiz çalışma izni verilebilir. Bahsi geçen hükümlerden de anlaşılacaktır ki süresiz ikamet izni için yabancının Türkiye'de en az 8 yıl kesintisiz olarak, geçerli bir ikamet izniyle kalmış olması şartı aranmaktadır. Bu şarta uyan yabancı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının onayıyla kendisine bulunduğu yerin valiliği tarafından süresiz ikamet izni düzenlenecektir. Süresiz ikamet iznine sahip olan yabancı, süresiz olarak da çalışma izni başvurusunda bulunabilecektir. 6735 sayılı kanunda belirtilen süresiz çalışma izni başvurusunda bulunmak için diğer bir alternatif olan "en az 8 yıl kanuni çalışma izni olma" şartının gerçekleşmesi halinde ise yabancı, süresiz olarak çalışma izni başvurusunda bulunabilecektir. Ayrıca ifade etmek gerekir ki çalışma iznine ilk defa başvuruda bulunan yabancının, kendisine verilen 1 yıllık süreli çalışma izni, yabancının başvurusuyla uzatılabilecektir. Çalışma izni süresi uzatma başvurularıyla kanuni çalışma süresi en az 8 yıla ulaşan yabancı ise süresiz olarak çalışma izni başvurusuna hak kazanabilmektedir. Tüm bu alternatiflerle birlikte süresiz olarak çalışma iznine sahip olan yabancı, uzun dönem ikamet izninin sağladığı tüm haklardan faydalanabileceği gibi, özel kanunlardaki düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan da yararlanabileceklerdir. Ancak süresiz çalışma izni olan yabancılar seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile askerlik yapma yükümlülüğü bulunmamaktadır. 6735 sayılı kanunun 10. maddesinin 4. fıkrasında bulunan bu düzenleme Türkiye Cumhuriyetinin egemenlik haklarından doğan yetkilerinin gereğini ifade etmektedir.

Herhangi bir işverene, kurum veya kuruluşa bağlı olmaksızın çalışmak isteyen yabancılar da Türkiye'de en az 5 yıl kanuni ve kesintisiz olarak ikamet etmiş olmaları koşulunu sağladıklarında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yapacakları çalışma izni başvurusu yapabileceklerdir.  6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunun 10/5. maddesinde bu kişiler şu şekilde örneklendirilmiştir:
"6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre kurulmuş olan;  a) Limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü,  b) Anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesi,  c) Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite ortağı, olan yabancılar "
Bu kişiler bağımsız çalışma izni alabileceği gibi, olumlu değerlendirilen başvuru sonucunda çalışma süresi, Türkiye'deki faaliyetleri veya yatırımının ülke istihdamına etkisi gibi birçok hususlar değerlendirilerek, süreli olarak, kanunda belirtilen süre sınırlamalarından muaf olarak düzenlenecektir.

Çalışma İzni Muafiyeti Nedir?

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununda sayılan ve birtakım özellikleri barındıran yabancılar, kanunda belirtilen geçerlilik süresi içinde çalışma izni almaksızın çalışma hakkından faydalanabilmektedirler. Çalışma izni muafiyeti alan yabancılar çalışma izni almaksızın ikamet hakkına sahip olabileceklerdir. Bununla birlikte bu kanuna göre çalışma izninden muaf sayılan yabancılar da çalışma izni muafiyeti başvurusunda bulunmaları gerekmektedir. 

Çalışma İzninden Kimler Muaftır?

