Polis/ Memur/ Askerlere İlişkin Mülakatın İptali Emsal Karar
Kararın Özeti; Memurluk sınavlarını, özellikle POMEM ve Uzman erbaşlık, Astsubaylık ve Subaylık sınavlarını başarı ile veren kişiler son aşama olarak sözlü sınava, mülakata tabi tutulmakta ve bu sözlü sınavda, mülakatta hukuka aykırı işlemler gerçekl
İçindekiler
Polis/ Memur/ Askerlere İlişkin Mülakatın İptali Emsal Karar
Mülakatın iptali davası, mülakat sonucuna dava açmak- Bu durumda en çok karşılaşılan soru mülakatta elenen aday ne yapmalıdır. Buna ilişkin örnek karar aşağıda mevcuttur.
MÜLAKAT SINAVINDA BAŞARISIZ SAYILMA İŞLEMİNİN İPTALİ
Kararın Özeti; Memurluk sınavlarını, özellikle POMEM ve Uzman erbaşlık, Astsubaylık ve Subaylık sınavlarını başarı ile veren kişiler son aşama olarak sözlü sınava, mülakata tabi tutulmakta ve bu sözlü sınavda, mülakatta hukuka aykırı işlemler gerçekleştirilerek elenebilmektedirler. Ancak hukuk devletinin ilkelerine ve kanunlara göre hareket etme zorunluluğunda bulunan devlet kurumlarının, yapmış oldukları mülakatlarda tarafsız olması ve bazı kriterlere uygun olarak hareket etmesi kamu yararı gereği elzemdir. Nitekim sözlü mülakat sınavlarının şu kıstaslara uygun olarak yapılması gerekmektedir;
- Sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanması,
- Sorulan sorulara adayların verdiği yanıtlara hangi komisyon üyesince, hangi notun takdir edildiğinin tutanakta ayrı ayrı gösterilmiş olması
- Ölçme ve değerlendirme esaslarına uygun objektif bir değerlendirme yapılması.
Mülakatın İptali Mahkeme Kararı
T.C.
KAYSERİ İDARE MAHKEMESİ
ESAS :2018/...
KARAR :2018/...
TARİH :...
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
Dava; davacının ... Yazı İşleri Müdürlüğü ve İdari İşleri Müdürlüğü kadroları için ... tarihinde yapılan sözlü sınavda/ mülakatta başarısız sayılmasına ilişkin işlemin (mülakatın iptali, sözlü sınavın iptali) iptali istemiyle yapılmıştır.
KAYSERİ İdare Mahkemesi'nin ... günlü, E:2018/..., K:2018/... sayılı kararıyla;
Davalı idarece, somut bilgi ve belgeye dayandırılması mümkün olan "Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi" ve Genel kültürü ve genel yeteneği" haneleri yönünden verilen puanların hukuki denetiminin yapılabilmesi için davacının verdiği veya vermediği cevapların tutanakla kayıt altına alınmadığı gibi, diğer haneler yönünden de soruların yanıtlarına komisyon üyelerince takdir edilen ve yönetmelikte belirlenen başarı düzeyinin altında olan puanların gerekçelerinin ortaya konulmadığı anlaşıldığından; söz konusu sınavın başarı düzeyini oluşturan puanın belirlenmesinde davacının bilgi ve yeterliğinin objektif ve nesnel biçimde değerlendirildiğinden söz etmeye olanak bulunmadığı, kariyer ve liyakat ilkeleri uyarınca kamu hizmetinin ehil kamu görevlileri eliyle yürütülmesi için yapılan sözlü sınavda, ölçme ve değerlendirme esaslarına uygun ve objektif bir değerlendirme yapılmadığı, davacının görevde yükselme sözlü sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle;
dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.
