Boşanmada Maddi Tazminat

Boşanmada Maddi Tazminat

Boşanmada maddi tazminat Türk Medeni Kanunumuzun 174'üncü maddesinin I inci fıkrası; mevcut ya da beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebilir.

Boşanmada Maddi Tazminat

Boşanma ve nafaka hukuku kapsamında boşanmada maddi tazminat Türk Medeni Kanunumuzun 174'üncü maddesinin I inci fıkrasında; "mevcut ya da beklenen menfaatleri boşanma davası yüzünden zedelenen kusursuz (boşanmada kusur) veya daha az kusurlu taraf kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebilir." şeklinde ifade edilmiş olup, boşanmanın eşlerle ilgili mali sonuçlarından birisi olan maddi tazminat kurumu düzenlenmiştir. Boşanmada maddi tazminat istenebilecek durumlar boşanma sebebiyle mevcut yahut beklenen menfaatlerin zedelenmesi ve karşı tarafın kusurlu olmasıdır. Kusursuz olan taraftan yahut kusuru ispatlanamamış olan taraftan yoksulluk nafakası talep edilemez. Bunlar aynı zamanda maddi tazminat şartlarıdır ve aşağıda ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Maddi tazminat ile ziynet alacağı davasını birbiri ile karıştırmamak gerekir. Çünkü ziynet alacağı boşanma davasının ferisi yani eki niteliğinde olmadığı gibi bir alacak davasıdır. Çekişmeli boşanma davasında (evlilik birliğinin sarsılması sebebiyle boşanma davası yahut özel boşanma sebeplerine dayalı dava) maddi tazminat dava ile birlikte talep edilebileceği gibi sonradan açılacak tazminat davası ile de talep edilebilir. Ancak uygulamada birlikte açılmakta olduğu gibi harçlar bakımından birlikte açılması daha faydalı olacaktır. Konu hakkında boşanma avukatından hukuki yardım almanızı ve kendi davanıza bakan boşanma avukatınıza danışmanızı tavsiye ederiz. Boşanma davasında maddi tazminatın boşanma davasından sonra görülecek olan mal paylaşımı davası ile bir bağlantısı yoktur. Maddi tazminat alınması yahut maddi tazminatın miktarının, mal paylaşımı davasındaki bedelleri etkilemesi, azaltması yahut arttırması mümkün değildir. Maddı tazminat alındı diye mal paylaşımı davasındaki bedellerde indirim yapılamaz. Maddi tazminat sedece çekişmeli boşanma davasına özgü değildir. Anlaşmalı boşanma davasında maddi tazminat da talep edilebilir. Boşanma davasında maddi tazminat miktarı eşin mevcut ve beklenen menfaatlerinin ne kadarının zedelendiğine göre tespit edilecektir. Örneğin lüks içinde yaşayan bir eş, kocasının kendi kusurundan dolayı bu yaşamdan mahrum kalmış ise bu durumda tabii ki de beklenen menfaatleri zedelenmiş olacaktır. Hatta bunun için lüks içinde yaşamaya da gerek olmayıp mevcut durum bakımından iki kişinin yapabilecekleri tek kişiye düştüğü için de mahkemenin takdiri gereği menfaat zedelenmesi ortaya çıkabilmektedir. Ancak unutmayın ki, zina sebebiyle boşanma davasında tabii ki de belirlenecek tazminat miktarı da diğer boşanma sebeplerine göre hakkaniyet gereği daha fazla olacaktır. En çok sorulan sorulardan bir tanesi de evi terk eden kadın tazminat alabilir mi? şeklindedir. Evi terk eden kadının, evi terk etme sebebinde haklı gerekçeleri varsa, evi terk etme sebebi kocasından kaynaklanıyorsa ve davada kocasının kendisinden daha fazla kusurlu olduğunu ispatlamış ise tabii ki de maddi tazminat alabilecektir. Bu konuda lütfen bir avukattan hukuki destek alınız ki hak kaybı yaşamayınız. Bir diğer soru ise boşandıktan sonra aldatıldığını öğrenen eşin ne yapacağıdır? Boşanma, evlilik birliğini sona erdirir. Ancak boşandıktan sonra, evliyken aldatıldığını öğrenen eşin bu durumda aldatan eşe maddi tazminat ve manevi tazminat davası açma hakkı bulunmaktadır. Tabii ki bu durum genel mahkemelerde açılacak tazminat davası ile olacaktır. Bu konu hakkında bilgi edinmek için maddi ve manevi tazminat davası başlıklı makalemizi okumanızı tavsiye ederiz.

BUNU DA BİL; Anlaşmalı boşanma davasında nafaka hakkında bilgi için makalemizi okumanızı tavsiye ederiz.

BUNU DA BİL; Boşanma davasında manevi tazminat için boşanma davası açtım manevi tazminat alır mıyım? başlıklı makalemizi okumanızı tavsiye ederiz.

Boşanmada Maddi Tazminat Şartları Nelerdir?

Boşanmada manevi maddi tazminat davası şartları- Boşanmış veya boşanacak eşlerin diğer taraftan maddi tazminat isteyebilmesi belirli koşulların gerçekleşmesine bağlı tutulmuştur. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunumuzun lafzından hareket ederek ortaya çıkardığımız bu koşulları şimdi sırasıyla inceleyelim;

BUNU DA BİL; Anlaşmalı boşanma davasında tazminat hakkında bilgi için anlaşmalı boşanmada tazminat başlıklı makalemizi okumanızı tavsiye ederiz.