6735 sayılı kanuna göre çalışma izninden muaf tutulabilecek yabancıları şu şekilde sıralamak mümkündür:
a)    Diğer kanunlarda ya da Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı anlaşmalar veya uluslararası sözleşmelerde çalışma izni almadan çalışabileceği belirtilen yabancılar,
b)    Bilimsel, kültürel ve sanatsal faaliyetler kapsamında çalışacak yabancılar (1 aya kadar)
c)    Türkiye’de ithal ve ihraç edilen mal ve hizmetlerin kullanımına ilişkin eğitimler verecek, ithhal edilen araçların tamiri amacıyla gelecek yabancılar (3 aya kadar)
d)    Sınırötesi hizmet sunucusu yabancılar (3 aya kadar)
e)    Yurtdışında yerleşik olup İçişleri veya Dışişleri Bakanlığınca Türk soylu olduğu bildirilen yabancılar (3 aya kadar)
f)    Sportif faaliyetler kapsamında çalışacak yabancılar (4 aya kadar)
g)    Türk ve yabancı ülkelerdeki üniversiteler arasında yapılmış ve YÖK tarafından onaylanmış öğrenci değişim programları kapsamında staj yapacak yabancılar (4 aya kadar)
h)    Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışacak yabancılar (6 aya kadar)
i)    Belgeli turizm işletmelerinin sınırları dışında faaliyette bulunacak fuar ve sirklerde çalışacak yabancılar (6 aya kadar)
j)    Ekonomik, sosyo-kültürel, teknoloji, eğitim konularında Türkiye’ye önemli hizmet ve katkı sağlayabilecekleri bildirilen yabancılar (6 aya kadar)
k)    Tur operotörü temsilcisi olarak çalışacak olan yabancılar (8 aya kadar),
l)    Uluslararası stajyer değişimi, yeni mezun stajyer değişimi ve gençlik değişimi programları kapsamında staj yapacak olan yabancılar(12 aya kadar)
m)    Üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşlarına araştırma yapmak veya bilgi ve görgülerini artırmak amacıyla gelen yabancılar (eğitim süresiyle sınırlı olmak ve her halükarda 2 yıla kadar),
çalışma izni muafiyeti başvurusunda bulunabilecek ve başvurunun olumlu değerlendirilmesi sonucunda ise çalışma izninden muaf tutulacaklardır..
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bulunan yabancı, çalışma izni muafiyeti başvurusunu doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının web sitesi üzerinden elektronik ortamda yapılabilecektir. Yabancının Türkiye sınırları dışında olması durumunda ise çalışma izni muafiyet başvurusu için, yabancının yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarına müracaatı sonucunda çalışma izni muafiyet başvurusu gerçekleşebilecektir. Çalışma izni muafiyetleri yukarıda sayılan ve izinden muaf tutulan yabancılar için belirlenen azami izin süresi içerisinde geçerli olmakla birlikte sürelerin sona ermesi veya Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünce iptali halinde, çalışma izni muafiyetinin geçerliliği son bulacaktır. Bununla birlikte çalışma izni muafiyeti süresinin uzatılması için başvuru hakkı kanun ve diğer sair mevzuatlarda tanınmamıştır. Ancak çalışma izni muafiyeti başvurusu belirli bir süre geçtikten sonra tekrar yapılabilmektedir. Buna göre yukarıda sayılan yabacılardan sınırötesi hizmet sunucusu yabancılar ile Türkiyede ithal ve ihraç edilen mal ve hizmetlerin kullanımı için eğitim verecek, araçların tamirini yapacak yabancılar, çalışma izni muafiyet süreleri sona erdikten itibaren 6 ay sonra, çalışma izninden muaf tutulan diğer yabancılar ise muafiyet sürelerinin bitiminden 12 ay sonra tekrar çalışma izni muafiyeti başvurusu yapabilecektir.

Yabancı Uyruklu Öğrenci Çalışma İzni Alabilir mi?

Yabancı öğrencilerin çalışma haklarından faydalanabilmeleri için yukarıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde çalışma izni başvurusunda bulunmaları gereklidir. Yabancı öğrenci eğer ön lisans ve lisans düzeyinde örgün öğretim programlarında öğrenim görüyorsa, öğrenimlerinin ilk yılının tamamlanmasının ardından çalışma izni başvurusunda bulunabileceklerdir. Bununla birlikte yabancı öğrenci 4857 sayılı İş Kanunu gereği ancak kısmi süreli işlerde çalışabilirler. Yabancı öğrencinin lisansüstü eğitim düzeyinde, örgün öğrenim programı öğrencisi olması halinde ise bu sınırlamalar uygulanmadan çalışma izni başvurusunda bulunabileceklerdir.

Yabancı Çalışma İzni Nasıl Uzatılır?

