Güvenlik Soruşturması Olumsuz Gelirse Ne Yapılmalıdır
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kişinin devlet kurum ve kuruluşlarına girmek için müracatı sonrasında yapılan işlemleri ifade etmektedir. Güvenlik Soruşturmas ve arşiv araştırması, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları
İçindekiler
Güvenlik Soruşturması Olumsuz Gelirse Ne Yapılmalıdır?
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kişinin devlet kurum ve kuruluşlarına girmek için müracatı sonrasında yapılan işlemleri ifade etmektedir. Güvenlik Soruşturmas ve arşiv araştırması, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin iç ve dış menfaatlerinin ulusal varlığlının ve bütünlüğünün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu baklanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımlarını belirlemek Türk Silahlı Kuvvetlerinde emniyet ve istihbarat teşkilatlarında ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel ile ilk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar hakkında yapılacaktır. Görüleceği üzere güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması bu kavramdan yola çıkarak Kanununda düzenlenmiş hem de kurum ve kuruluşların personel alımı ile ilgili yönetmeliklerinde yer almıştır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması her aşamasında gizlilik kurallarına riayet edilerek ve bilmesi gereken prensibine göre yapılmakta olup hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılan kişin bu durumu bilmesi yasaktır. Nitekim Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin 13'üncü maddesi güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının her evresinde kesinlikle gizliliğe uyulur, soruşturma ve araştırma evre ve sonucu bilmesi gerekenlerden başkasına açıklanmaz şeklinde düzenlenerek gizliliğe değinmiştir. Hukuk büromuza başvuran ve güvenlik soruşturması olumsuz gelen vatandaşlarımızın bir kısmının büromuza başvurmadan önce yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının sebebini öğrenmek üzere kurumlara müracaat ettiklerine şahit olmaktayız. Ancak kurumlar bu başvuruları olumlu bir şekilde cevaplandırmamakta ve gizlilik prensibine uyarak bilgi vermemektedirler. Bunun sebebi ve dayanağı ise bir az önce bahsettiğimiz 13'üncü maddedir. Bu sebeptendir ki güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz olma sebebini öğrenmek için idareye, kurumlara başvurmak sadece ve sadece zaman kaybına sebep olmakta, yaşanan mağduriyetlere süre olarak bir yenisini daha eklemektedir. Yapılması gereken ise en kısa sürede idari işlemin iptali davası açmak olup bu davayı da işlemlerin son verildiği tarihten itibaren, yani 60 gün içerisinde açmaktır. İdari Yargılama Usulu Kanunun 7'nci maddesine göre özel kanunlarda kendine özgü düzenleme yok ise idare mahkemelerinde açılacak davalar yazılı bildirimin yapıldığı günü izleyen günden itibaren 60 gün içerisinde açılmalıdır. Bu süreler hak düşürücü süre olup davalı idare tarafından itiraz edilmese dahi mahkeme tarafından re'sen incelenebilir. Bu sebeple 60 gün içerisinde açılmayan davalar süre aşımı sebebiyle usulden reddedilecek ve kişinin mağduriyetine yeni bir mağduriyet eklenecektir. İdare hukuku kendine özgü kuralları olan uzmanlık gerektiren bir hukuk alanıdır. Bu sebeple alanında uzman kişilerle çalışılması gereken bir hukuk dalıdır. Sürelerin veya usuli işlemlerin kaçırılması telafisi güç zararlara yol açacak ve kişinin davası reddedilip bir daha bu hakkı kullanması mümkün olmayacaktır. Açılacak iptal davalarında davacı yürütmeyi durdurma da talep edebilir. Yürütmeyi durdurma talep edilen mahkemenin yürütmeyi durdurma kararı verebilmesi için iptali istenen işlemin uygulanması ile telafisi güç veya imkansız zararlar ortaya çıkmalı ve işlem açıkça hukuka aykırı olmalıdır. Bu durumların bir kül halinde gerçekleşmesi durumunda ancak ve ancak yürütmeyi durdurma kararı alınabilir. Mahkeme talep olmaksızın re'sen yürütmeyi durdurma kararı veremez. Yürütmeyi durdurma kararı mahkemece reddedilirse bu karara karşı yürütmeyi durdurma talebinin reddi kararının tebliğini izleyen günden itibaren 7 gün içerisinde Bölge İdare Mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz üzerine Bölge İdare Mahkemesi tarafından verilen kararlar kesindir.
Kişi hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv ararştırması sonucu elde edilen bilgiler subay, astsubay, uzman erbaş veya sözleşmeli er olmasına engel teşkil edecek boyutta ise, kişinin işlemleri sonlandırılacak ve ilişği kesilip ataması iptal edilecektir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında kişinin içinde bulunduğu ortam da dikkate alınarak kişinin kayıtlı ikamet adresi ile fiilen ikamet ettiği adres esas alınır. Bu hususlar ön planda olmak üzere kimlik kontrolü, kimlik kayıtlarının doğruluk derecesi uyrukluğu, geçmişte yabancı bir devletin uyrukluğuna girip girmediği araştırılır. Ayrıca genel kolluk kuvvetlerinin ve istihbarat birimlerinin arşivlerinde bilgiler bulunup bulunmadığına bakılarak adli sicil kaydı ile hakkında arama kaydı veya herhangi bir tahdidin olup olmadığına bakılır. Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin Milli güveniğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakının bulunup bulunmadığı incelenir. 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna ve Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı davranıp davranmadığı tespit edilir. Kişinin şeref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak şekilde kumara, uyuşturucuya, içkiye, paraya ve aşırı bir şekilde menfaatine düşkün olup olmadığı, ahlak ve adaba aykırı davrnanıp davranmadığına bakılır. Ayrıca yabancılarla özellikle hasım ve hasım olması muhtemel devlet mensupları ve temsilcileriyle iligili derecesinin iç yüzü ve nedeni de araştırılır. Bu hususlar çerçevesinde yapılacak olan güvenlik soruşturması kişinin sadece şahsında değil, anne baba ve kardeşleri hakkında da araştırmaya tabi kılınacağını bizlere göstermektedir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması bir kez yapıldıktan sonra kişinin devlet memurluğu için diğer başvurularında da kullanılacak ve her başvuru sonrası yeni bir güvenik soruşturması yapılmayacaktır. Bir kez olumsuzlukla karşılaşan kişi diğer bütün başvurularında da aynı sonucu alacaktır.
Güvenlik Soruşturması Ne Zaman Bitrer
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yapılma süresi ve bitiriliğ ilgililere bildirilme süresi 4045 sayılı kanunda belirtilmiştir. Burada önemli olan husus güvenlik soruşturmasının bir daha yapılıp yapılamayacağı hususudur. 4045 sayılı kanuna uygun olarak hazırlanmış olan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yönetmeliğinde güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak olanlar hakkında daha önce yapılmış olan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonuçları geçerliliğini korur hükmü gereği bir daha güvenlik soruşturması yapılana kadar mevcutlarının geçrerliliğini sürdüreceği hüküm altına alınmıştır. Ancak kişinin amiri uygun gördüğü durumlarda gerekçesi ile birlikte güvenlik soruşturması yapılmasını ilgililerden talep edebileceklerdir.Güvenlik soruşturması ne zaman biter sorusunun cevabı bundan ibaret olup kişilerin güvenlik soruşturmasının bitişine değil sonucuna odaklanmaları daha uygun olacaktır.
İlgili Etiketler:
