Doktor, Hemşire, Sağlık Çalışanlarına Güvenlik Soruşturması Yapılır mı

Doktor, Hemşire, Sağlık Çalışanlarına Güvenlik Soruşturması Yapılır mı

Doktor, hemşire, sağlık çalışanlarına güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması 657 sayılı kanun gereği güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yönetmeliği hükümlerine göre yapılmaktadır.

Doktor, Hemşire, Sağlık Çalışanlarına Güvenlik Soruşturması Yapılır mı?

Sağlık Bakanlığında çalışmak isteyen ve ilk defa Sağlık Bakanlığında çalışacak olan doktor, hemşire ve diğer sağlık çalışanlarına ilişkin Güvenlik Soruşturması ve Arşiv araştırması 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48. maddesinin 1. fıkrasının A bendinin 8. alt bendine göre yapılması zorunlu olan bir genel şarttır. Anlaşılacağı üzere doktor, hemşire ve diğer sağlık çalışanları Sağlık Bakanlığında çalışmak isterse güvenlik sorutşurması ve arşiv araştırması yapılmış/ uygun olmak  genel şartını tamamlamış olmalılardır.

Doktorlara, Hemşirelere ve Sağlık Çalışanlarına Neden Güvenlik Soruşturması Yapılır?

Doktor Hemşire ve Sağlık çalışanlarına Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması 4045 SAYILI GÜVENLİK SORUŞTURMASI, BAZI NEDENLERLE GÖREVLERİNE SON VERİLEN KAMU PERSONELİ İLE KAMU GÖREVİNE ALINMAYANLARIN HAKLARININ GERİ VERİLMESİNE VE 1402 NUMARALI SIKIYÖNETİM KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN maddelerine uygun olarak yapılmaktadır. Bu kanununda güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının; kamu kurum ve kuruluşlarında, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu gizlilik dereceli birimler ile Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, jandarma, emniyet, sahil güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu personeli ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılacağı hüküm altına alınmıştır. Bu sebeple doktorlar, hemşireler ve diğer sağlık çalışanları hakkında güvenlik soruşturması "yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği" düşüncesiyle yapılmakta olup asıl kaynağını 657 sayılı devlet memurları kanunundan almaktadır. Yukarıda değindiğimiz 4045 sayılı kanuna uygun olarak çıkartılmış olan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği ile soruşturmanın nasıl ve neye göre yapılacağı düzenleme altına alınmıştır. 

Doktor, Hemşire ve Sağlık Çalışanlarının Güvenlik Soruşturmalarında Neler Araştırılır?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yönetmeliğinin araştırılacak hususlar başlıklı 11. maddesinde soruşturmada hangi hususların araştırılacağı belirtilmiştir. Maddeye göre araştırılacak hususlar sırasıyla şunlardır;

Kimlik kontrolü, kimlik kayıtlarının doğruluk derecesi, uyrukluğu, geçmişte yabancı bir devletin uyrukluğuna girip girmediği,
Genel kolluk kuvvetlerinin ve istihbarat birimlerinin arşivlerinde bilgiler bulunup bulunmadığı, adli sicil kaydının ve hakkında arama kaydı veya herhangi bir tahdidin olup olmadığı,
Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakının bulunup bulunmadığı ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna ve Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı davranıp davranmadığı,
Şeref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak şekilde kumara, uyuşturucuya, içkiye, paraya ve aşırı bir şekilde menfaatine düşkün olup olmadığı, ahlak ve adaba aykırı davranıp davranmadığı,
Yabancılarla, özellikle hasım ve hasım olması muhtemel Devlet mensupları ve temsilcileriyle ilgili derecesinin iç yüzü ve nedeni, araştırılır.

Güvenlik Soruşturmasında Kişinin Akrabalarına Bakılır mı?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında doktor olsun hemşire olsun ayrım gözetilmeksizin kişinin içinde bulunduğu ortam da dikkate alınarak soruşturma yapılmaktadır. Danıştay içtihatında kişinin içinde bulunduğu ortam kavramından ne anlaşılması gerektiği belirtilmiş olup bunlar anne, baba, kardeş ve eş olarak sayılmıştır. Burada dikkat edilmesi gereken husus ise yukarıda saymış olduğumuz araştırılacak durumlara kişinin içinde bulunduğu ortamın da etki edeceğidir. Nitekim abicinin uyuşturucu ticaretinden mahkum olmuş olması kişinin güvenlik soruşturmasını olumsuz etkilediği gibi ailesinde terör örgütüne irtibatlı veya iltisaklı olduğu ortaya çıkan kişilerin de güvenlik soruşturması olumsuz gelecektir. 

