Askeri Ceza Kanunu Üste Hakaret Suçu

Askeri Ceza Kanunu Üste Hakaret Suçu

Üste hakaret suçu ceza hukuku kapsamında Askeri suçlar içerisinde yer alan bir suç tipidir. Üste hakaret ya da amire hakaret suçu Askeri Ceza Kanununun 85. maddesinde düzenlenmiştir. Kanun başlığı amir ve mafevkine hakaret edenlerin cezaları

Askeri Ceza Kanunu Üste Hakaret Suçu

Üste hakaret suçu ceza hukuku kapsamında Askeri suçlar içerisinde yer alan bir suç tipidir. Üste hakaret ya da amire hakaret suçu Askeri Ceza Kanununun 85. maddesinde düzenlenmiştir. Kanun başlığı amir ve mafevkine hakaret edenlerin cezaları olarak yer almakta olup ana başlık Askeri itaat ve inkıyadı bozan suçlardır. Ayrıca bu suç tipi Askeri ceza kanununun beşinci fasılında yer alır. 

AYRINTILI BİLGİ İÇİN HUKUK BÜROMUZLA İLETİŞİME GEÇİNİZ.

Mafevk üst anlamında kullanılan bir kelimedir. O halde suç amirine veya üstüne hakaret olarak tanımlanabilmektedir.
Amire ve mafevkine yani üstüne hakaret suçunda amirine veya üsütne hakaret eden astın üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı düzenlenmiştir. Hakaret hizmet esnasında yahut hizmete müteallik bir muameleden dolayı meydana gelirse ceza altı aydan üç seneye kadar olmalıdır. Bu durum cezanın nitelikli hali olup vazive sırasında üste ya da amire hakaretin daha fazla ceza ile cezalandırılacağı açıklanmıştır. Ayrıca hakaret suçu aleni bir şekilde yazı, resim veya sair vasıtalarla meydana gelmiş ya da resmi makamlara verilip de bu evrakla işlenmiş ise ast bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.
Şimdi Askeri Ceza Kanununun 85. maddesinde yer alan Amir ve mafevkine hakaret edenlerin cezaları başlıklı olan amire ya da üste hakaret suçu; 
Bir amire veya üste hakaret eden üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile, hakaret hizmet esnasında yahut hizmete müteallik bir muameleden dolayı vuku bulursa altı aydan üç seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Hakaret bir maddei mahsusa tayini ile vukua gelmiş ise altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.
Hakaret umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair neşir vasıtalariyle veya resmi makamlara verilipte üzerine muamele cereyan etmiş evrak ile yapılmış ise bir seneden beş seneye kadar hapsolunur şeklinde düzenlenmiştir.

Üste ya da Amire Hakaret Suçu Şikayate Tabi midir?

Üste hakaret- Üste ya da amire hakaret suçu şikayete tabi bir suç değildir. Nitekim Askeri suçlarda şikayet ve izin başlıklı Askeri Ceza Kanunu 48. maddesinde Askeri suçların takibi şikayete tabi olmadığını göstermektedir. O halde üste hakaret edildiği öğrenilen ast hakkında şikayet olmadan soruşturma yapılabileceği ortadadır. Normalde askeri ceza kanununda sayılan fiiller şikayete tabi değilken TCK da yer alan bazı suçlar şikayete tabi tutulmuştur. Şikyet süresi fiil ve failin öğrenilmesinden itibaren 6 aydır. 

Üste veya Amire Hakaret Suçunun Maddi Unsuru

Üste veya amire hakaret suçunun maddi unsuru amire veya üste karşılık hakaret içeren ifadeler kullanılması bu ifadelerin ister sözle ister yazı ile yerine getirilmesidir. Maddi unsur ifadelerin kullanılması, zikredilmesi hedef göstererek fiilin yerine getirilmesidir. Belirttiğimiz gibi ifadelerin sözlü ya da yazılı olması önem taşımamakta her iki durumda da fail üste veya amire hakaretten ötürü cezalandırılmaktadır.