Mülakatın İptali Danıştay Kararı
Mülakatın iptali danıştay kararı
• MÜLAKATTA BAŞARISIZ SAYILMA İŞLEMİ ( Yargısal Denetimini Sağlayacak Altyapının Tüm Unusurlarıyla Oluşturulmasını Sağlamanın İdarenin Görevi Olduğu - İdarenin Yargısal Denetim Yapılmasını Ortadan Kaldıracak İmkansız Kılacak veya Güçleştirecek Şekilde İdari İşlem Tesisine Olanak Tanımaması Gereği )
• HAKİM SAVCI ADAYLIĞI MÜLAKAT SINAVI ( Mülakat Sınav Komisyon Üyelerinin Her Biri Tarafından Değerlendirme Yapılarak Tutanağa Bağlanmış Soruların Neler Olduğu Yanıtlara Komisyon Üyelerince Takdir Edilen Notun Gerekçeleriyle Ortaya Konması Gereği - Muhakeme Gücü İfade Yeteneği Genel ve Fiziki Görünüm Davanış ve Tepkilerin Mesleğe Uygunluğu Liyakat Teknolojik Gelişmelere Açıklık Hususlarının Değerlendirilerek Takdir Notunun Tutanağa Geçirilmesi Gereği )2577/m.2
ÖZET : Mülakatta başarısız sayılma işleminin yargısal denetimini sağlayacak altyapının tüm unsurlarıyla oluşturulmasını sağlamak hukuka bağlı idarenin görevidir. Hukuk devleti ilkesi, idarenin, yargısal denetim yapılmasını ortadan kaldıracak, imkansız kılacak ya da güçleştirecek şekilde bir idari işlem tesisine de olanak tanımamaktadır.
İstemin Özeti : Danıştay Onikinci Dairesinin 16/05/2014 tarihli ve E:2014/1484, K:2014/4064 Sayılı kararının 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi Düşüncesi : Mülakatta başarısız sayılma işleminin, diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi yargısal denetiminin yapılması esas olup, idari işlemin yetki, şekil gibi salt usule dair unsurları ile sınırlı olmak üzere yapılan bir yargısal denetimin, hukuk devleti ilkesinin sağladığı güvenceyi temin etmeyeceği açıktır. Nitekim, 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinin ( 1/a ) bendi gereğince idari işlemlerin yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurları yönünden yargısal denetime tabi tutulması zorunludur. Buna göre, mülakatta başarısız sayılma işleminin yargısal denetimini sağlayacak altyapının tüm unsurlarıyla oluşturulmasını sağlamak hukuka bağlı idarenin görevidir. Hukuk devleti ilkesi, idarenin, yargısal denetim yapılmasını ortadan kaldıracak, imkansız kılacak ya da güçleştirecek şekilde bir idari işlem tesisine de olanak tanımamaktadır.
Hakim adaylığı giriş sınavının bir aşamasını oluşturan, davaya konu mülakatta başarısız sayılma işleminin hukuka uygunluk denetiminin Anayasanın 125. maddesinde ve 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinde belirlenen hukuki sınırlar içinde yapılabilmesi için davalı idarece, mülakata katılan komisyon üyelerince davacıya takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya konulması gerekmektedir.
Bu durumda, tüm unsurları itibarıyla yargısal denetimin yapılabilmesi ve hukuk devleti ilkesinin temini açısından mülakat komisyonu üyelerinin her biri tarafından davacı hakkında takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya konulmamış olması sebebiyle davacının mülakatta başarısız sayılmasına dair işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu nedenle, karar düzeltme isteminin kabulüyle Dairemizce verilen onama kararının kaldırılarak mahkeme kararının bu kısım yönünden bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
KARAR : Danıştay dava daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulları tarafından verilen kararların düzeltme yolu ile yeniden incelenebilmeleri 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesinde yazılı sebeplerden birinin varlığı ile mümkündür. Düzeltilmesi istenen karar kanun ve usule uygun olup, düzeltmeyi gerektiren bir sebep de bulunmadığından düzeltme isteminin reddine, 08.11.2016 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
( X ) KARŞI OY :
Dava, Avukatlar İçin Adli Yargı Hakim ve Savcı Adaylığı yazılı sınavı sonucunda mülakata girmeye hak kazanan ve 04/01/2013 tarihinde girdiği mülakatta başarısız sayılan davacı tarafından, mülakatta başarısız sayılmasına dair işlem ile 24/12/2012 - 10/01/2013 tarihleri arasında yapılan tüm mülakatların iptali istemiyle açılmıştır.
T.C. Anayasasının 2. maddesinde belirtilen Türkiye Cumhuriyeti Devletinin temel niteliklerinden olan "hukuk devleti" ilkesi, vatandaşlarına hukuk güvenliğini sağlayan, idarenin hukuka bağlılığını amaç edinen, buna karşılık kamu gücünün sınırsız, ölçüsüz ve keyfi kullanılmasını önleyen en önemli unsurlardan biridir. Nitekim hukuk devleti ilkesinin yaşama geçirilmesini sağlayacak araçlar arasında, Anayasanın 8. maddesinde, yürütme yetkisi ve görevinin, Anayasa ve kanunlara uygun olarak kullanılacağı ve yerine getirileceği; Anayasanın 125. maddesinde de, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğu kuralına yer verilmiştir.
