Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu (Tck M.179-180)

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu (Tck M.179-180)

Şikayet, Uzlaşma ve Zamanaşımı, Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu uzlaşma kapsamında olmadığı gibi takibi şikayete bağlı suçlardan olmadığından dolayı re’sen soruşturulur ve bu nedenle herhangi bir şikayet süresi yoktur.

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu

Genel Olarak

Trafik Güvenliğini tehlikeye sokma suçu ile trafik güvenlik ve genel olarak kamu düzeni ve güvenliği korunmaya çalışılmış dolaylı olarak ise trafik içerisinde yer alan kişilerin can güvenlikleri, beden bütünlükleri ile yaşama ve mülkiyet hakları güvenlik altına alınmaya çalışılmıştır. Trafik Güvenliğini tehlikeye sokma suçuna sebebiyet veren fiil Karayolları Trafik Kanununda çeşitli idari yaptırımlara vücut verdiği gibi Trafik Güvenliğini tehlikeye sokma suçunun cezası Türk Ceza Kanunun 179'uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen eylemler açısından bir yıldan altı yıla kadar, ikinci ve üçüncü fıkrasında belirtilen eylemler açısından ise üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı düzenlenmiştir. Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu takibi şikayete tabi olmadığından suç teşkil eden fiilin ilgili makamlar tarafından öğrenilmesi durumunda re'sen soruşturma başlanacak olup soruşturma ve kovuşturma aşamasında hak mahrumiyetine uğranılmaması açısındann ceza avukatından hukuki destek almanızı tavsiye ederiz. Bunun yanı sıra özellikle trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu devlet memurluğuna engel midir hususuna da açıklama yapmak gerekirse, 657 sayılı kanunda memuriyete engel suçlar içinde yer almamaktadır. Ancak trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu işleyen memur, yapılan yargılama neticesinde verilen ceza süresine bağlı olarak 657 sayılı devlet memurları kanunun 125. maddesi gereği devlet memurluğundan çıkarma idari işlemi ile karşı karşıya kalabilmektedir.

Türk Ceza Kanunun Üçüncü Kısmının “Topluma Karşı Suçlar“ başlığının “Genel Tehlike Yaratan Suçlar” birinci bölümünde Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu madde 179’da taksirle işlenen şekli ise madde 180’de açıklanmıştır.“Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu” hükmünde, Ulaşıma müdahale ederek tehlikeye neden olmak, Ulaşım araçlarını tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare etmek ile Alkol veya uyuşturucu madde etkisi altında araç kullanmak olarak üç ayrı suç düzenlenmiştir. 

Ulaşıma Müdahale Ederek Tehlikeye Neden Olmak

Ulaşıma Müdahale Ederek Tehlikeye Neden Olmak; faili herkes olabilen, kasten işlenebilen, herhangi bir aracın sevk ve idare edilmesi şart olmayan bir suçtur. Failin “Kara, deniz, hava veya demir yolu ulaşımının güven içinde akışını sağlamak için konulmuş her türlü işareti değiştirerek, kullanılamaz hale getirerek, konuldukları yerden kaldırarak, yanlış işaretler vererek, geçiş, varış, kalkış veya iniş yolları üzerine bir şey koyarak ya da teknik işletim sistemine müdahale ederek, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye neden .... ” olacak hareketlerden birinin yapılmış olması suçun gerçekleşmiş sayılması için yeterli görülmektedir. Hareketin yapılması ile bir zararın meydana gelmiş olması şartı aranmamakta ancak bu hareketlerin yapılması ile başkalarının hayatı, sağlığı veya mal varlığı bakımından bir tehlike yaratılmış olunması aranmaktadır.

Hükümde belirtilen hareketlerin yapılması ile başkalarının hayatı, sağlığı veya mal varlığı bakımından bir tehlikeye neden olunmaması durumunda ise TCK 179/1 değil, Kara yolları Trafik Kanunu madde 14 kapsamında idari para cezası uygulanma alanı bulmaktadır.

Ulaşım Araçlarını Tehlikeli Olabilecek Şekilde Sevk ve İdare Etmek;

Ulaşım Araçlarını Tehlikeli Olabilecek Şekilde Sevk ve İdare Etmek; suçu kasten, topluma karşı işlenen bir suç olmak birlikte suçun faili söz konusu ulaşım araçlarını tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişidir. Suçun oluşması için failin sevk ve idareyi kişilerin hayat, sağlık veya mal varlığı açısından tehlikeli olabilecek bir şekilde gerçekleştirmesi gerekir. Suç, Sevk ve idarenin tehlikeli bir şekilde gerçekleştirilmesi ile olabileceği gibi trafiğe çıkmaya elverişli olmayan bir ulaşım aracının kullanılması neticesinde de oluşabilir. Ulaşım aracının motorlu olması gerekmemekte, bisiklet, kaykay, scooter gibi motorsuz araçları sevk ve idare eden kişilerde bu suçun faili olabilmektedir. Özellikle günümüzde "drift yapmak", "makas atmak" gibi trafik güvenliğini ve genel güvenliği tehlikeye sokacak şekilde araçların kullanılması söz konusu suçun oluşmasına sebebiyet vermektedir.

Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisi Altında Araç Kullanmak

Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisi Altında Araç Kullanmak; topluma karşı kasten işlenen bir suçtur. Uyuşturucu ve alkol etkisi altında araç kullanma durumunda alkol veya uyuşturucunun miktarı hakkında hükümde bir değer belirtilmemiş, hangi oran veya ölçüde olursa olsun alkolün varlığı suçun oluşmasına yeterli sayılmıştır. Ancak Kara yolları Trafik Kanunu 48/6’da “Yapılan tespit sonucunda, 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücüler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır. “diyerek 1.00 promil üzerinde alkol kullanımları sonucu trafiğe çıkan sürücülerin bu madde çerçevesinde ce>zalandırılacağı belirtilmiştir. Bununla birlikte sürücü daha az miktardaki alkol kullanımlarında aracı sevk ve idare edemeyecek durumda ise yine bu madde kapsamında cezalandırılacağı söz konusu maddede miktar belirtilmemesinden anlaşılmamaktadır. Kısacası bu suçun oluşması içinde araç kullananın alkollü olmasının yanı sıra alkol etkisiyle araç sevk ve idare edemeyecek durumda olması aranmıştır. Bu sebeple sürücünün kanında ki alkol oranı tek başına suçun işlendiğini kabulü bakımından yeterli görülmemiş, olayı tutanak altına tutan kolluk görevlerinin sürücünün aracı kullanma şekli, konuşma ve diğer davranışlarına ilişkin beyanları değerlendirilerek suçun oluşup oluşmadığı konusunda karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu fıkrada belirtilen Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisi Altında Araç Kullanmak suçu diğer fıkralarda olduğu gibi gerçekleştirilen eylem sonunda tehlike yaratma aranmamıştır.

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunun Cezası

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunun Cezası Türk Ceza Kanunun 179'uncu maddesinde; 

Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşımının güven içinde akışını sağlamak için konulmuş her türlü işareti değiştirerek, kullanılamaz hale getirerek, konuldukları yerden kaldırarak, yanlış işaretler vererek, geçiş, varış, kalkış veya iniş yolları üzerine bir şey koyarak ya da teknik işletim sistemine müdahale ederek, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye neden olan kişiye bir yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile,

Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile,

Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı düzenleme altına alınmıştır.

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunda Şikayet, Uzlaşma ve Zamanaşımı

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu uzlaşma kapsamında olmadığı gibi takibi şikayete bağlı suçlardan olmadığından dolayı re’sen soruşturulur ve bu nedenle herhangi bir şikayet süresi yoktur. Dava zamanaşımı süresi ise 8 yıldır ve bu süre içerisinde şikayet hakkı kullanılabilir. Bu suçun her üç fıkrasında belirtilen suçlar asliye ceza mahkemesinin görevine girmektedir.

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme

Adli Para Cezası, Türk Ceza Kanunu 52. maddesinde, 5 günden az ve kanunda aksine düzenleme bulunmadığı hallerde 730 günden çok olmamak üzere düzenlenen mahkum edilen bir suç karşılığı olarak hapis cezasıyla birlikte ya da tek başına verilebilen bir yaptırım türüdür. Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu veya bu suçun taksirle işlenmesi sebebiyle hükmedilen hapis cezası, koşulların uygun olması durumunda adli para cezasına çevrilebilir.

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunda Erteleme

Erteleme, Türk Ceza Kanunu 51. Maddesi kapsamında düzenlenen ve mahkeme tarafından verilen cezanın belirli koşulların varlığı durumunda infaz edilmiş sayılmasıdır. Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu veya bu suçun taksirle işlenmesi sebebiyle hükmedilen hapis cezasının, koşulların koşulların varlığı halinde ertelenmesi mümkündür.

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, Ceza Muhakemesi Kanunu 231. Maddesi kapsamında düzenlenen ve belirli koşulların varlığı durumunda yargılama sonunda sanık hakkında verilecek hüküm ve hukuki sonuçların denetim süresi sonuna kadar ertelenmesidir. Fail bu denetim süresi boyunca gerekli özeni gösterir belirlenen koşulları yerine getirirse hakkında verilen hüküm hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kalkmakta ve davanın düşmesine neden olmaktadır. Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu veya bu suçun taksirle işlenmesi sebebiyle hükmedilen hapis cezasının, koşulların uygun olması durumunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararına çevrilmesi de mümkündür.