Güvenlik Soruşturması/ Kasten Yaralama Suçundan Sözleşme Feshedilme İşleminin İptali Davası
Güvenlik Soruşturması/Kasten Yaralama Suçundan Sözleşme Feshedilme İşleminin İptali Davası Kararın Özeti; Kasten yaralama suçu güvenlik soruşturmasına engel mi? Kasten yaralama suçu nedeniyle sözleşmem feshedilir mi? Kasten yaralama, basit yaralama
İçindekiler
Güvenlik Soruşturması/Kasten Yaralama Suçundan Sözleşme Feshedilme İşleminin İptali Davası
Kararın Özeti; Kasten yaralama suçu güvenlik soruşturmasına engel mi? Kasten yaralama suçu nedeniyle sözleşmem feshedilir mi? Kasten yaralama, basit yaralama suçundan ötürü devam eden dava güvenlik soruşturmasına engel mi? Basit yaralama suçunu işledim güvenlik soruşturması olumsuz gelir mi? Kişinin Kastamonu 5. Jandarma Eğitim Alay Komutanlığında uzman erbaş kursiyeri olan kişinin "basit yaralama" suçundan ötürü güvenlik soruşturması olumsuz gelmiş ve sözleşmesi feshedilmiştir. Yürütmeyi durdurma istemli açılan iptal davasında lehe karar verilerek sözleşme feshedilme işleminin hukuka aykırı olduğuna karar verilmiştir.
Güvenlik Soruşturması Sözleşme Feshi Emsal Mahkeme Kararı
T.C.
KASTAMONU
IDARE MAHKEMESI
ESAS NO : 2019/...
YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI
İSTEYEN (DAVACI) : ...
VEKILI : AV. BİLGEHAN UTKU
Eti Mah. Toros Sok. 39/9 Çankaya/ANKARA
KARSI TARAF (DAVALI) : JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI-ANKARA
VEKILI : AV...
ISTEMIN ÖZETI : Kastamonu 5.Jandarma Egitim Alay Komutanlıgı'nda uzman erbas kursiyeri olarak görev yapmakta olan davacı tarafından, güvenlik sorusturmasının olumsuz sonuçlandıgından bahisle sözlesmesinin feshine iliskin ...2019 tarihli islemin; güvenlik sorusturmasının olumsuz sonuçlanmasına yol açacak olumsuz bir durumun olmadıgı, mevzuatta aranan sartları tasıdıgı, hukuka aykırı oldugu iddialarıyla iptali ile yürütmenin durdurulması ve yoksun kaldıgı parasal hakların yasal faizi ile birlikte ödenmesi istenilmektedir.
SAVUNMA ÖZETI : Usule iliskin olarak; davanın süresinde açılmadıgı, esasa iliskin olarak ise; davacı hakkında Milli Istihbarat Teskilatı Baskanlıgı, Emniyet Genel Müdürlügü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılan güvenlik sorusturması ve arsiv arastırması neticesinde "basit yaralama suçundan, ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin 2019/... Esas sayılı dosyasında yargılandığı" seklinde olumsuz not bildirildigi, davacının sözleşmesinin güvenlik soruşturması sonucunda bildirilen bilgiler ve yasal mevzuat dogrultusunda feshedildiginden davanın ve yürütmenin durdurulması isteminin reddi
gerektigi savunulmaktadır.