Çalışma izni uzatma başvurusu, Bakanlıkça verilen çalışma izin süresisinin bitimine 60 gün kalmasından itibaren, çalışma izin süresi dolmadan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı web sitesi sistemi üzerinden yapılabilmektedir. Çalışma izni süresi dolduktan sonra yapılacak olan çalışma izni uzatma başvurusu reddedilecektir. Bununla birlikte çalışma izni süresinin uzatılması için başvuruda bulunan yabancı, çalışma izni aldığı işverenin yanında çalışmaya devam etmek istediği sürece ilk süre uzatma başvurusunda en çok 2 yıla kadar çalışma izni süresi uzatılabilmektedir. Yabancı bu süre bitmeden ikinci olarak çalışma izni süre uzatım başvurusu yaptığında ise bu sefer en çok 3 yıla kadar çalışma izni süresi verilebilmektedir.
Çalışma süresi uzatım başvurusu yapacak olan yabancı, ilk çalıştığı işverenden farklı bir işverenin yanında çalışmak istemesi durumunda ise ilk yaptığı çalışma izni başvurusunun usul ve esaslarına göre başvuru yapabilecektir. 

Bununla birlikte her halükarda çalışma izni uzatma başvuruları da mesleki yeterlilik gerektiren işler bakımından çalışılacak işlerde ilgili bakanlığın veya Yükseköğretim kurulunun ön izninin alınması şartıyla gerçekleştirilebilecektir.

Çalışma İzni Başvurusu Neden Reddedilir?

Çalışma izni başvurusu ve çalışma izni muafiyet başvurusu 6735 sayılı kanunun 9. Maddesinin hükmünde ve bu kanunun uygulama yönetmeliğinde belirtildiği üzere şu hallerde reddedilmektedir:
a)    Uluslararası işgücü politikasına uygun olmayan,
b)    Sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerle yapılan çalışma izni başvuruları,
c)    Yabancının çalışma izni başvurusu için istihdam edilmesine ilişkin gerekçesi yeterli görülmediği hallerde yapılan başvurular,
ç)    Diğer kanunlarda Türk vatandaşlarına özgü iş ve meslekler için yapılan çalışma izni başvuruları
d)    Çalışma izni için gerekli nitelik ve uzmanlığı taşımadığı anlaşılan yabancılara ilişkin olan çalışma izni başvuruları,
e)    Bakanlıkça belirlenen değerlendirme kriterlerini taşımayan kişilerin yaptığı başvurular,
f)    6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun 7. Maddesinde sayılan “Türkiyeye girişlerine izin verilmeyecek olan yabancılar”ın, 15. Maddesinde sayılan “Vize verilmeyecek yabancılar”ın ve 54. Maddesinde sayılan “sınır dışı etme kararı alınacak” olan yabancıların çalışma izni başvuruları
g)    Kamu düzeni, kamu güvenliği ve kamu sağlığı açısından Türkiye’de çalışmasında sakınca görülen yabancıların yaptığı çalışma izni başvuruları,
ğ)    Dışişleri Bakanlığından olumlu görüş alınmayan ve Türkiye Cumhuriyetinin tanımadığı veya diplomatik ilişkisinin bulunmadığı ülkelerin vatandaşlarının yaptığı çalışma izni başvuruları,
h)    Kanuni süresi içinde yapılmayan veya kanuni süresi içerisinde eksik bilgi ve belgeleri tamamlamayan yabancıların yapmış oldukları çalışma izni başvuruları,
k)    Daha önce aynı iş pozisyonu ve aynı şirket üzerinden yapılan çalışma izni başvurusunun ret sonucu alan kişinin ret sonucunun üzerinden 1 yıl geçmeden yeniden yapılan çalışma izni başvuruları, 
i)    Çalışma izni başvurusu yapılacak kategoride işin bir Türk tarafından, 4 hafta içerisinde yapılabiliyor olması durumunda sayılan çalışma izni başvuruları,
Reddedilecektir.     
Çalışma izni başvurusu olumlu değerlendirilen yabancı hakkında sonradan yukarıda sayılan hallerden birinin varlığı tespit edilirse, kendisine verilmiş olan çalışma izni iptal edilecektir. Bununla birlikte yabancı, çalışma iznini çalıştığı sektör bağlamında kanunda belirtilen sınırlamalara aykırı davranması halinde de çalışma izni başvurusu reddedilecektir.
Ayrıca belirtmekte fayda vardır ki, bakanlıkça verilen çalışma izninin geçerliliği yukarıda sayılan hallere ek olarak bazı hallerde sona erebilecek ve bu hallerde çalışma izni geçerliliğini kaybedecektir. Örneğin yabancı hakkında sonradan sınır dışı etme kararı alınmış olması veya yabancının Türkiye’ye girişinin yasaklanmış olduğu hallerde, yabancıya verilmiş olan çalışma izni geçerliliğini kaybedecektir. Bununla birlikte yabancının pasaportunun veya pasaport yerine geçen belgesinin geçerlilik süresinin uzatılmaması, yabancının mücbir sebepler dışında aralıksız olarak 6 aydan fazla yurt dışında kalması halinde yine kendisine verilen çalışma izni geçerliliğini kaybecek ve bu izin çerçevesinde çalışamayacaktır.