Üste Amire Hakaret Suçunun Manevi Unsuru

Suç kasten işlenen bilerek ve istenerek yerine getirilen bir suç tipidir. Kastın varlığı ile hareket eden ast artık hakaret fiilinin gerçekleştirilmesiyle birlikte suçu işlemiş olacak ve üste amire hakaret suçundan ötürü cezalandırılması gündeme gelecektir. 

Üste Hakaret Suçunun Faili Kimdir?

Üste hakaret ya da kanundaki lafzıyla Amir ve mafevkine hakaret suçunun faili ast konumunda bulunan kişidir. Astın tanımı Askeri Ceza Kanunu ve Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda yapılmıştır. Buna göre ast; amir ve üstüne umumi adap ve askeri usullere uygun tam bir hürmet görtermeye, amirlerine mutlak surette itaate ve kanun ve nizamlarda gösterilen hallerde de üstlerine mutlak itaate mecbur kişi olarak tanımlanmıştır.

Üste Hakaret Suçunun Mağduru Kimdir?

Üste hakaret suçunun mağduru üst mafevk ya da amir olarak belirlenmiştir. Suçun üste karşı işlenmesi hakaretin üstün şahsına yöneltilmesi ile suç oluşmuş olacaktır. Üst tabiri, rütbe veya kıdem büyüklüğünü gösterir. Ast, üstün rütbece veya kıdemce aşağısında bulunan kimsedir.

Askeriyede Üstün Asta Hakaret Etmesi Suçu

Asta hakaret suçu Askeri Ceza Kanununun 116. maddesinde madununa sövüp sayan veya fena muamelede bulunanların cezası başlığı altında düzenlenmiş ancak 1964 yılında yapılan değişiklikle Askeri Ceza Kanunundan çıkarılmıştır. Askeri suç kapsamından çıkarılan madununa sövüp sayma veya fena muamelede bulunma suçu kaldırılmış olmasına karşın bu durum üstün asta rahatlıkla hakaret edebileceği anlamını taşımamaktadır. Türk Ceza Kanunu kapsamında yer alan hakaret suçu neticesinde asta hakaret eden üstün cezalandırılması işlemi Türk Ceza Kanununun 125. maddesindeki hükümlere göre gerçekleştirilecektir. 
Nitekim ilgili kanuna göre bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir şeklinde düzenlemede bulunulmuştur.
Asta hakaret suçunun faili üst olacakken, mağdur kişi ise ast konumunda bulunana kişi olacaktır. Ancak unutulmamalıdır ki burada tarafların üst konumunda bulunması ya da ast konumunda bulunmasının suçu nitelikli hale getirmemektedir. Üstün astına küfür etmesi, üstün asta hakaret etmesi, üstün asta bağırarak hakaret etmesi gibi fiillerin hepsinin ceza kanunu kapsamında suç olduğu gerçeği göz önünde bulundurulduğunda askeri hiyerarşinin bu denli kötüye kullanılmasını hukuk düzeninin korumayacağı açıktır.

Askeri Dava Avukatı Değerlendirme

Önemli olan astın bu gibi durumlarla karşılaşması neticesinde durumu bir an evvel ilgili mercilere bildirmesi ve daha fazla mobbinge maruz kalmadan durumun hukuki yollarla giderilmesinin sağlanmasıdır. Hiyerarşinin bu denli baskı aracı olarak kullanılmasına hukukun cevaz vermediği bilinmeli, hak arama özgürlüğü çerçevesinde yapılanlar ceza yargılaması ile ortaya çıkartılmalıdır. İşte askeri ceza avukatı ya da askeri avukatın önemi burada ön plana çıkmakta olup davaların takibi büyük önemi haizdir. Asta hakaret suçu soruşturulması ve kovuşturulması gereken bir suçtur