Hukuk devleti ilkesi karşısında, idarenin yargısal denetim yapılmasını ortadan kaldıracak ya da bu denetimin yapılmasını imkansız kılacak işlem ve eylemlerde bulunması mümkün değildir.
Mülakatta başarısız sayılma işlemi incelendiğinde; yargısal denetiminin yapılmasını sağlayacak biçimde, mülakat sınav komisyonu üyelerinin her biri tarafından değerlendirme yapılarak tutanağa bağlanmış soruların neler olduğunun, yanıtlara komisyon üyelerince takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya konulmadığı görülmektedir.
Bu durumda, tüm unsurları itibariyle yargısal denetimin yapılabilmesi ve hukuk devleti ilkesinin temini açısından; mülakat değerlendirme komisyonu üyeleri tarafından, aday değerlendirme tutanağında yer alan başlıklara ( Muhakeme gücü, Bir konuyu kavrayıp özetleme ve ifade yeteneği, Genel ve fiziki görünümünün, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu ve liyakati, Yetenek ve kültür, Çağdaş bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı ) dair olarak davacıya sorulan soruların neler olduğunun tutanağa bağlanmaması, yanıtlara komisyon üyelerince takdir edilen notun gerekçeleriyle, değerlendirmenin nasıl yapıldığının somut bir şekilde ortaya konulmamış olması sebebiyle davacının mülakat sonucu başarısız sayılmasına dair işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, karar düzeltme isteminin kabulüyle Dairemizce verilen onama kararının kaldırılarak mahkeme kararının bozulması
Sözlü Mülakat Emsal Karar
Sözlü mülakat emsal karar aslında açılan davaların birbirinden farklı özellikler göstermesine göre değişkenlik gösterir. Mülakatın iptali davaları kendine has özelliklere sahip davalardır. Her olay kendi içerisinde değerlendirilir. Bir kişiye yapılan mülakatta sorulan sorular verilen notlar farklılık gösterir. Önemli olan açılan davalarda mülakat komisyonunun tutmuş olduğu tutanakların incelenmesi, komisyon üyelerinin vermiş olduğu notların değerlendirilmesi, objektiflik araştırmasının yapılması, gerekirse bilirkişi incelemesi talep edilmesidir.
T.C.
ANKARA
23. IDARE MAHKEMESI
ESAS NO : 2019/...
KARAR NO : 2020/...
DAVACI : ...
VEKILI : AV. Bilgehan UTKU
DAVALI : IÇISLERI BAKANLIGI / ANKARA
VEKILI : AV....
DAVANIN ÖZETI : Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi'nde askeri ögrenci olan davacı
tarafından, akademik egitim dönemi sonunda gerçeklestirilen yeterlilik sınavında basarısız
oldugundan bahisle ilisiginin kesilmesine iliskin ... tarih ve ... sayılı islemin;
hukuka aykırı oldugu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
SAVUNMA ÖZETI: Dava konusu islemin hukuka uygun oldugu ileri sürülerek davanın
reddi gerektigi savunulmaktadır.
TÜRK MILLETI ADINA
Dava; Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi'nde askeri ögrenci olan davacı
tarafından, akademik egitim dönemi sonunda gerçeklestirilen yeterlilik sınavında basarısız
oldugundan bahisle ilisiginin kesilmesine iliskin ...tarih ve ... sayılı islemin
iptali istemiyle açılmıstır.
2803 sayılı Jandarma Teskilat Görev ve Yetkileri Kanunu'nun ''Jandarma ve Sahil
Güvenlik Akademisi'' baslıklı 13/A maddesinin 12. fıkrasında; ''Akademi bünyesindeki tüm
birimlerde ögrenim gören ögrencilerden ögrenim süresini basarıyla tamamlayanların subay ve
astsubay nasbedilmeleri için Akademi tarafından yapılacak yeterlilik sınavında basarılı
olması gerekmektedir. Yeterlilik sınavına iliskin usul ve esaslar Içisleri Bakanlıgınca
çıkarılan yönetmelikle belirlenir.'' düzenlemesine yer verilmistir.
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Egitim Merkezi Egitim-Ögretim
Yönetmeligi'nin ''Yeterlilik sınavı'' baslıklı 25. maddesinin 1. fıkrasında; ''Temel kolluk
egitimini basarı ile tamamlayan ögrenciler, subay veya astsubay olarak naspedilmeden önce
yeterlilik sınavına tabi tutulur. Yeterlilik sınavı sözlü veya uygulamalı olarak yapılabilir.