Çalışma İzni İptal Edilen Yabancı Ne Yapmalıdır?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı çalışma izni başvurusuna yönelik olumsuz cevaplarını ilgililere tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde Bakanlığa itirazda bulunulabilecektir. Bu itiraz idari yargı yoluna başvuru için zorunludur. Başvurunun reddine yönelik süresi içerisinde Bakanlığa itirazın yapılmaması durumunda idari yargı yoluna gidilemeyecektir. İtirazın bakanlıkça reddinin ardından 60 gün içerisinde İdare Mahkemelerinde iptal davası açılabilecektir. Bu usul diğer başvuruların reddi için de geçerlidir. Örneğin kişinin çalışma izni uzatma başvurusu, çalışma izninden muafiyet gibi başvuruları da reddedilirse, reddin yabancıya tebliğinden itibaren 30 gün içinde Bakanlığa itiraz edilebilecektir. İtirazın reddinden itibaren 60 gün içerisinde ise İdare Mahkemesinde iptal davası yoluna gidilebilecektir. Yapılacak olan yargılamada iptal edilen çalışma izinlerinin kanundaki şartları taşıyıp taşımadığı, çalışma izninin iptalinde hukuka uygun bir gerekçenin ortaya konulup konulmadığı araştırılarak karara varılacaktır. Örnek olarak Danıştay 8. Daire Başkanlığının 2019/4003E., 2022/3788K. Sayılı vermiş olduğu kararda çalışma izni iptal edilen yabancı uyruklu davacı hakkında, çalışma izninin iptalinde somut bilgi ve belgelerle gerekçelendirilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır: 

Çalışma İzni Örnek Yargı Kararı 

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/4003
Karar No : 2022/3788
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
Dava Konusu İstem :İstanbul Bilgi Üniversitesi, Matematik Bölümü'nde 2005 yılından itibaren yabancı uyruklu öğretim elemanı olarak çalışan ve en son 29/06/2016 tarihli Yürütme Kurulu'nda görev süresi uzatılan davacı tarafından, dava konusu … tarih ve … sayılı işlemle çalışma izninin Yürütme Kurulu'nun 22/02/2017 tarihli toplantısında iptal edildiğinin bildirilmesi üzerine, anılan işlemin iptali ile yoksun kalınan tüm maaş ve parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi, tüm özlük haklarının iadesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Hukuki Değerlendirme: İdari işlemlerin bir sebebe ve gerekçeye dayalı olması hukukun genel ilkelerinden olup, bu ilke genel anlamda düzenleme veya işlem yapan idareyi, uyguladığı ve düzenleme yaptığı alanda, doğru ve anlamlı olgular ortaya koymaya ve denetim yapmaya zorlamaktadır. İdarelerin, işlem tesis ederken Anayasa ve yasalarla çizilen çerçeve içinde takdir hakkına sahip oldukları açık ise de, bu takdir hakkı, serbestçe ve keyfi şekilde kullanılanabilecek bir durumu ifade etmeyip, kamu yararı ve hizmet gerekleri açısından hukuka uygun olarak temellendirilmiş olgularla desteklenmelidir.