TÜRK MILLETI ADINA
Karar veren Kastamonu Idare Mahkemesi'nce isin geregi görüsüldü:
Dava, Kastamonu 5.Jandarma Egitim Alay Komutanlıgı'nda uzman erbas kursiyeri olarak görev yapmakta olan davacı tarafından, güvenlik sorusturmasının olumsuz sonuçlandıgından bahisle sözlesmesinin feshine iliskin ...2019 tarihli islemin iptali istemiyle açılmıstır. 2577 sayılı Idari Yargılama Usulü Kanunu 27. maddesinin 6352 sayılı Kanunla degisik 2.fıkrasında; "Danıstay veya idari mahkemeler, idari islemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların dogması ve idari islemin açıkça hukuka aykırı olması sartlarının birlikte gerçeklesmesi durumunda, davalı idarenin savunması alındıktan veya
savunma süresi geçtikten sonra gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilirler. Uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari islemlerin yürütülmesi, savunma alındıktan sonra yeniden karar verilmek üzere, idarenin savunması alınmaksızın da durdurulabilir. Yürütmenin durdurulması kararlarında idari islemin hangi gerekçelerle hukuka açıkça aykırı oldugu ve islemin uygulanması halinde dogacak telafisi güç veya imkânsız zararların neler oldugunun belirtilmesi zorunludur..." hükmü yer almaktadır. 4045 sayılı Güvenlik Sorusturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli ile Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Degisiklik Yapılmasına Iliskin Kanun'un 1. maddesinde; "Güvenlik Sorusturması ve Arsiv Arastırması; kamu kurum ve kuruluslarında, yetkili olmayan kisilerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliginin, ulusal varlıgın ve bütünlügün, iç ve dıs menfaatlerin zarar görebilecegi veya tehlikeye düsebilecegi bilgi ve belgelerin bulundugu gizlilik dereceli birimler ile Genelkurmay Baskanlıgı, Milli Savunma Bakanlıgı, jandarma, emniyet, sahil güvenlik ve istihbarat teskilatlarında çalıstırılacak kamu personeli ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalısacak personel hakkında yapılır. Devletin güvenligini, ulusun varlıgını ve bütünlügünü iç ve dıs menfaatlerinin zarar görebilecegi veya tehlikeye düsebilecegi bilgi ve belgeler ile gizlilik dereceli kamu personeli ile meslek gruplarının tespiti, birim ve kısımların tanımlarının yapılması, güvenlik sorusturmasının ve arsiv arastırmasının usul ve esasları ile bunu yapacak merciler ve üst kademe yöneticilerinin kimler oldugu Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüge konulacak yönetmelik ile düzenlenir." hükmüne yer verilmektedir. Güvenlik Sorusturması ve Arsiv Arastırması Yönetmeligi'nin amacını düzenleyen 1. maddesinde; "Bu Yönetmeligin amacı; yetkili olmayan kisilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliginin, iç ve dıs menfaatlerinin, ulusal varlıgın ve bütünlügün zarar görebilecegi veya tehlikeye düsebilecegi bilgi ve belgelerin bulundugu bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluslarının gizlilik dereceli birim ve kısımlarını belirlemek, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teskilatlarında, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalısacak personel hakkında yapılacak güvenlik sorusturması ve arsiv arastırmasını düzenlemektir." hükmü düzenlenmekte ve güvenlik sorusturması ve arsiv arastırmasının yapılmasında gözetilecek genel ilkeler ve uyulacak genel esaslar hakkında kurallara yer verilmekte, islem tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan haliyle ''Güvenlik sorusturması ve arsiv arastırmasında Arastırılacak Hususlar'' baslıklı 11. maddesinde, ''Güvenlik sorusturması ve arsiv arastırmasında kisinin içinde bulundugu ortam dikkate alınarak, a) Kimlik kontrolü, kimlik kayıtlarının dogruluk derecesi, uyruklugu, geçmiste yabancı bir devletin uyrukluguna girip girmedigi, b) Kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadıgı, kolluk kuvvetlerinin ve istihbarat birimlerinin arsivlerinde bilgiler bulunup bulunmadıgı, adli sicil kaydının ve hakkında arama kaydı veya herhangi bir tahdidin olup olmadıgı, c) Yıkıcı faaliyetlerde bulunup bulunmadıgı ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine Islenen Suçlar Hakkında kanuna ve Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı davranıp davranmadıgı, d) Seref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak sekilde kumara, uyusturucuya, içkiye, paraya ve asırı bir sekilde menfaatine düskün olup olmadıgı, ahlak ve adaba aykırı davranıp davranmadıgı, e) Yabancılarla, özellikle hasım ve hasım olması muhtemel Devlet mensupları ve temsilcileriyle ilgili derecesinin iç yüzü ve nedeni, f) Sır saklama yeteneginin olup olmadıgı, arastırılı.'' hükmüne yer verilmistir.