• Boşanmada Maddi Tazminat İsteyen Kusursuz Ya da Daha Az Kusurlu Olmalıdır

4721 Sayılı Türk Medeni Kanunumuzun m.174f.I hükmü gereği boşanmış ya da boşanacak eşlerin maddi tazminat alabilmesi için, tazminat talep eden eşin ya hiç kusuru olmaması ya da tazminat istediği tarafa göre kusurunun daha az olması gerekmektedir. Açıklık getirmek gerekirse, eşin tazminat isteyebilmesi için birinci unsur hiç kusuru olmaması durumu ya da kusurlu olsa dahi bu kusurunun karşı tarafın kusurundan daha az olması kanun gereğidir.

Anılan Kanunun 174 üncü maddesinin 1 inci fıkrası uyarınca, mevcut veya beklenen bir menfaati boşanma yüzünden haleldar olan kusursuz ya da daha az kusurlu tarafın, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebileceği belirtilmiş; 2'nci fıkrasında ise boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan tarafın kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun bir para İSTEYEBİLECEĞİ ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR. Maddenin anlatımından görüldüğü üzere maddi tazminat istenebilmesi, tazminat isteyenin kusursuz veya daha az kusurlu olması, tazminat istenenin kusurlu olması yanında bir zararınla nedensellik bağı ve hukuka aykırılık unsurlarının GERÇEKLEŞMESİNE BAĞLIDIR. Buna göre, mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenmiş olan eş kusursuz veya az kusurlu ise maddi tazminata hükmedilebilir.(Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2010/2-751E., 2011/96K.)

Belirtmek gerekir ki eş kusursuz ise maddi tazminat alabilir. Başka türlü maddi tazminat alabilmesinin yolu ise kusurlu olsa dahi bu kusurunun maddi tazminat talep edilen tarafın kusurundan daha az olmasıdır. 

BUNU DA BİL; Boşanma davasında kusur sayılan davranışlar için makalemizi okumanızı da tavsiye ederiz.

• Boşanmada Maddi Tazminat İsteyen Taraf Kusursuz olmalıdır

Kanun lafzından da görüleceği üzere eşin boşanma davasında ya da boşanma davasından sonra maddi tazminat isteyebilmesi için kusursuz olması gerekmektedir. Aslında bu durumu şu şekilde izah etmek daha doğru olacaktır. Boşanma davasında ya da boşanma davasından sonra maddi tazminata hükmedilebilmesi için demek hukuki anlamda daha net olacaktır. Zira davada bir şeyin istenmesinden ziyade istenen şeyin kabul edilmesi, istenen şeye hükmedilmesi daha önemlidir. Bu yüzden maddi tazminat istemek yerine maddi tazminata hükmedilir demek daha yerinde olacaktır. Daha net ifade ile boşanma davasında ya da boşanma davasından sonra maddi tazminata hükmedilebilmesi için, tazminat isteyen tarafın dilekçenin sonuç ve talep kısmında buna açıkça değinmesi, mahkemeninde tazminata hükmedebilmesi için tazminat talep eden tarafın kusurunun bulunmadığına kanaat getirmesi gerekmektedir.

Mahkemece, tarafların eşit kusurlu oldukları kabul edilerek boşanmalarına karar verilmiş ise de; yapılan yargılama ve toplanan delillerden davalı kadının cinsellikten kaçındığı, davacı kocanın ise eşiyle ilgilenmediği, gece geç saatlerde geldiği, ailesiyle birlikte oturmaya zorladığı, eşini baba evine bırakarak ayrılma iradesi GÖSTERDİĞİ ANLAŞILMAKTADIR. Tarafların kusurları dikkate alındığında evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında ve boşanmaya neden olan olaylarda, iki tarafında kusurlu olduğu gerçekleşmiş ise de, davacı kocanın daha ağır kusurlu, kadının ise az kusurlu olduğunun KABULÜ GEREKMEKTEDİR. Mahkemenin, boşanmaya neden olan olaylarda, tarafları eşit kusurlu olarak belirlemesi ve bu hatalı kusur belirlemesine göre davalı kadının maddi tazminat (TMK.md.174/1) ve manevi tazminat (TMK.md.174/2) taleplerinin reddi DOĞRU OLMAMIŞTIR. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/2-1574E., 2017/1357K.)

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun “maddi ve manevi tazminat” başlıklı 174 üncü maddesi uyarınca; mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen “kusursuz” veya “daha az kusurlu” tarafın, kusuru bulunan taraftan uygun bir maddi tazminat İSTEYEBİLECEĞİ DÜZENLENMİŞTİR. Buna göre davalı kocanın tazminatına mahkûm edilebilmesi için davacı kadının kusursuz ya da daha az kusurlu OLMASI GEREKİR. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2014/2-294E., 2015/2926K.)

BUNU DA BİL; Boşanma davasında ziynet eşyaları hakkında makale için boşanma davasında altınları alabilir miyim başlıklı makalemizi okumanızı tavsiye ederiz.