Yükseköğretim Kurulunca yabancı uyruklu öğretim elemanlarının görev yapabilmesi için verilen çalışma izinlerinin, her zaman gözden geçirilebileceği ve çalışmalarına engel bir sebebin ortaya çıkması durumunda her zaman iptal edilebileceğinin kabulü ile birlikte, yargısal denetimin yapılabilmesi için çalışma izninin iptali gerekçelerinin somut bilgi ve belgelerle ortaya konulması gerekmektedir.

Dava dosyasının incelenmesinden, davalı idarece dava konusu işleme gerekçe olarak, İstanbul Bilgi Üniversitesi Matematik Bölümü'nde yeterli öğretim elemanının bulunduğu ve davacının 11/01/2016 tarihli 'Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi-Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisine imza attığı hususlarına yer verilmişse de, davacı hakkında terör örgütü propagandası yapmak suçundan açılan davada ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, Anayasa Mahkemesi kararının Mahkemelerini de bağladığı, suçun yasal unsurlarının oluşmadığı gerekçesiyle beraat kararı verildiği, anılan kararın 20/09/2019 tarihinde kesinleştiği; davacı hakkında terör örgütü propagandası yapmak suçundan açılan bir diğer davada ise; ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla atılı suçlamanın maddi unsurlarının oluşmadığı gerekçesiyle beraat kararı verildiği, anılan kararın da 01/07/2016 tarihinde kesinleştiği görülmekle birlikte, davalı idarenin yeterli öğretim elemanının bulunduğu yönündeki savunmasının ise, somut bilgi ve belgelerle desteklenmediği gibi davacının hizmetine ihtiyaç bulunmadığı hususunun da somut gerekçelere dayanmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine kesin olarak, 03/06/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.” 
Çalışma İzni İtiraz Dilekçesi Örneği:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğüne
                                            …./…./…..
Konu        : Çalışma izni başvurusunun reddi hakkında itirazlarımızın sunulmasından ibarettir.
Açıklamalar    :
        ….. adresinde faaliyet göstermekte olan ……. Şirketine ait işyerinde çalıştırılmak üzere yabancı uyruklu olan ………… ………. Isimli kişiye ilişkin yapmış olduğumuz çalışma izni başvurusu reddedilmiştir. Tebliğ edilen ve ileri sürülen çalışma izni iptal gerekçeleri 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanununa aykırı nitelikte olup, tarafımızca yapılan çalışma izni başvurumuzun reddinin kaldırılması talep olunur.
                                        Ad Soyad/Unvan
                                            İmza-Kaşe
                                    Adres:
                                    Tel:

Çalışma İzni Reddi Dava Dilekçesi Örneği

                Ankara Nöbetçi İdare Mahkemesi Sayın Başkanlığına
DAVACI            :
ADRESI            :
VEKILI (VARSA)        :
DAVALI            :
ADRESI            :
TEBLIĞ TARIHI        :
DAVANIN KONUSU    :
AÇIKLAMALAR        :
1.    …….adresinde faaliyet göstermekte olan ………… Şirketine ait işyerinde çalıştırılmak üzere …………………. Adlı yabancı uyruklu kişi için tarafımızca yapılan çalışma izni başvuru talebi reddedilmiştir.
2.    Davalının red gerekçeleri 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nun ………… hükümlerine aykırı olup iptali gerekmektedir.
3.    ……….
SONUÇ VE TALEP        : Yukarıda tarafımızca açıklanan nedenlerle,
1.    Haklı davamızın kabulüne,
2.    Davalı idarenin ….. tarih ve ….. sayılı işleminin iptaline,
3.    Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı idare üzerinde bırakılmasına 
Karar verilmesi arz ve talep olunur. …./……/…..
                            Davacı İsim Soyisim
                                İmza

                              
Kaynakça

6535 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ve Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği
6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu
4817 Sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı web sitesi: https://www.csgb.gov.tr/uigm/belgeler/izin-degerlendirme-sureci/
DergiPark Makale: Yabancıların Çalışma İzinleri ve Ön İzin Müessesi yazar:Dr. Selami Er (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/155565)