Güvenlik Soruşturmasında Dayı/Teyze/Hala/Amca İncelenir mi?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında dayı, teyze, amca, hala, enişte, kuzen gibi kişilerin kişinin içinde bulunduğu ortama dahil edilemeyeceği Danıştayın yerleşik içtihatlarında mevcuttur. Yukarıda da değindiğimiz gibi kişinin içinde bulunduğu ortamdan kasıt; anne, baba, kardeş ve eştir. Bu kişiler haricindeki kişilerin güvenlik soruşturmasını olumsuz olarak etkilememesi gerekmekte ise de bazı mahkeme kararlarının bu durumun aksine geliştiği de görülmektedir. Ancak önemli olan davalı idarenin vermiş olduğu savunmalara karşı gerekçeli savunmalar ile durumun üstesinden gelinmesi ve kişinin tekrar atamasının yapılmasının sağlanmasıdır.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yeniden Yapılır mı?

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv araştırması yönetmeliğinin 10. maddesine göre soruşturmanın gerekli görülen hallerde bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından yenilenmesinin, yeniden yapılmasının istenebileceği düzenlenmiştir.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Sonuçları Açıklanır mı?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonuçları açıklanmaz. Yönetmeliğin 13. maddesi gereği güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonuçlarının gizli olması nedeniyle bilmesi gereken kuralı gereği açıklanması yasaktır.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Nasıl Değerlendirilir? Kararı Kim Verir?

Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen verilerin değerlendirilmesi amacıyla gerektiğinde kişinin gizlilik dereceli birim, kısım ve gizlilik dereceli yerler ile askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatları, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalıştırılıp çalıştırılmamaları, yer değiştirerek bu görevlere devam edip etmemeleri ile 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesi kapsamında belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı gibi hususları incelemek ve sonucunu sorumlu amirin takdirine sunmak üzere; bakanlıklarda görevlendirilecek bakan yardımcısının, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında en üst amirin, üniversitelerde rektörün, illerde valinin başkanlığında, personel birim amiri, hukuk müşaviri ve varsa güvenlik işlerinden sorumlu birim amirinden oluşan değerlendirme komisyonu kurulur. Cumhurbaşkanlığında kurulacak Değerlendirme Komisyonu İdari İşler Başkanının görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin başkanlığında belirlenecek genel müdürlerin katılımıyla oluşur. Türk Silahlı Kuvvetlerinde ise bu Komisyonun oluşumu kendi yönergeleri ile belirlenir. Değerlendirme Komisyonunun çalışma tutanakları ve kararları gizlidir. Görüleceği üzere elde edilen bilgiler ilgili kuruma gönderilerek kişinin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması hakkındaki olumlu ya da olumsuz kararı kurulacak olan değerlendirme komisyonu tarafından verilir.

Güvenlik Soruşturmasında Otel Kayıtlarına  Bakılır mı?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında kişinin otel kayıtlarına bakılmasından dolayı soruşturmasının olumsuz gelebilmesi için ahlak ve ahlaka aykırı davrandığı sonucunu çıkartabilecek emarelerin şeref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak düzeyde olması şarttır. Aksi durum hakka ve hukuka aykırı bir durumun oluşmasına sebebiyet verecektir. 

Güvenlik Soruşturmasında Sosyal Medya İncelenir mi?

Güvenlik soruşturmasında sosyal medya incelemeri yapılmakla birlikte genelde kişi hakkında herhangi bir şikayetin yer alması durumunda bu girişimin yapıldığı görülmektedir. Yasa dışı faaliyetlerde bulunduğu ya da devletin milli güvenliğine karşı paylaşımlar yaptığı anlaşılan kişi hakkında zaten adli inceleme başlatılacağından bu durumlarda güvenlik soruşturması olumsuz gelecektir. 

Güvenlik Soruşturması Olumsuz Geldiğinde Ne Yapmalı?

Güvenlik soruşturması olumsuz geldiğinde 60 gün içinde İdari Yargıda dava açıp yapılan işlemin iptali istenmelidir. Önemli olan gerekçeli savunmalar yapmaktan geçmekte bu yüzden detaylı dilekçeler ile emsal kararların eklenmesi davanın kazanılması bakımından elzemdir.