Yeterlilik sınavının hangi alanlarda yapılacagı, sınavın uygulama yöntemi, konu kapsamları
ve not agırlıklarına Egitim Ögretim Dönemi basında Senato tarafından karar verilir ve
ögrencilere teblig edilir.'', ''Yeterlilik sınavının icrası'' baslıklı 26.maddesinde; '' (1) Senatoda
alınan kararlar dogrultusunda tespit edilen alanların her biri için ayrı komisyonlar olusturulur.
Komisyonların sınavla ilgili usul ve esasları Senato tarafından belirlenir. (2)Sınav komisyonu
tarafından yapılacak sözlü sınavda ögrenciler; a) Mesleki bilgi ve uygulama düzeyi, b) Bir
konuyu kavrayıp özetleme, ifade yetenegi ve muhakeme gücü, c) Özgüveni, ikna kabiliyeti
ve inandırıcılıgı, ç) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranıs ve tepkilerinin meslege uygunlugu
hususları yüz tam puan üzerinden degerlendirilirler. (3) Sözlü sınavlarda, Soru Hazırlama
Komisyonu tarafından hazırlanarak bastırılan sorular arasından ögrencilere soru kartı
çektirilerek cevaplaması istenir. Sınav Komisyonu tarafından ögrenciye konu ile ilgili ilave
sorular sorulabilecegi gibi ilave uygulamalar da yaptırılabilir. (4) Sınav Komisyonu üyeleri
tarafından verilen puanlar ayrı ayrı puan degerlendirme karar formuna islenir. Komisyon
üyelerinin ayrı ayrı vermis oldugu puanların aritmetik ortalaması alınarak ögrencilerin sınav
puanı tespit edilir. (5) Senato kararına göre her bir alanda yapılan yeterlilik notları yüzdeleri
alınarak toplanır. Ögrencinin sınavda basarılı olabilmesi için yüz tam puan üzerinden en az
altmıs puan alması gerekir. Basarısız olan ögrencinin aldıgı puan ve gerekçesi puan
degerlendirme karar formuna islenir. Sınav sonuçları merkezi sınav komisyonuna bildirilir ve
sınav sonuçları Merkezi Sınav Komisyonu tarafından ilan edilir. (6) Sınavda basarısız olan
ögrenciler; subay veya astsubay naspedilmezler, akademik program kapsamında sertifika ve
Ögrenim Belgeleri verilir ve kıta kaynaklı olanlar kıtalarına gönderilir, dıs kaynaktan temin
edilenlerin ise ilisigi kesilir. (7) Degerlendirme karar formları Akademi Baskanlıgınca ilgili
mevzuat çerçevesinde muhafaza edilir.(8) Sınav komisyonu kararlarına itiraz edilemez.''
düzenlemelerine yer verilmistir.
Uyusmazlık konusu olayda, dava dosyasına sunulan bilgi ve belgelerin incelenmesi
neticesinde; yeterlilik sınavı degerlendirme formunda davacıya önceden belirlenmis 3, 4, 5 ve
6 numaralı soruların soruldugu ve davacının 3 adet soruya hiçbir cevap veremedigi, bir soruyu ise bildiği
belirtilmekle birlikte, mesleki bilgi ve uygulama düzeyi kısmında davacıya 40 puan
üzerinden baskan ve üyelerin her biri tarafından 40 puan verildigi, degerlendirme formunda
davacının ifade ve muhakeme gücünü degerlendirebilmek için çesitli atasözü ve deyimlerin
soruldugu, davacının sorulan sorulardan hiçbirine cevap veremedigi, özgüveni, ikna
kabiliyeti ve inandırıcılıgını tespit edebilmek için kendisine sohbet maksatlı sorular
soruldugu, davacının soruları cevaplarken çekimser davrandıgı ve kendini ifade etmekte
güçlük yasadıgı belirtilmekle birlikte, konuyu kavrayıp özetleme, ifade yetenegi ve
muhakeme gücü kısmında davacıya 20 puan üzerinden baskan ve üyelerin her biri tarafından
8 puan verildigi, degerlendirme formunda davacının kendine özgüveni olmadıgı
belirtilmekle birlikte, özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılıgı kısmında davacıya 20 puan
üzerinden baskan ve üyelerin her biri tarafından 8 puan verildigi, bu yönüyle açıklama
kısmında belirtilen hususlar ile baskan ve üyelerin her biri tarafından verilen puanlar arasında
çeliski oldugu, anılan çeliskileri içeren degerlendirme formuna ve yeterlilik sınavı sonucuna
dayanılarak davacının basarısız sayılmasında ve ögrenciliginin sonlandırılarak ilisiginin
kesilmesine iliskin olarak tesis edilen dava konusu islemde hukuka uyarlık bulunmadıgı
sonucuna varılmıstır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu islemin İPTALİNE,