3269 sayılı Uzman Erbas Kanunu'nun 19. maddesinde yer alan; "Personelde aranacak nitelikler, müracaat sekli ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi, sözlesmenin yapılması ve feshedilmesi sebepleri, verilecek sicilin sekil ve usulleri görevde basarısız olma ve kendilerinden istifade edilememe halleri ve bunlara yapılacak islem sekli, sözlesmenin uzatılmasında uygulanacak esaslar, uzman onbasıların uzman çavus olabilmeleri için gerekli sartlar, astsubay sınıfına geçirilecekler için uygulanacak esaslar, astlık üstlük münasebetleri ile bu hususlardaki islem sekli ve ilgili diger hususlar kanunun yürürlüge girmesini takip eden 6 ay içerisinde Milli Savunma Bakanlıgı ve Içisleri Bakanlıgınca müstereken çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir." hükmüne istinaden 20/09/2005 tarih ve 20942 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Uzman Erbas Yönetmeligi'nin "Personelde aranacak nitelikler" baslıklı 6. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendinde; "Icra edilen temel askerlik egitimini basarıyla tamamlayanlardan güvenlik sorusturması uygun olmak veya ilk atamaları dogrudan dogruya
kıt’a veya birliklere yapılan uzman erbaslar için güvenlik sorusturması uygun olmak." hükmü, Aynı maddenin (ı) bendinde; Ayrıca; "1) Verilen ceza, ertelense, seçenek yaptırımlara çevrilse, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilse veya affa ugrasa dahi; Devletin sahsiyetine karsı islenen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, iftira, rüsvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, cürüm tasniî, ırza geçmek, sarkıntılık, kız, kadın veya erkek kaçırmak, fuhsiyata tahrik, gayri tabiî mukarenet, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya seref ve haysiyeti kırıcı suçlar ile istimal ve istihlâk kaçakçılıgı hariç kaçakçılık, resmî ihale ve alım ve satımlara fesat karıstırma, Devlet sırlarını açıga vurma, firar, amir veya üste fiilen taarruz, emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret, mukavemet, fesat, isyan suçlarından dolayı yahut 22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Askerî Ceza Kanununun 148 inci maddesinde yazılı suçlardan mahkûm olmamak, ", 2) Taksirli suçlar hariç olmak üzere diger suçlardan adlî veya askerî mahkemeler tarafından otuz günden daha fazla süreli hürriyeti baglayıcı bir ceza ile mahkûm olmamak, 3) Taksirli suçlar nedeniyle altı ay veya daha fazla süreile hürriyeti baglayıcı bir cezaya mahkûm olmamak."hükmü, mülga (i) bendinden sonra gelen bentte de, "Uzman erbas olmak için gerek muvazzaflık görevini yaptıgı sırada, gerekse terhislerini müteakip basvuruda bulunan ve alınmaları uygun görülen personelin, güvenlik sorusturmaları; kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlıgı yahut Sahil Güvenlik Komutanlıgı tarafından yaptırılır. Temel askerlik egitimi sırasında güvenlik sorusturması sonuçlanmayanların egitimleri devam ettirilir. Bunlardan güvenlik sorusturmaları olumlu sonuçlananlar göreve baslatılır, olumsuz sonuçlananların ise Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlıgı ve Sahil Güvenlik Komutanlıgı ile ilisigi kesilir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin manevi sahsiyetine gölge düsüren veya askerligin seref ve haysiyeti ile bagdasmayacak eylemlerde bulunanlar ile tutum ve davranısları ile yasa dısı siyasi, yıkıcı, bölücü ideolojik görüsü benimseyenler, uzman erbas olarak istihdam edilmezler." hükmü düzenlenmistir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Kastamonu 5. Jandarma Er Egitim Alayı Komutanlıgı emrinde sözlesmeli uzman erbas adayı olarak görev yapan davacı hakkında yapılan güvenlik sorusturması ve arsiv arastırmasının olumsuz sonuçlanması neticesinde 08.08.2019 tarihli islem ile sözlesmesinin feshedildigi, söz konusu islemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Uyusmazlıkta, davacının güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanmasının sebebinin, " ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin 2019/... Esas sayılı davada basit yaralama suçundan yargılandıgı" bilgisi oldugu anlasılmıstır. Bu durumda, Mahkememizce yapılan ara kararlar sonucunda gelen bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde; davacı hakkındaki ceza yargılamasının halen derdest oldugu, dolayısıyla davacının anılan suçu isledigine dair verilmis bir mahkeme kararının bulunmadığı, kaldı ki davacıya isnat edilen "basit yaralama" suçunun Uzman Erbas Yönetmeligi'nin 6. maddesinin (ı) bendinde yer alan ve uzman erbas olmaya engel teskil eden katalog suçlar arasında sayılmadığı, ayrıca davacının ceza mahkemesinde yargılandığı basit yaralama suçuna konu eyleminin güvenlik sorusturmasını olumsuz sonuçlanmasını gerektirecek nitelikte ve ağırlıkta olmadıgı anlasıldıgından, davacının sözlesmesinin feshedilmesine iliskin dava konusu islemde hukuka uyarlık bulunmadıgı sonucuna ulasılmıstır.
Öte yandan, hukuka aykırılıgı tespit edilen islemin uygulanmaya devam etmesi halinde, davacının kamu hizmetini yerine getirmesi mümkün olamayacagından, bu yönüyle telafisi güç zararlar dogacagı açıktır. Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılıgı açık olan dava konusu islemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar dogabileceginden 2577 Sayılı Kanunun 27.maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, kararın tebligini izleyen günden itibaren 7 gün içerisinde Ankara Bölge Idare Mahkemesi'ne itiraz yolu açık olmak üzere, 09/10/2019 tarihinde oybirligiyle karar verildi.