• Boşanmada Maddi Tazminat İsteyen Eş Az Kusurlu Olmalıdır

4721 sayılı Türk Medeni Kanunumuzun m.174f.I de düzenlenen maddi tazminat ile ilgili maddede eşin maddi tazminat isteyebilmesi için maddi tazminat istediği taraftan daha az kusurlu bulunması gerekmektedir. O zaman eşit kusurlu eş ile ağır kusurlu eş maddi tazminat alamayacağı gibi tam kusurlu eş de maddi tazminat alamayacaktır. Böylelikle yukarıda da belirttimiz gibi tazminat isteyen tarafın tazminat istediği taraftan maddi tazminat alabilmesi için, ya hiç kusurunun bulunmaması yani kusursuz olması ya da kusurunun karşı taraftan daha az olması gerekmektedir. Maddi tazminat isteyen eş, tazminat istediği eş ile eşit kusura sahip ise ne yazık ki maddi tazminat alamayacaktır. Nitekim maddi tazminat isteyen tarafın kusuru tazminat istediği tarafın kusurundan daha ağır ise yine tazminata hükmedilmeyecektir. Bu durum haliyle tazminat isteyen tarafın tam kusurlu olma durumunda da geçerlidir.

• Boşanmada Maddi Tazminat İstenen Tarafın Kusurlu Olması Gerekir

4721 sayılı Türk Medeni Kanunumuzun m.174 f.I de düzenlediği maddi tazminata hükmedilebilmesi için yukarıda bahsedilen durumlar haricinde tazminat yükümlüsünün de kusuru gerekmektedir. Nitekim kanunda, kusursuz ya da az kusurlu tarafın, kusurlu taraftan uygun bir miktar tazminat isteyebileceği belirtilmiştir. Görüleceği üzere tazminat istenen yanın tazminattan sorumlu tutulabilmesi için kusurunun varlığı zorunlu bir unsurdur.

Maddenin anlatımından da anlaşılacağı üzere maddi tazminat istenebilmesi, tazminat isteyenin kusursuz veya daha az kusurlu olması, tazminat istenenin kusurlu olması yanında bir zararınla nedensellik bağı ve hukuka aykırılık unsurlarının GERÇEKLEŞMESİNE BAĞLIDIR. Buna göre mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenmiş olan eş, kusursuz veya az kusurlu ise maddi tazminata hükmedilebilir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/2-1574E., 2017/1357K.)

• Boşanmada Maddi Tazminat İçin Kusurun İspatı Şarttır

Boşanma davası devam ederken maddi tazminat talep edilmiş, daha doğru bir ifade ile açılan boşanma davasında maddi tazminat istenmiş ise tazminat istenilen tarafın kusurunun ispatlanması zorunludur. İspat yükü ise iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran taraf olan davacıya yani tazminat talep eden tarafa aittir. Davacının, tazminat isteyen tarafın, lehine maddi tazminata hükmedilebilmesi için tazminat taleplerinde belirtmiş olduğu hususları, karşı tarafın kusurlarının isapatı şarttır. Nitekim kanunda kusursuz ya da az kusurlu yanın, kusurlu taraftan tazminat talep edebileceği düzenlendiğinden bu kusurun davacı tarafından ispatlanması zorunludur. Mahkemenin yapacağı şey ise kusur durumunu belirlemek, kusur durumunu belirlemeden tazminata hükmetmemektir. Kusur durumu belirlenmeden maddi tazminat istemi hakında karar verilmemelidir.

Davalı-karşı davacı kadının 30.000 TL maddi tazminat talebi Türk Medeni Kanununun 174/1 MADDESİ KAPSAMINDADIR. Türk Medeni Kanununun 174/1 inci maddesi mevcut veya beklenen bir menfaati boşanma yüzünden haleldar olan kusursuz ya da daha az kusurlu tarafın, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebileceğini. 186 ncı maddesi, eşlerin evi birlikte seçeceklerini, birliğin giderlerine güçleri oranında emek ve mal varlıklarıyla KATILACAKLARINI ÖNGÖRMÜŞTÜR. Toplanan delillerden boşanmaya sebep olan olaylarda maddi tazminat isteyen eşin diğerinden daha ziyade ve eşit kusurlu OLMADIĞI ANLAŞILMAKTADIR. Boşanma sonucu bu eş, en azından diğerinin maddi DESTEĞİNİ YİTİRMİŞTİR. O halde mahkemece, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarıyla kusurları ve hakkaniyet İlkesi (TMK m. 4, TBK m. 50 ve 52) dikkate alınarak davalı karşı davacı kadın yararına uygun miktarda maddi TAZMİNAT VERİLMELİDİR. Bu yönün dikkate alınmaması DOĞRU GÖRÜLMEMİŞTİR.(Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2016/4749E., 2017/10126K.)

• Boşanma Maddi Tazminat İçin Kanunun Aradığı Şartlar Gerçekleşmelidir

Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle açılan bütün boşanma davalarında sırf davanın kabul edilmiş olması maddi tazminata hükmedilmesi için yeterli bir unsur değildir. Zira kanun, boşanma yüzünden mevcut veya beklenen menfaatlerin zedelenmesinden bahsetmiş olup, bu menfaatlerin zedelendiğinin kanıtlanması gerekmetedir. Mevcut menfaat deyiminden ise anlaşılması gereken şey; evlilik birliğinin eşlere getirdiği yararlar, evlilik birliğinin giderlerine katılma ve eşine yardımcı olma yükümlülüğü sayılabilmektedir. Beklenen menfaatler ise, henüz ortaya çıkmamış, ya da henüz doğmamış fakat evlilik birliği devam etse idi büyük bir olasılıkla ortaya çıkacaktı, doğacaktı denilebilen ihtimal dahilindeki çıkarlardır. Eşler arasındaki mal rejiminin erken sonlandırılması, yardım sandığından yoksun kalmak gibi sebeplerle beklenen menfaatlerin zedelendiği ortaya konulabilir. Özellikle belirtmekte fayda vardır ki müşterek çocukların yeme içme ve evlendirme giderleri, evlilik birliğine verilen emek, araç veya konut alımına maddi katkı sağlanmasına ilişkin giderler ile evliliğin sonlandırılması sonucunda yoksulluğa düşüleceği sebebiyle maddi tazminata hükmedilemez. Yüksek Yargıya göre, eşinin verdiği güvence ile işinden ayrılan ve boşanma nedeniyle beklenen yararları zedelenen taraf maddi tazminat alabilir. Ancak yukarıda ispat husunda bahsettiğimiz durumlar maddi tazminata hükmedilmesi için zorunlu olup gözden kaçırılmaması gerekir. Zira eşinin verdiği güvence ile işinden ayrılan kadının tazminat alabilmesi için işten ayrılma sebebinin eşinin vermiş olduğu güvence olduğunu ispatlaması gerekmektedir. Bir diğer husus ise evlenmek için yapılan giderler konusudur. Evlenme için yapılan giderler de maddi tazminatın konusunu oluşturmaz. Evliliğin gerçekleştirilmesi için davetiye bastırmak, salon kiralamak, yemek ve pasta ikram etmek Yüksek Yargıya göre örf ve adetin bir gereğidir. Yargıtaya göre bu durumda taraflar evlenmiş ve amaç gerçekleşmiştir. Boşanma sebebiyle uğranılan bir zarar yoktur. Maddi tazminatta zarar hakim tarafından belirlenen bir müessesedir. Mevcut menfaatler ile beklenen menfaatlerin ne kadar zedelendiğinin belirlennmesi gerekir. Hatta bazı durumlarda ve kanunun verdiği icazet doğrultusunda mevcut ve beklenen menfaatlerin belirlenmesi konusunda bilirkişi de tayin edilebilmektedir. Hukukumuzda tazminat talep eden taraf lehine hükmedilen tazminat miktarı hiçbir zaman zarardan fazla olamaz.

Zarar araştırması sonucu ortaya çıkan değerden fazlasına hükmedilemez. Tazminat zarardan büyük olamayacağından zarardan fazla tazminat belirlenmesi açıkça kanuna aykırı bir durum yaratacaktır. Yine zarardan büyük olmayacak olan maddi tazminatın kanun gereği uygun bir tazminat olması gerekmektedir. Nitekim m. 174 f.I de yer alan maddai tazminata ilişkin hükümde de kanun koyucu uygun bir tazminattan bahsetmiştir. Bu da bize şunu göstermektedir ki zararın tamamının karşılanması zorunlu bir durum olmadığı gibi tarafların kusur oranları, zedelenen menfaatleri, sosyal ve ekonomik durumları ile kusurlarının neden sonuç ilişkisi çerçevesinde mahkemece değerlendirilmesi şarttır. Önemli olan unsur mevcut veya beklenen menfaatlerin zedelenmesinin kanun lafzında da görüleceği gibi boşanma yüzünden gerçekleşmesidir. Maddi tazminat isteyen taraf lehine tazminata hükmedilebilmesi için mevcut veya beklenen menfaatlere boşanma yüzünden halel gelmesi gerekir. Aksi bir durumun tezahür etmesi nedensellik bağını ortadan kaldıracak ve tazminata hükmedilmeyecektir. Boşanma davasında dikkat edilmesi gereken ve en can alıcı durum ise talep edilen maddi tazminat isteklerinin boşanmanın fer'i si yani eki niteliğinde olup olmamasıdır. Burada ince bir ayrıntı vardır. Boşanma davası sırasında ya da sonrasında talep edilen maddi tazminat talepleri TMK m.174 f. I kapsamında değil ise HARCA TABİDİR. Örneğin boşanma davasında 300.000,00 TL değerinde bir maddi tazminat istenmiş ise ve bu talep TMK m. 174 f. I kapsamında değil ise harca tabidir ve talep eden tarafın bu harcı tamamlaması gerekir.

Burada yine üstüne basa basa durulması gereken bir diğer durum ise istenilen tazminatın TMK m. 174 f. I kapsamında olmadığı durumlarda tazminat taleplerinin reddi durumunda reddedilen kısım kadar karşı vekalete hükmedileceği durumudur. Taraflar ne yazık ki profesyonel bir yardım almadan, kendi başlarına açtıkarı boşanma davaları ile istedikleri maddi ve manevi tazminat talepleri ile büyük hak kayıplarına uğrmakta kaş yapayım derken göz çıkarmaktadırlar. TMK m. 174 f.I e göre istenilen maddi tazminat hem harca tabi değil hem de reddi durumunda karşı vekalate mahal vermeyen bir müessesedir. Çünkü ilgili madde sebebiyle talep edilen tazminat, boşanmanın fer'ilerinden olan ve boşanmanın mali sonuçlarına giren bir müessesedir. Bu yüzden hangi durumların TMK m.174 f.I da yer alan maddi tazminat taleplerinin içerisinde yer alması gerektiği hususu çok önemli bir konu olup uzman bir boşanma avukatından yardım alınması zorunludur. Bu müessesenin tespiti o kadar önemlidir ki görevli mahkemenin değişmesine bile yol açabilmektedir. Tazminat taleplerinin, TMK m. 174 f. I de düzenlenen maddi tazminat talepleri içerisinde yer almaması durumunda görevli mahkeme Aile Mahkemesi olmaktan çıkacak Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili maddeleri gereği görev değişecektir. Bu da tazminat talep eden tarafın davasının dava şartı yokluğundan reddini doğuracak ve açılan dava dava şartı yokluğundan görevsizlik nedeniyle reddedilecek ayrı bir masrafın doğmasına sebebiyet verecektir.

BUNU DA BİL; Çekişmeli boşanma davası hakkında ayrıntılı bilgi için çekişmeli boşanma davası başlıklı makalemizi okumanızı tavsiye ederiz.

Boşanmada Maddi Tazminat Yargıtay Kararları

Boşanma Davasında Nikah Giderleri Tazminat Talebi

Davacı-davalı boşanma davasına ilişkin dava dilekçesinde; evin restorasyonu, mobilyalar, tefrişat, nikah giderleri, takı ve yol giderleri karşılığında davalı-davacıdan 30.000 TL. maddi tazminat talep etmiş; bu miktar üzerinden nispi peşin harcı DA YATIRMIŞTIR. Boşanmanın fer'ilerinden olmayan bu talep de reddolunduğuna göre, reddolunan bu miktar üzerinden davada kendisini vekille temsil ettiren davalı-davacı (kadın) yararına nispi vekalet ücreti takdiri gerekirken, bu hususun dikkate alınmamış olması DOĞRU BULUNMAMIŞTIR.(Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2010/6449E., 2011/7417)

Boşanma Davasında Düğün Giderleri Tazminat Talebi

Boşanmada maddi tazminata ilişkin talep içerisinde düğün giderlerine dair bir talep var ise dava harca tabidir.

Davacı kadının ve davalı kocanın maddi tazminat isteği Türk Medeni Kanununun 174/1 inci MADDESİNE DAYANMAMAKTADIR. Bu talepler düğün giderlerine ilişkin olup, boşanmanın eki NİTELİĞİNDE DEĞİLDİR. Bu nedenle nisbi harca tabidirler. Davacı kadının maddi tazminat istemi yönünden peşin nisbi harcın ikmal ettirilmeden (HK. 30-32. md.), davaya devamla, düğün giderleriyle ilgili maddi tazminata hükmedilmesi doğru olmadığı gibi, davalı koca tarafından istenen düğün giderleriyle ilgili tazminat talebi hakkında usulüne uygun açılmış bir dava veya karşı dava bulunmadığından, bu konuda "karar verilmesine yer olmadığına" şeklinde hüküm tesis edilecek yerde, kesin hüküm oluşacak şekilde red hükmü kurulması BOZMAYI GEREKTİRMİŞTİR. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2005/5100E., 2005/7045K.)

Boşanma Davasında Evlilik Birliği İçin Yapılan Masrafların Talebi

Boşanmada maddi tazminata ilişkin talep içerisinde evlilik birliği giderlerine dair bir talep var ise dava harca tabidir.

Somut olayda, dava dilekçesinde salt boşanma isteminde bulunan davacı, aşamalarda ibraz ettiği dilekçelerde, müşterek evin alınması sırasında yaptığı katkı karşılığı maddi tazminat talep etmiş, ne var ki harca ilişkin işlemleri YERİNE GETİRMEMİŞTİR. Davacının maddi tazminat istemi ile, boşanma davasının dayandıkları hukuki ilişki ve maddi olaylar tamamen ayrı olduğundan; davacının tazminat talebi ayrı bir davanın konusunu TEŞKİL ETMEKTEDİR. Bu itibarla, boşanmanın eki niteliğinde olmayan davacının maddi tazminat talebine ilişkin, usulüne uygun açılmış bir davadan söz edilmesi OLANAKLI DEĞİLDİR. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2006/2-235E., 2006/334K.)

Boşanma Davasında Doğum İçin yapılan giderlerin Tazmini

Boşanmada maddi tazminata ilişkin talep içerisinde doğum için yapılan giderlere dair bir talep var ise dava harca tabidir.

Boşanma Davasında İşten ayrılma sebebiyle alacak istemi

Boşanmada maddi tazminata ilişkin talep içerisinde işten ayrılma sebebiyle meydana gelen giderlere dair bir talep var ise dava harca tabidir.

Kadın, açtığı boşanma davasında, hem evlenme nedeniyle işinden ayrılmak zorunda kaldığından bahisle yoksun kaldığı kazanç kaybı ve sigortalılık haklarını yitirmesine karşılık ve hem de, boşanma sonucu, eşinin sigortasından yararlanarak ücretsiz muayene hakkını yitireceğinden, bu sebeple maddi kayıpları olacağından söz ederek 20 milyar lira maddi TAZMİNAT İSTEMİŞTİR. İsteğin ikinci bölümü "..boşanma yüzünden mevcut menfaatin kaybı.." kapsamında olup, Türk Medeni Kanununun 174/1 inci maddesi kapsamına girer ise de, evlenme yüzünden yoksun kalınan kazanç ve sigortalılık kaybı, bu KAPSAMDA DEĞİLDİR. Bu bakımdan, maddi tazminat talebinin ne kadarının 174/1 inci maddesi kapsamında, ne miktarının bu kapsam dışında olduğunun davalı-davacı vekiline sorulup açıklattırılması ve hasıl olarak sonuç uyarınca karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde maddi tazminata hükmolunması DOĞRU GÖRÜLMEMİŞTİR. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2004/1793E., 2004/2619K.)

Boşanma Davasında Çeyiz giderlerinin karşılanması amacıyla Tazminat istemi

Boşanmada maddi tazminata ilişkin talep içerisinde çeyiz giderlerinin karşılanmasına dair bir talep var ise dava harca tabidir.

Davacı kadın dava dilekçesinde boşanmayla birlikte çeyiz eşyalarını da talep edip başvurma HARCINI YATIRMIŞTIR. Çeyiz eşyalarıyla ilgili istek boşanmanın eki niteliğinde olmayıp nisbi HARCA TABİDİR. Bu yön nazara alınmadan ve talep edilen eşyaların değeri açıklattırılıp peşin nisbi harç tamamlattırılmadan (Harçlar Kanunu md. 30-32) yazılı şekilde hüküm tesisi de DOĞRU OLMAMIŞTIR.

Boşanma Davasında Ziynet Eşyası Talebi

Boşanmada maddi tazminata ilişkin talep içerisinde ziynet eşyalarının karşılanmasına dair bir talep var ise dava harca tabidir.

Davacı-davalı kadın mevcut ve beklenen zararı (TMK.md.174/1) ve kaybolan ziynet eşyaları için toplam 20.000 TL. maddi TAZMİNAT İSTEMİŞTİR. Başvurma harcı dava dilekçesindeki bütün talepleri kapsar. Bu durumda ziynet eşyası alacağının başvurma harcı yatırılmış sayılır. Türk Medeni Kanununun 174/1 inci madde kapsamındaki maddi tazminat harca tabi değilse de, ziynet alacağı istemi ayrıca nispi HARCA TABİDİR. Ziynet alacağının nispi peşin HARCI YATIRILMAMIŞTIR. Diğer yandan, 20.000 TL. lik maddi tazminat talebinin ne kadarının ziynet eşyası alacağına ne kadarının Türk Medeni Kanununun 174/1 inci maddesine göre talep edildiği belli olmadığından; mahkemece davacı-davalı kadından hakimin davayı aydınlatma ödevi (HMK. md. 31) çerçevesinde açıklama istenip; ziynet eşyalarına ilişkin talebin nispi peşin harcının davacı-davalı kadın tarafından tamamlamasının istenilmesi (Harçlar Kanunu md.30-32) tamamlandığında tarafların bu konudaki delillerinin sorulup gerektiğinde toplanması ve sonucuna göre karar verilmesi; aksi halde Harçlar Kanununun 30. maddesine göre işlem YAPILMASI GEREKİR. Davacı-davalı kadının Türk Medeni Kanununun 174/1 inci maddesi kapsamında ki maddi tazminat bölümüyle ilgili olarak, yasal koşulları oluşmadığından reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoksa da; ziynet eşyası alacağı istemiyle ilgili olarak yukarıda açıklanan şekilde işlem yapılıp, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken; nispi peşin harç yatırılmadan davaya devam edilip (Harçlar Kanunu md. 30) yazılı şekilde davanın esası hakkında ret kararı verlimesi usul ve yasaya aykırı olmuş; BOZMAYI GEREKTİRMİŞTİR. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2011/10423E., 2012/7339K.)

Boşanma Davasında Kira Geliri Talebi

Maddi tazminata ilişkin talep içerisinde yoksun kalınan kira gelirinin karşılanmasına dair bir talep var ise dava harca tabidir.

Dava dilekçesinden alınan başvurma harcı bu dilekçede yer alan bütün istemleri kapsar. Davacı-davalı kocanın maddi tazminat isteği taşınmaz nedeniyle yoksun kalınan kira geliri ve düğün giderlerine; davalı-davacı kadının maddi tazminat isteği ise ziynet eşyalarının bedeline yönelik olup; bu tür maddi tazminat istekleri, boşanma isteğinin eki (fer'i) niteliğinde olmayıp, ayrı peşin ve nispi harca tabi bağımsız BİRER TALEPDİR. Bu nedenle, tarafların maddi tazminat talepleri konusunda kendilerinden ayrıntılı açıklama istenerek, kendilerine peşin nispi harcı tamamlama imkanı verilmesi (Harçlar Kanunu md. 30-32), harç tamamlandığı takdirde öncelikle düğün giderleri ve yoksun kalınan kira bedeline ilişkin taleplerin Borçlar Kanunundan kaynaklandığı gözetilerek görev hususu da değerlendirilerek; tarafların bu talepleri hakkında gösterdikleri delilleri toplanarak; gerçekleşecek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken; yazılı şekilde karar verilmesi usul ve YASAYA AYKIRIDIR. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2010/12200E., 2011/13860K.)

Boşanma Davasında Borç olarak verilen paranın istemi amacıyla maddi tazminat

Boşanmada maddi tazminata ilişkin talep içerisinde borç verilen paranın karşılanmasına dair bir talep var ise dava harca tabidir.

Davacı kadının, maddi tazminat talebi Türk Medeni Kanununun 174/1 inci maddesinde yer alan "boşanma yüzünden mevcut veya beklenen menfaatlerin kaybedilmesi" sebebine dayanmayıp, nikah için sarfedilen masraflar ve borç olarak verilen parayla HARCAMALARA İLİŞKİNDİR. Bu talep boşanmanın eki niteliğinde olmayıp, nispi HARCA TABİDİR. Dava dilekçesine ilişkin alınan başvurma harcı dava dilekçesinde yer alan bütün istemleri kapsar. Mahkemece yapılacak iş, davacı kadının maddi tazminat taleplerine ilişkin peşin nispi harç eksikliğinin tamamlanması için (Harçlar Kanunun md. 30-32) davacı kadına süre verilip, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu yön nazara alınmadan yargılamaya devamla işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm tesisi DOĞRU GÖRÜLMEMİŞTİR. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2010/13102E., 2011/14795K.)

Boşanma Tazminat Davasında İddia ve Savunmalar

Boşanma Maddi Tazminat Davasında maddi tazminat boşanma davasının eki niteliğinde ise ve birlikte açılmış ise maddi tazminat talep eden taraf karşı tarafın kusurunu ispat etmek zaruriyetindedir. İspat edemez ise lehine maddi tazminata hükmedilmeyecektir. Bu  bakımdan boşanma maddi tazminat davasında taraflar iddia ve savunmalarını dilekçeler aşamasında her zaman değiştirebilecek iken dilekçeler aşaması bitiitkten sonra herhangi bir değişiklik yapamayacaklardır. 

Boşanma Maddi Tazminat Davasında İddia Nasıl İspat Edilir?

Boşanma Maddi Tazminat Davasında İddialar özellikle tanık delili ile ispat edilebileceği gibi her türlü yasal delille de ispat ediebilir. Mesaj kayıtları fotoğraflar günlük tanık delili (komşular, aile, yakın arkadaş ve sair) sosyal medya mesajları gibi delillerle ispat mümkündür. 

Boşanmada Maddi Tazminat Nasıl Belirlenir?

Boşanmada maddi tazminat nasıl belirlenir hakkında ayrıntılı bilgi için aşağıdaki videomuzu izlemenizi tavsiye ederiz.

Boşanmada Maddi Tazminat Taksitlendirilir mi?

Boşanmada tazminat taksitlendirilir mi- Boşanma davalarında maddi tazimnat bölünebilir nitelikte olduğu için taksitlendirilebilir. Ayrıca kanunumuzda maddi tazimnat ve yoksulluk nafakasının toptan veya durumun gereklerine göre irat biçiminde ödenebileceği hükme bağlanmıştır. Ancak manevi tazminat için aynı şeyi söylemek mümkün değildir. Zira manevi tazminat bölünemez ve ıslah ile arttırılamaz bu bakımdan maddi tazminatın irat biçiminde yani taksitlerle ödenmesi mümkün iken manevi tazminatın taksitlendirilmesi mümkün değildir. Boşanmada tazminat taksitlendirilir mi sorusunun cevabı maddi ve manevi tazminatlar bakımından farklılıklar göstermektedir.

Boşanmada Tazminat Ödeme Süresi Ne Kadardır?

Boşanmada tazminat ödeme süresi- Boşanma davasında tazminat ödenmezse ne olur sorusuna geçmeden önce tazminat alacağının ne zaman muaccel hale geleceği üzerinde durmak gerekmektedir. İlk derece mahkemesi yani boşanma davasına bakan aile mahkemesi tarafından verilen boşanma kararı ile birlikte maddi tazminata da hükmedildi ise bu kararın kesinleşmeden icra edilmesi mümkün değildir. Bu yüzden boşanma davası sonrasında aleyhine maddi tazminata karar verilen kişinin bu maddi tazminatı karar kesinleşmeden vermesine gerek yoktur. Kaldı ki vermek zorunda da değildir. Diyelim ki karara tarafların itiraz etti. Bu durumda da itirazın sonucunun beklenmesi şarttır. Peki karar kesinleşince ne olacak? İşte bu durumda karar kesinleşmiş ise artık maddi tazminat muaccel hale gelecektir ki tazminat borçlusunun bunu ödemesi şarttır. Kişi maddi tazminatı ödemezse maddi tazminat alacaklısı almış olduğu mahkeme ilamını icra dairesine verip maddi tazminat borçlusu hakkında ilamlı icra takibi başlatacak ve borçluya icra emri gönderilcektir. Borçlu verilen sürede borcunu ödemezse ilamlı icra yoluyla kendisine haciz talebinde bulunulacak ve mallarına el konulacak ya da birikmiş parası bankada bloke edilerek tahsil yoluna gidilecek eğer sigortalı çalışıyor ya da devlet memuru ise ücreti ya da maaşı haczedilecektir.

Anlaşmalı boşanmada tazminat istenebileceği gibi anlaşmalı boşanmada zaten bu konularda anlaşılması şarttır. Anlaşmalı boşanma davasında tazminattan bahsedilmemiş ya da tazminat konusunda anlaşılamamışsa anlaşma mümkün olmayacağından dolayı davaya çekişmeli boşanma davası olarak devam edilecektir. Taraflar anlaşmalı boşanma davasında Medeni Kanunumuzun 174 üncü maddesinde yer alan hususlarda yani maddi tazminat ve manevi tazminat konularında da anlaşmış olmalıdırlar. Nitekim maddi tazminat ve manevi tazminat konularında anlaşma olmazsa dava çekişmeliye dönecek ve mahkeme delillerin ve tanıkların sunulmasını taraflardan isteyecektir. Eğer tarafların maddi tazminat ve manevi tazminata ilişkin bir talepleri yoksa bunu anlaşmalı boşanma protokolüne açık bir şekilde yazmaları şarttır. Nitekim tazminat istenmeceğine ilişkin ifadeler de anlaşma olduğunu göstermektedir. Bu da demek oluyor ki anlaşmalı boşanma davasında talep edilmese dahi bu hususların belirtilmiş olmasının şart olduğudur.

Boşanma Avukatı Hukuki Değerlendirme

Boşanma avukatı bakımından boşanma davasının fer'isi niteliğinde açılan boşanmada maddi tazminat davasının önemi çok büyüktür. Nitekim boşanmanın fer'isi niteliğinde yani boşanmanın sonuçlarından olan maddi tazminat davası harca tabi değildir. Bu şu demektir. Kişi açtığı boşanma davasında 50.000,00 TL maddi tazminat isterse bunun için devlete herhangi bir harç ödemez. Hatta ve hatta karşı tarafın avukatı varsa ve açmış olduğu boşanma davasındaki maddi tazminat istekleri reddedilirse reddedilen miktar üzerinden karşı vekalete hükmedilemeyeceği için zarara da uğramayacaktır. Bu bakımdan boşanma davası avukatının müvekkillerini bilgilendirmesi tazminat miktarını ölçülülük ilkesine göre belirlemesi ve buna göre boşanma davasını açıp maddi tazminatı da istemesi uygun olacaktır. Boşanma avukatı müvekkilini bu şekilde yönlendirdikten sonra davalı tarafın kusurlarını da ortaya çıkartacak tüm emareleri dosyaya sunmalıdır. Zira boşanma davasında talep edilecek olan maddi tazminatın karara bağlanabilmesi için tazminat talep eden tarafın tazminat talep edilen taraftan daha az kusurunun bulunması şarttır. Aksi durumda boşanmaya karar verilse dahi maddi tazminata hükmedilmeyecektir. Kusursuz eş, az kusurlu eş maddi tazminat alabilecek ancak eşit kusurlu, tam kusurlu ya da ağır kusurlu eş maddi tazminat alamayacaktır. Tabi belirtmek gerekir ki tazminat istenen tarafın kusurlu olması şarttır.

Boşanma Maddi Tazminat Davasında Avukat Tutmak Zorunlu mu?

Boşanma davasında avukat tutmak ve davayı avukat tarafından takip ettirmek kanunen zorunlu değildir. Avukat tutmak ve davanın avukat vasıtası ile takip ettirilmesi ihtiyari bir durumdur. Hak kayıplarının önüne geçmek, zararlardan kurtulmak için her işte olduğu gibi dava yönetiminde ve takibinde de işi profesyonellere emanet etmek gerektiği düşüncesinde olduğumuzdan boşanma davalarınının avukat vasıtası ile takip ettirilmesini önemle tavsiye ederiz.

Boşanma Maddi Tazminat Davasında Avukata Nasıl Vekalet Veririm?

Avukata vekaletname vermek için boşanma davalarında öncelikle bir fotoğraf bulundurulması zorunludur. Nitekim kişi anlaşmış olduğu avukatın bilgilierini aldıktan sonra notere gidecek ve boşanma davası için genel dava vekaletnamesi çıkartmak istediğini belirtecek ve bir de yakın tarihte çektirmiş olduğu fotoğrafı notere verecektir. Noter fotoğrafla birlikte avukatın ismine vekalet çıkartacak vekaletin altı ıslak imza ile vekalet veren kişi tarafından imzalanacaktır. Çıkartılan vekalet avukata verilecek ve avukat bu vekaletname ile birlikte davayı takip edecektir.

Boşanma Maddi Tazminat Davasında Harç ve Masraflar

Boşanma Maddi Tazminat Davasında davayı açan tarafın davacının dava açılış harç ve masraflarını da karşılaması şarttır. Nitekim davacı boşanma davası başvuru ve karar harcını mahkeme veznesine yatırır. Unutulmamalıdır ki boşanma davası ile açılacak maddi tazminat davası harca tabi değildir. Sadece boşanma davasında harç verilir. Ancak boşanma davasının kesinleşmesinden sonra bir yıl içinde açılacak boşanma maddi tazminat davası harca tabi olduğundan eşleri zorlayabilecektir. Boşanma davası ile birlikte açılacak maddi tazminat davası aslında boşanma davasının fer'i si yani ekin niteliğinde olduğunda harca tabi değilidir.