İdare Hukuku Avukatı Değerlendirme
Mülakat, bazı yeterlilik aşamalarının adaylar tarafından yerine getirilmesinden sonra bazı kurumlar tarafından adayın Muhakeme gücü, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, Bir konuyu kavrayıp özetleme ve ifade yeteneği, Genel ve fiziki görünümü ve liyakati, Yetenek ve kültür, Çağdaş bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı hakkında fiziki olarak bilgi edinilmesini sağlayan bir sınav yöntemidir. Ancak belirtmek gerekir ki bu değerlendirmelerin objektif kriterler baz alılnarak gerçekleştirilmesi hukuk devletinin bir gerği olacaktır. Yoksa bütün sınav aşamalarını başarı ile tamamlamış bir kişi hakkında sırf bazı koşulları sağlamadığı gerekçesiyle işlem tesis edilmesi Anayasal eşitlik hakkının bizce ihlaline sebep olacaktır. İdare yapmış olduğu her işlemle yargı denetimine tabi olmalı idarenin tüm işlemleri sebep, konu, amaç, yetki ve usul bakımlarından yargı mercilerince incelenebilmelidir. Görevde yükselme mülakat iptali davaları da bu kapsamda yer alan davalardandır. Görevde yükselme mülakatın iptaline ilişkin kararlar hakkında ve görevde yükselme iptaline ilişkin ayrıntılı bilgi için konunun uzmanı memur davalarına bakan avukatlardan ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.
Sözlü sınav yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte bilgi ve liyakatı ölçmek adayın mesleğe uygun yeteneği ve kültürel birime sahip olup olmadığnı belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Bu çerçevede sözlü sınavın temel amacı yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde belirlenen en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanların seçilmesidir. Kanaatimizce sözlü mülakat sınavının Anayasanın 125. maddesinde ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinde belirtilen hukuki sınırlar içerisinde yapılabilmesi için mülakat sınavına katılan komisyon üyelerince adaya takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya konulması ayrıca mülakat sınavında verilen yanıtların teknolojik imkanlardan yararlanılarak sesli ve görüntülü kayıt altına alınması gerektiği bu durumda tüm unsurları itibariyle yargısal denetimin yapılabilmesi ve hukuk devleti ilkesinin temini açısındasn mülakat sınavı komisyonu üyelerinin her biri tarafından aday hakkında takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya konulmasının lazım olduğu düşüncesinde bulunmaktayız. Aksi durum objektiflikten uzak subjektif bir sınav yapıldığının bir göstergesi olacaktır ki bu durumun hukuk devleti tarafından kabulü mümkün değildir. Ayrıca bizce mülakat sınavında verilen yanıtların teknolojik imkanlardan yararlanılarak sesli ve görüntülü kaytı altına alınmaması nedeniyle adayın mülakat sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin hukuka uygun kabul edilebilecek bir gerekçesi de bulunmamaktadır. Günümüz teknolojisinde sınavların kayıt altına alınması ve depolanmasının zor olmadığı gerçeği karşısında idarenini mülakat sınavlarında bu hususları yerine getirmemesi akıllara sınavın objektif kriterlere yapılmadığı sorusunu getirmekte olduğundan ve hukukun bu soru işaretlerini giderecek bir düzenleme yapması gerekliliğinden yola çıkarak adaylar hakkındaki değerlendirmelerin sakat olma ihtimali yüksektir. Aslolan, adayın başarısız olduğunu her türlü ispat vasıtasıyla ortaya koymaktır. Aksi durum şeffaflığı zedelediğinden ötürü şaibelere gebe olacak bir yapıya sahiptir. Her ne kadar kanunda mülakatın ses ya da görüntü cihazlarıyla kayıt altına alınacağına ilişkin bir düzenleme olmamakta ise de bu durumun yer almaması idarenin mülakat sınavlarında sınırsız bir takdir yetkisi olduğu yönünde bir çıkarım yapılması sonucunu doğurmaması gerekir. İşte idare hukıuku avukatının görevi de her ne kadar kanunda öngörülmese de mahkemeyi bu konularda ikna etmek ve gerekçeli savunmalarla talep sonucunu desteklemektir.
İlgili Etiketler:
